Islom karimov nomidagi toshkent davlat texnika universiteti olmaliq filiali

Maksimal tokli himoya. MTH ning ishlash toki quyidagi ifodadan aniqlanadi:
A
bu erda,
A.
Relening ishlash toki quyidagi ifodadan aniqlanadi:
A
MTH ning sezgirligi quyidagi formuladan aniqlanadi:
Asosiy zona uchun

Zahira zonasi uchun

Himoyaning ishlash vaqti
t = t_ish.old + t = 1,7+0,5 = 2,2s
Avtomatik qayta ulash (AQU) uskunasi


PUE ga asosan AQU uskunasi quyidagilarda jihozlangan bo‘lishi kerak:
– 1000 V dan yuqori barcha havo va aralash (kabelli havoli) liniyalarda;
– 35 kV va undan kichik kuchlanishli kabel liniyalarida, agar liniya bir necha nimstansiyalarni ta’minlasa, bundan tashqari himoyani noselektiv ishlashini to‘g‘rilash maqsadida;
– quvvati 1 MVA dan yuqori ta’minot tomonida o‘chirgich va MTH bo‘lgan barcha bittali pasaytiruvchi transformatorlarni o‘chirilishi iste’molchilar energiya ta’minotida uzilishlarga olib kelishi mumkin. Alohida holatlarda esa differensial himoya ishlatilgan bo‘lsa ham AQU ni ishlatish ruxsat etiladi.
AQU ning sabr vaqti yuritmaning tayyor bo‘lish vaqti (0,1–0,2 s), o‘chirgichning tayyor bo‘lish vaqti (0,2–2 s) va QT joyi atrofining deionizatsiya vaqti (0,1–0,3 s) dan katta bo‘lishi kerak. Amaliyotda o‘chirgichning turiga bog‘liq holda t_aqu = 0,8 – 3 s bo‘ladi.
AQU uskunasini ishga tushishi, qoidaga asosan boshqaruv kaliti va usha o‘chirgichning vaziyatini nomutanosibligi asosida amalga oshiriladi.
Ishlash vaqtlarini tanlash:
t_{AQU L1, L2} = 0,8”
t_{AKU L3} = 1,3”
t_{AKU T3, T4(T5)} = 1,8”
t_{AKU L4} = 2,3”


1.6 Zahirani avtomatik ulash (ZAU) qurilmas
PUE ga asosan ZAU qurilmasi bir yoki bir necha ta’minlash manbasi mavjud bo‘lgan taqsimlovchi tarmoqlar va podstansiyalarda qo‘llaniladi, lekin ular bir tomondan ta’manlanadigan sxema bo‘yicha ishlaydi, agar ishchi manba o‘chsa iste’molchilarni uzilishiga yoki ularni yukini kamayishiga olib keladi.
ZAU qurilmasi quyidagi talablarga amal qilgan holda bajarilishi kerak:

• 
  ZAU ishga tushishi uchun zahiralanayotgan elementda kuchlanish yo‘qolishini sababidan qat’iy nazar, hattoki unda QT bo‘lsa ham u ishga tushishi kerak;
  
• 
  ZAU bir marta ishlashni ta’minlashi kerak;
  

• 
  agarda o‘chirgichni QT bo‘lganda qo‘shilsa ham ZAU qurilmasi ishga tushganda qoidaga asosan ushbu o‘chirgichning himoyasi ishini tezlashtirishni nazarga olish kerak.
  

Dvigatellarni o‘z – o‘zini ishga tushishi va uzoqdagi QTda kuchlanishni pasayishidan sozlash zaruriyatidan kelib minimal kuchlanish relesining ishlash kuchlanishi quyidagiga teng


maksimal kuchlanish relesi esa

ZAU ishga tushirish organining sabr vaqti himoyaning tashqi QTdan o‘chirish vaqtidan katta bo‘lishi kerak, bunda kuchlanish gacha pasayishi mumkin va qoidaga asosan, ta’minot tomondagi AQU ishlash vaqtidan katta bo‘lishi kerak:
,
bu erda, – zahiralanadigan shinadan va ishchi manba kirishi ulangan shinadan ta’minlanuvchi birlashmalarning eng sekin ishlovchi himoyasining ishlash vaqti; – ishchi kirish ta’minotining AQU ni ishlash vaqti; – zahira vaqt, 0,5 s.

kV
1) s
s
t_zau = 2,8 s
2)
t_zau = 3,3 s
Hisoblab topilgan qiymatlar asosida o‘rnatmalar kartasini tuzib, unda hamma TT va KT, ularning koeffitsienti, shartli belgilari va himoyani ishga tushirish toklari va vaqtlari ko‘rsatamiz (-rasm).



14-rasm. O‘rnatmalar kartasi


Xulosa
Kurs loyihasini bajarishda elektr tarmoq sxemasidan kelib chiqqan holda qaysi nuqtada qisqa tutashuv bo’lsa shu nuqtadagi qisqa tutashuv toklari hisoblanib chiqildi va sxemadan kelib chiqib almashtirish sxemasi tuzildi.Sxema bo’yicha maksimal va mimnimal ish rejimlari uchun qisqa tutashuv qiymatlari topildi.Topilgan qisqa tutashuv qiymatlaridan kelib chiqib T-5 TM-1000/10 transformatori uchun chiqish qismiga BA-45/2500 80kA markali avtomat tanlandi va kirish qismiga ПКТ-103-10-100-12.5УЗ markali saqlagich tanlandi.T-4 TM-400/10 transformatori uchun ABM-10C markali avtomat va ПКТ-102-10-50-12.5УЗ markali saqlagich tanlandi. Keyingi himoya L-5 uchun 1-pog’onasiga sabr vaqtsiz tokli kesim himoyasi 2-pog’onasiga maksimal tokli himoya tanlandi.Bu himoya PT-40 elektromagnit relesi bilan bajarildi.Uning ishlash vaqti t=1,2 s.Uning ruxsat etilgan tokidan kelib chiqib TBLM-10 markali tok transformatori tanlandi. L-4 liniya himoyasi ham PT-40 elektromagnit relesi bilan bajarilgan, uning ishlash vaqti t=0,8 s.Ruxsat etilgan tokidan kelib chiqib TKLN-10 markali transformator tanlandi.Keyingi himoyamiz T-2va T-3 TMN-6300/35 transformatorlari uchun himoya tanlanadi.Uning ulanish sxemasi yulduz/yulduz bo’lib bo’ylama differensial himoya orqali hisoblab chiqilgandahimoya sezgirligi oqlamadi.Shuning uchun RNT-560 elektromagnit relesi orqali himoya qilindi.MTH PT-40 bilan bajarildi.Keyingi himoyamiz T-1 TMN-4000/35 transformatori uchun tanlandi.Bo’ylama differensial tokli himoya va differsial tokli kesim orqali hisoblanganda himoya sezgirligi chiqmadi va unga RNT-560 turidagi releli differensial himoya orqali bajarildi.MTH PT-40 elektromagnit relisi orqali bajarildi.Keyingi himoya L-3 liniya uchun ruxsat etilgan tokidan kelib chiqib TFZM- 35AXL1 markali tok transformatori tanlandi.Liniyani 1-pog’onasi uchun sabr vaqtsiz tokli kesim 2-pog’onasi uchun sabr vaqtli tokli kesim 3-pog’onasi uchun MTH sezgirligi orqali tekshirildi. Himoya PT-40 markali elektromagnit relesi bilan bajarildi.