| Resim 2: Uygurca yazılmış tıp kitabından akupunktur ile ilgili bölüm
Bugünkü tıpta kullanımı hızla artan akupunktur ve aynı esasa dayandığını sandığımız moksa da, kullanılan tedavi metotları arasındadır; moksa'da akupunktur iğneleri yerine, belli noktalara yanıcı bir toz madde; o zamanlar kurutulmuş Artemisia (pelinotu) tozu konup yakılarak hastalık noktalarına tesir etmeğe çalışılırdı. "Yakı yakmak" da tedavi usûlleri arasındaydı. Dîvân'da şöyle açıklanır: Yakığ; yakı, şişkinlik ve şişkinliğe benzer şeyler üzerine konulur"adam yaraya yakığ yaktı " , "ona yakığ yakmakta yardım etti.. " gibi örnekler verilir.
Bu konudaki kaynaklar çoğaldıkça, tedavi şekilleri ve uygulamaları hakkında daha geniş bilgi elde etmek mümkün olacaktır.
Kaynaklar
- Altıntaş A. Eski Türk Tıbbına Bir Bakış. Tıp Tarihi Araştırmaları. 1:1986; 84-87.
- Altıntaş A . Dîvân-ı Lûgâti't-Türk'deki Tıbbî Bitkiler. Türk Dünyası Araştırmaları, 1983: 25;136-148.
- Emel E. İslâmiyetten Önceki Türk Kültür Tarihi ve İslam’a Giriş, İstanbul 1978.
- Esin E. Otacı, I. Uluslararası Türk-İslâm Bilim ve Teknoloji Tarih Kongresi, Bildiriler, cilt: II; 12. İstanbul
1981.
- Kaşgarlı Mahmud; Dîvân-ı Lûgâti't-Türk, Çeviren . Besim Atalay, Cilt I. Ankara 1939, Cilt II Ankara 1941,
Cilt III. Ankara 1941
- Ünver AS. Uygurlarda Tababet, İstanbul. 1936.
- Yusuf Has Hâcib; Kutadgu Bilig, Çeviren Reşid Rahmeti Arat, Cilt II. Satır 4361. Cilt I, Ankara 1979.
Dostları ilə paylaş: |
