İtalya’nin genel ekonomik durumu ve tüRKİye ile ekonomik-ticari İLİŞKİleri Temmuz 2009 roma
Yüklə 0,56 Mb.
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- 5. B. Ödemeler Dengesi ve Sermaye Hareketleri
- Dönem 2006 2007 2008
- SERMAYE HESAPLARI 1.826 2.258 825
- FİNANS (MALİ) HESAPLARI 25.404 26.212 49.553
- Kaynak: İtalya Merkez Bankası 2008 yıllık rapor 5.C. Yıl İçinde Alınan Ekonomik Önlemler ve Uygulamalar
- 5.D. Dış Ticaret
- Dış Ticaretin Yıl İçindeki Seyri
- Ülkeler İtibariyle Dış Ticaret
5. EKONOMİK VE TİCARİ İLİŞKİLER 5.A. Genel Durum 2007 yılında %2.6 büyüyen Euro bölgesi, 2008 yılında %0.8’e, aynı şekilde önceki yıl %2.0 büyüyen ABD ekonomisi , 2008 yılında %1.1 oranında büyümüştür.IMF, göre Euro Bölgesi 2009 yılında %4.2 , ABD ekonomisi %2.8 ve tüm küresel ekonomi ise %1.3 civarında daralması beklenmektedir. İtalyan mali piyasaları da bu olumsuz süreçten nasibini almıştır. Ancak, küresel mali krizden diğer gelişmiş ekonomilere oranla daha az hasarla etkilenmiştir. Bunun temel nedeni, İtalyan ekonomisinde finans sektöründen daha çok reel sektörün etkin olması , bankaların sermaye yapılarının güçlü olması ve kredi kullandırmadaki ağır güvence koşulları ile daha çok yerel bazda faaliyet göstermeleridir. Ancak, İtalya’nın dışa açık bankası olan Unicredit , Basel II kriterlerine göre sermaye yeterlilik oranının düşük olması nedeniyle bu süreçte ciddi bir sıkıntı yaşamış, ancak daha sonra, ortakların sermaye arttırımına gitmeleri nedeniyle bu krizin etkisi kısmi hisse kaybıyla sınırlı kalmıştır. Bankacılık sektörünün aksine Milan borsası diğer tüm dünya borsaları gibi bu kriz sürecinden çok olumsuz etkilenmiştir. Bu süreçte , Milan Borsa’sının yıllık kaybı %49 civarında olmuştur. Reel ekonomide bu olumsuz atmosferden ne yazık ki nasibini almıştır. Sanayi üretimi, 2.dünya savaşından bugüne kadarki en düşük değerde,yıllık %13 civarında daralmıştır.2.ve 3.çeyrek büyüme rakamları negatif olmuş ve ekonomi fiilen resesyona girmiştir. Enflasyon , yılın ikinci yarısında düşüş eğilimi gösteren petrol fiyatlarına paralel olarak düşmesine rağmen , yıl sonu gerçekleşmesi, son 12 yılın en yüksek rakamına yükselmiş, kamu kesimi borçlanma gereği ile net kamu borç stoku artmaya başlamış,bunun dışında sanayi üretim endeksi, tüketici ve iş güven endeksleri gibi temel göstergelerde de tarihi düşüşler kaydedilmiştir. 5.B. Ödemeler Dengesi ve Sermaye Hareketleri
Kaynak: İtalya Merkez Bankası 2008 yıllık rapor 5.C. Yıl İçinde Alınan Ekonomik Önlemler ve Uygulamalar Bu olumsuz göstergelerin önüne geçmek için İtalyan hükümeti, bankaların mali yapılarını güçlendirmek, likidite sıkışıklığını minimize etmek ve reel sektör faaliyetlerini sürekli kılmak için üç farklı “Krize Karşı Tedbirler” paketlerini onaylamıştır. İlki , AB ekonomi ve maliye bakanlarının ekim ayının ilk haftasındasi toplantısında alınan kararlar çerçevesinde 09.10.2008 tarih ve 155 sayılı “ Dünya Mali piyasalarında devam eden krizin firmalara ve tüketicilere olan kredi sisteminin akışı ve istikrarını korumak için acil tedbirler” adlı kararname idi. Bu kararname ile üç acil eylem planı tanımlandı. İtalyan bankalarının sermayelerinin güçlendirilmesi, likidite sorunlarının çözülmesi ve mevduatlara devlet güvencesi verilmesidir. İtalyan bankalarının sermaye yapılarının güçlendirilmesi ile ilgili ekonomi ve finans bakanlığı yetkilendirildi. Kararnameye göre, İlgili bankalar taleplerini, merkez bankasının onayını müteakip ilgili bakanlığa sunacaklardır. Aynı şekilde 12 .10.2008 tarihinde Paris’te yapılan AB hükümet ve devlet başkanları toplantısı akabinde de önceki kararnamenin devamı niteliğinde 13.10.2008 tarih ve 157 sayılı Bakanlar kurulu Kararı ile ikince bir kararname yürürlüğe girmiştir. Bu iki kararname ile alınan tüm tedbirleri şu şekilde özetleyebiliriz. Daha önce 103,291 euroya kadar olan banka mevduatlarının bankalararası fon ( Fondo Interbancario) tarafından verilen garantiye 36 ay süreyle devlet garantisi verilmesi kararlaştırılmıştır. Diğer AB ülkelerindeki sabit bir fon tahsisinin aksine İtalyan hükümeti , bankalar tarafından 31.12.2009’ a kadar basılacak ve Merkez Bankasının da onayını alan azami 5 yıl vadeli yeni bonolar için devlet garantisi verecektir.Sözkonusu garanti piyasa koşullarına uygun olacak. İtalyan Merkez Bankası 16.10.2008 tarihinden başlamak üzere bir ay içinde 40 Milyar Euro ya kadar italyan bankaları portföyünde bulunan devlet tahvilleri için yıllık %1 komisyon ile borç takası (debt-swap) gerçekleştirecektir. Bu şekilde İtalyan bankalarının likidite sorunun çözümü için ECB kaynaklarından yararlanmasına yardımcı olunacak. İtalyan Merkez bankası İtalyan bankalarının likidite ihtiyacını karşılamak için ECB’ nin 8 ekimde aldığı kararlar çerçevesinde bankaların ihtiyacı olan likidite limitsiz olarak %3.75 faiz oranıyla karşılanacaktır. İtalyan Merkez Bankasından İtalyan bankalarının borçlanmaları için 1,000,000 euro olan asgari munzam teminat (Minumum collateral guarante) alt limitini 500,000 euroya indirmiştir. 15 Kasım’da Vaşhington’da gerçekleştiren G20 üyesi ülkelerin Hükümet ve/veya Devlet başkanları zirvesi sonuç bildirgesindeki genel çerçeveye uygun olarak İtalyan hükümeti, krizin İtalyan ekonomisindeki etkilerini hafifletmek amacıyla 29.11.2008 tarih ve 185 nolu en geniş kapsamlı 35 maddelik üçüncü bir kararname yayınladı. Bu kararname ile daha çok düşük ve orta gelirli aileler ile küçük işletmelerin korunmasını hedeflenmiştir.
Çalışanlar ve emekliler için yıllık gelirlerine göre bir defaya mahsus olmak üzere nakit (Bonus) yardımı yapılacak. Sözkonusu nakit yardımı ailelerin gelirlerine göre 200 ile 1000 euro arasında olacak. Yıllık Geliri 20 bin euroyu aşmayan emekliler ve çocuklu işçiler de bu bonuslardan yararlanma hakkına sahip olacaklar. Sözkonusu yardımlardan, yaklaşık 8 milyon kişinin yararlanması beklenmektedir.Planın maliyeti yaklaşık 2,4 milyar avroyu bulacak. Yenidoğan bebekler için 5 bin avroya kadar vadesi en fazla 5 yıl ve faiz oranı %4 ü geçmeyecek şekilde ailelere kredi verilmesi öngörülmektedir. Ocak 2009’dan itibaren ekonomik açıdan zor durumda olan aileler elektrik ve doğalgaz faturalarında bazı tarife kolaylılarından yararlanma hakkına sahip olacak. Tüketimlerin kompanse edilmesi (max. %15 indirim ) farklı bölgelere - iklim koşulları dikkate alınmak suretiyle - ve ailedeki fert sayısına göre değişecek. Otoyol tariflerindeki değişiklikler 2009 yılının ilk yarısında uygulamaya konulmayacak. 30 Haziran 2009 tarihine kadar hükümet tarafından tüm otoyol yatırım planlarını hızlandırmak için organik bir eylem planı öngören karar onaylanacak. Daha önce bankalar tarafından kullandırılan değişken faizli konut kredi faizlerinin üst limiti % 4 ile sınırlandırılacak. Bu oranı aşan miktarlar İtalyan hazinesi tarafından karşılanacaktır. Yeni konut kredileri faiz oranları ise Avrupa Merkez Bankası “Main refinancing ” oranlarına göre belirlenecektir. Ocak ayından itibaren muadil ilaçlar üzerinden %7 indirim uygulamasına geçilecektir. Sözkonusu indirim Eczacılar Odası tarafından 31 Mart 2009 tarihinde fiyatların yeniden belirlenmesine kadar devam edecek. Ulusal bazda ilaç harcamalarına ilişkin çıta aşağı çekilecek. İşletmer İçin Şirketlere yönelik önlemler arasında geçici bir önlem yer alıyor: 2008 yılı aralık ayı sonuna kadar tahakkuk edecek vergi matrahından kurumlar vergisi(IRES) oranının 3 puan indirilmesi öngörülüyor. Ayrıca, Kurumlar vergisi matrahından Irap (Bölgesel Üretim Vergisi) vergi matrahının %10-15 arasında bir indirim imkanı olacak. Yıllık 35 bin avroya kadar olan gelirlerin (halen 30 bin avro olarak uygunlanmakta) verimlilik primi maaşlarının vergiden muaf bırakılması uygulamasına ilişkin sürenin uzatılması onaylandı. Vergi indirimlerinin uygulanacağı gelir dilimi 3 bin avrodan 6 bin avroya yükseltildi. Mesai ücretlerinin vergiden muaf bırakılması uygulamasının süresi uzatılmadı. Primlerin vergiden muaf bırakılması uygulaması güvenlik departmanlarında çalışan kamu çalışanlarına yayıldı. (bundan yaklaşık 500 bin kişi faydanalanacak ) . İtalya’ya geri dönen profesör ve araştırma görevlilerinin vergiden muaf bırakılması ile ilgili halen devam eden uygulamanın süresi uzatılacak. KDV’nin fatura bedeli kasaya girdiğinde ödenecektir.Sözkonusu uygulama cirosu 200 bin euroya kadar olan şirketlere yönelik olması öngörülüyor. Ekonomik mekanizmanın işlevselliğini devam ettirmek gecikmiş KDV iadeleri için 6 milyar avroluk kaynak tahsisi öngörülüyor. Halka açılan şirketler için bağlayıcı kurallar hafifletiliyor. Olası koruma önlemleri için birleşme yetkisi (otorizasyon) sistemi değiştiriliyor. Yeni düzenlemede, ortaklar tarafından verilecek yetki için %30’luk bir sınırlama öngörülüyor. Hisselerin halka sunumunun amacından sapmasını engelemek için olağanüstü asamble tarafından onaylanması zorunluluğu kaldırılıyor. Altyapı yatırımları: Ulusal çıkarları ilgilendiren stratejik altyapı çalışmalarının gerçekleştirilmesi için kriz karşıtı önlem paketine hız verilecek. Bunun için toplam 16.6 milyar avroluk kaynak ayrılacak. Öncelikle, 2009 yılı için yatırımlara 960 milyon avro fon oluşturuldu. 2009-2011 yılları arasındaki 3 yıllık dönemde “demiryolu ve toplu taşımacılık hizmetlerini” garanti etmek için 480 milyon euroluk kaynak mevcut. Sözkonusu kaynakların tahsisi yapılacak olan hizmet sözleşmelerine bağlı olacak. Geri kalmış bölgeler için ayrılan fonundan(Fas - il fondo per le aree sottoutilizzate) kaynak sağlanacak. (2009 yılı için 1.440 milyon euro; 2010 ve 2011 yılı için ayrı ayrı 480 milyon euro). Yatırımların %15’i Kuzey İtalya’yı %85’i Güney İtalya’ya tahsis edilecektir. Bankalar İçin: Hükümet, reel ekonominin canlanması için bireysel tüketici kredi ve KOBİlere yönetik kredi musluklarının yeniden açılmasını sağlamak üzere bankalara destek kararı almıştır. Buna göre İtalyan hazinesi, 31.12.2009 tarihine kadar bankaların talepleri doğrultusunda yaklaşık 12 milyar euroya kadar özel konvertibil tahvil için aracı olacak. Bu operasyonla bankaların likidite ihtiyacı karşılanacak ve sermaye yapıları güçlendirilecektir. Kobilerin kredi garantör kuruluşu olan CONFİDİ yeniden yapılandırılırak kredi işlemlerinin daha hızlı yürütülmesi ile bürokrasi ve yönetim maliyetinin düşürülmesi sağlanacaktır. Ayrıca, AB direktifi doğrultusunda işletmelerin Banka sermayelerinin %15 ninden fazlasına ortak olamaz şeklindeki 1993 yıl ve 385 sayılı “Bankacılık Kanunu”nun ilgili hükmü yürürlükten kaldırılacaktır. Vergi Artışı: Bazı ödemeli (pay-Tv) televizyon ve dergi yayınlarında KDV oranları, %10’dan %20’ye çıkarılacaktır. 5.D. Dış Ticaret
Bir önceki yıl %6,2 büyüyen dış ticaret, 2008’de %2,3 gelişme göstererek 743,1 milyar avro seviyesine ulaşmıştır. Bu dönemde ihracat %2 büyüyerek 365,8 milyar avro; ithalat ise %2,5 büyüyerek 377,3 milyar avro olarak gerçekleşmiştir.Sonuç olarak, İtalya’nın dış ticarette verdiği açık %21,5 artışla 11,5 milyar avroya yükselmiştir.
Dış Ticaretin Yıl İçindeki Seyri Ocak, ağustos ve eylül aylarında önemli açık veren dış ticaretin, diğer aylarda genel olarak dengeli bir seyir izlediği sadece temmuz ayında ticaret fazlası bulunduğu görülmektedir. Ağustos ayının tatil dönemi olması nedeniyle doğal olan düşüşün yanı sıra özellikle ekim ayından itibaren dış ticaretin bir iniş seyrine girdiği dikkat çekmektedir. 
Genel olarak değerlendirildiğinde dış ticaret açısından 2007 yılında başlayan iyileşme trendin, mali kriz nedeniyle uluslararası piyasalarda görülen negatif gelişmelerden olumsuz etkilenmeye başladığı görülmektedir. Ülkeler İtibariyle Dış Ticaret İtalya’nın ülkeler itibariyle dış ticaretine bakıldığında halen Almanya, Fransa, İspanya, İngiltere gibi AB ülkelerinin ve ABD’nin onemli bir paya sahip olduğu görülmekle birlikte bu ülkelerin 2008 yılında paylarında onemli gerilemeler izlenmektedir. Nitekim İngitere ile olan ticaret %7, İspanya ile olan ticaret % 8 azalmıştır. Buna mukabil, ozellikle Rusya, Libya ve Cezayirin daha cok enerji hammaddeleri kaynaklı bir artıştan dolayı öne çıkmakta olduğu görülmektedir. Bu ülkelerin yanısıra, ÇHC, Polonya, İsviçre, Türkiye ve Çek cumhuriyeti de ikili ticarette onemli artışlar kaydedilen diğer ülkeler arasında yer almaktadır.
Ticaret dengesi açısından bakıldığında, AB üyesi ülkelerle ticarette görülen fazlanın arttığı, ancak AB üyesi olmayan diğer ülkelerle olan açığın bu artıştan daha fazla büyümesi nedeniyle genel açığın büyümüş olduğu görülmektedir. ABD, İngiltere, Fransa, İspanya ve Yunanistan ile toplam ticaret yaklaşık 40 milyar euro fazla verirken; Almanya, Hollanda Belçika ve İrlanda ticarrette önemli açık verilen Avrupa ülkeleridir. Özellikle imalat sanayi ürünlerindeki performansı ile İtalya pazarındaki payını her geçen gün arttıran ÇHC’nin yanı sıra; doğal madenler ithalatı ile dikkat çeken Libya, Rusya, Cezayir, Azerbaycan, Irak ve Kazakistan da İtalya’ya karşı onemli miktarda ticaret fazlası vermektedir.
Yüklə 0,56 Mb. Dostları ilə paylaş:
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||