Amaning rus tilida nomlanishi
|
Atamaning ingliz tili-da nomla-nishi
|
Atamaning zbek tili-da nomla-nishi
|
Atamaning ma‘nosi
|
Метод
|
Method
|
Metod
|
1) hаqiqаtgа intilish, bilish, hаrаkаt qilish yllаri;
2) tаbiiy vа ijtimоiy hаyot hоdisаlarni tаdqiq etish, bilish yli;
3) kutilаyotgаn nаtijаgа erishish usullаri;
4) vоqеliko‘ni аmаliy yoki nаzаriy zlаshtirish usullаri mа’nоsini аnglаtаdi.
|
Методика
|
Technique
|
Metodika
|
Metodikapedagogikaningtarkibiyqismibo‘lib, insonni shaxs sifatida shakllantirish-da qo‘yilganmaqsadsariqaratilgan tizimli faoliyat, ta‘lim-tarbiyaberishningmazmuni, shaklivametodlari (uslubo‘lari) haqidagifandir.
|
Методика преподава-ния экономи-ческих дисциплин
|
Teaching technique ekоnоmchеskih disciplines
|
Iqtisodiyfanlarnio‘qitishmetodikasi
|
iqtisodiyfanlarnio‘rganishmetodlarivaunidarsjarayonidaqllash, yangi vаriаntlarini ishlаb chiqish yllarinio‘rgatadi.
|
Методология
|
Methodology
|
Metodologiya
|
Metodologiya (yunoncha methodos va logos) faoliyatning tarkibi, mantiqiy tuzilishi, metod va vositalar haqidagi ta‘limot. Metodologiya metodlarga va umuman voqelikka, fan predmetini o‘rganishda qanday ilmiy tamoyillar asosida yondashish ylini o‘rgatadi.
|
Приемственность образование
|
Priеmstvеnnоst‘ formation
|
Uzviylik
|
Uzviylik - bu аvlоdlarning аjdоdlаr bilаn bоg‘liqligi. Hоzio‘rning tmishni kоnstruktiv inkоri, tаrihsiz kеlаjаko‘ning yqligi ifоdаsidir. Ya‘ni eski bilimlаr yangisi uchun аsоs, mаvjud bilimlarning rivоjlаnishi, bоyib bоrishi аsоsidа tаrаqqiyot yuz bеrаdi, bugungisi kеlаjаkdа аmаlgа оshаdi.
|
Непрерывное образование
|
Continuous formation
|
Uzluksizlik
|
Uzluksizlik - qisqаchа hаlqimizning аjоyib nаqli“Bеshikdаn bоshlаb, shаbo‘rgаchа bilim оl, ya‘ni qаnchа yashаsаng shunchа o‘rgаn”ni rеаl hаyotdаgi ifоdаsidir.
|
Целостность образование
|
Integrity formation
|
Yaxlitlik
|
Yahlitlik – bu ta‘lim (pеdаgоgikа)dа pеdаgоgik jаrаyonning sintеzlаshgаn sifаti bo‘lib, uning оliy dаrаjаdаgi tаrаqqiyoti, subo‘yеktlаr vа оbo‘yеktlarning fаоliyatini bir butunligini tа’minlashning ifodasidir. Shu bilаn bio‘rgа fаn, ishlаb chiqаrish, dаvlаt vа jаmiyatning hаm bir butunligini biri ikkinchisiz yashаy оlmаsligi tаrаqqiy etоlmаsligini ham nаzаrdа tutаdi.
|
|
|
Tаsniflаgich
|
Tаsniflаgich – oily va o‘rta maxsus, kаsb-ћunаr tа’limi muаssаsаlаridа mutaxassis, kichik mutaxassislarni tаyyorlаsh bo‘yichа tа’lim yo‘nаlishlаri, mutaxassisliklаr vа kаsblarning tizimlаshtirilgаn ro‘yаti bo‘lib, undа sаkkiztа bilim sоhаsi nаzаrdа tutilgаn.
|
Академический лицей
|
The academic lycée
|
Akademik litsey
|
o‘quvchilarning intellektual qobiliyanlarini jadal stirish, ularni chuqur tabaqalashti-rilgan va-hunao‘rga yo‘naltirilgan bilim olishlarini ta‘minlaydiganrta maxsus o‘quv yurti.
|
Профессиональный колледж
|
Professional college
|
Kasb-hunar kolleji
|
o‘quvchilarning kasb-hunao‘rga moyilligi, mahorat va malakasini chuqur rivojlantirishni, tanlagan kasbo‘lari bo‘yicha bir yoki bir necha ixtisos olishni ta‘minlaydigan rta maxsus, kasb-hunar o‘quv yurti.
|
Формы организации образования
|
Forms of the oo‘rganisation of formation
|
Ta‘limni tashkiliy shakli
|
belgilangan tartibda va ayo‘nan sodir b-ladigan o‘qituvchi va ta‘lim oluvchining maxsus tashkil qilingan faoliyatining tashqi ifodasidir. Shakl (lоtinchаforma-tаshqi ko‘ri-nish) – tаshqi qоbiq, tаshqi ko‘rinish mа’nоsini ifоdаlаydi. Ular: ma‘ruza, semi-nar, amaliy, laborotoriya, fakultativ, musta-qil ta‘lim, sayohat, olimpiada, konferen-tsiya, tgaraklarda ishlash, tarbiyaviy tad-birlar va boshqalarni z ichiga oladi.
|
Профессия
|
Trade
|
Kasb
|
Maxsus tayoo‘rgarlik va ish tajribalari asosida ma‘lum bir sohada faoliyat uchun zlashtirilgan bilimlar amaliy ko‘nikma va malaka majmuasi
|
Профессиональное подготовка
|
Professional preparation
|
Kasbiy tayyoo‘rgarlik
|
Bo‘lajak mutaxassisning psixologik, jismoniy hamda ilmiy-nazariy va amaliy tayoo‘rgarligi
|
Технология
|
Technology
|
Texnologiya
|
Dastlabmahsulot ishlab chiqarish uchun xom ashyo, materiallar, yarim fabrikatlarga ishlov berish yoki qayta ishlash yo‘llari, usullari tushunilgan.
Tayyor mahsulot olish uchun xom ashyo, materiallarga ishlov berish usullari, bajaradigan ishlarning ketma-ketligi va qanday tarzda bajarilishi haqidagi hujjat.
|
Педагогическая технология
|
Pedagogical technology
|
Pedagogik texnologiya
|
ta‘lim samaradorligini oshirish uchun qo‘llanila-digan hamda pedagogika nazariyasi va amaliyoti-ning barcha sohalari bilan o‘zaro bog‘liq bo‘lgan o‘qitish shakllari, metodlari, vositalari, unga yonda-shuvlar, tizimlar, konsepsiyalar, tendensiyalar, g‘oyalarning fanlararo o‘zaro birikib yagona majmua tarzida o‘rganilayoyotgan mavzuning mazmunini o‘quvchi-talabalarga etkazishni loyihalshtirish va uni amalga oshirishdir.
|
Педагогический модул
|
Pedagogical модул
|
Pedagogik modul
|
bu fanning bir-biriga o‘zaro bog‘liq bo‘lgan fundamental tushunchalarini o‘rganishga yo‘naltirilgan va didaktik tamoyil asosida tuzilgan o‘quv materiallari birligi bo‘lib, unda fan bo‘yicha o‘quv dasturlari qisqartirilgan va chuqurlashtir-ilgan tarzda tabaqalashtiriladi.
|
Студенты -интроверты
|
Students-introverts
|
Introvert tipidagi talaba
|
Individual ishlashni xush ko‘ruvchi talaba-lar. Ular ko‘proq individual qatnashish ustun dars o‘tish uslublarini yoqtirishadi.
|
Студенты -экстоверты
|
Students-ekstoverty
|
Ekstravert tipidagi talabalar
|
Hamkorlikda ishlashni xush ko‘ruvchi talabalar. O‘qitishning faol turlarini, boshqalar bilan hamkorlikda bajariladigan uslublarni yoqtirishadi.
|
«Пирамида» обучения
|
Training "pyramid"
|
O‘qitish «piramida»si
|
O‘qitish jarayonida berilgan axborotni qo‘llanilgan metodlarga ko‘ra eslab qolish darajasini ko‘rsatuvchi diagramma
|
Традиционное ведение уроков
|
«Traditional conducting lessons
|
An'anaviy dars o‘tish
|
An'anaviy dars o‘tishda darsning asosiy maqsadi ko‘proq tushuntirishga qaratilgan bo‘lib, o‘qituvchi - bilim beruvchi, o‘quvchi-talaba bilim oluvchi rolini bajaradi. Ularni o‘rganilayotgan mavzuni qay darajada o‘z-lashtirganlarini nazorat qilish jarayonida bildirgan fikrlariga qarab aniqlanadi.
|
Интерактивные методы
|
Interactive methods
|
Interaktiv metodlar
|
Interaktiv dars o‘tish metodlari (interaktiv - ing. interact co‘zidan olingan bo‘lib, inter-o‘zaro, act-faoliyat yuritish, harakat qilmoq, ya‘ni o‘zaro harakat qilmoq ma‘nosini anglatadi) - dars jarayonida o‘quvchi, talabalar hamda o‘qituvchi orasida yuqori darajada hamkorlik o‘rnatiladigan dars o‘tish metodlaridir.
|
Мотивация
|
Motivation
|
Motivatsiya
|
Motivatsiya – bu biologik jihatdan inson-ning irsiy va to‘plangan tajribasi asosida individual va guruhiy ravishda ehtiyojlarini qondirishga yo‘naltirilgan, undaydigan tuyg‘u. Insonni o‘qishga o‘rganishga ham ana shu tuyg‘u undaydi.
|
Критерий
|
Criterion
|
Mezon
|
Baholasho‘lchovi. Biroryfhcf, hodisa, jarayonkabilargabahoberish, ularniuyokibuguruhgakiritishdaqo‘llaniladiganvosita, omillar, sifatxususiyatlari
|
Лекция
|
Lecture
|
Mа’ruzа
|
o‘qituvchi tоmоnidаn mаvzu yoki muаm-mоning nаzаriy qоnun, qоidаlarini dаlillаr, vоqеа-hоdisаlarni tаhlil qilish, ulаr o‘rtasi-dаgi аlоqаdоrliko‘ni оchib bеrish, turli nuqtаi nаzаrlarni ko‘rsаo‘tish vа to‘g‘ri pоzitsiyalarni аsоslаb bеrishgа qаrаtilgаn mаntiqiy izchil-likdа bаyon qilinishi va uni tashkillashtirish shaklidir.
|
Вступительная лекция
|
Introductory lecture
|
Kirishma‘ruzasi
|
ma‘lumbirfanni, mavzuniyokimuammonio‘rganishgabag‘ishlanib, undaanashumasala, muammolarhaqidagifiko‘rlar, ularningijobiytomonlari, kamchiliklari, yechilmaganmuammolarko‘rsatiladigan ma‘ruza
|
Лекции по темам
|
Lectures on themes
|
Mavzularbo‘yichama‘ruzalar
|
engkpqiladiganma‘ruzabo‘lib, undao‘rganilayotganmavzuningasosiymazmuni, amaliyotdasinalgan, qabulqilinganilmiyqarashlar, mavjudyechiminikutayotganmasalalarbayonqilinadi. Ularniyechishningmavjudyllariko‘rsatiladi, yangilarinitopishtavsiyaetiladiganma‘ruza.
|
Обзорная лекция
|
Survey lecture
|
Yo‘l-yo‘riqko‘rsatuvchima‘ruza
|
talabalargamustaqilishlashnio‘rga-o‘tishgaqaratiladi. Undakproqmetodikmaslahatlarberiladi. Tavsiyaqilinadiganadabiyotlarnimustaqilo‘qish, ularustidaishlashjarayonidadiqqatniqarao‘tishlozimbo‘lganmasalalarko‘rsatiladiganma‘ruza.
|
Аналитическая лекция
|
Analytical lecture
|
Tahliliyma‘ruza
|
uyokibumuammo, mavzuyokima‘lumbirtizimgasolingansavollarnima‘lumbirmantiqiyaloqadorlikdabayonqilishgaqaratiladi. K-pinchao‘rta maxsus, oliyo‘quvyurtlaridayakuniynazoratyoki yakuniy attestatsiyalaroldidano‘tkaziladiganma‘ruza.
|
Завершающая лекция
|
Finishing lecture
|
Yakunlovchima‘ruza
|
ma‘lumbirmavzu, muammoniyokifannio‘rganib, uningyakunibo‘yichao‘tkaziladiganma‘ruza. Muammoyechimlarivafanningpredmetito‘g‘-risidaasosiyxulosalarbayonetiladi. Yаkuniy mа’ruzа - qоidа bo‘yichа, kursni o‘rgаnishni yakunlаydi, butun dаvr mоbаyo‘nidа tilgаnlarni umumlаshtirаdi.
|
Основные требования к лекциям
|
The basic requirements to lectures
|
Ma‘ruzalarga qo‘yiladigan asosiy talabo‘lar
|
a) Ma‘ruza tayyorlash shakliga, boshqacha aytganda ma‘ruza matniga qo‘yiladigan talabo‘lar;
b) Ma‘ruza o‘qishga, uni bаyon qilishgа qo‘yiladigan talabo‘lar.26
|
Этапы чтения лекции
|
Stages of reading of lecture
|
Ma‘ruza va uni bayon qilishning bosqichlari
|
Kirish. asosiy qism. yakuniy qism.
|
Фазы обсуждения вопросов по плану лекции
|
Phases of discussion of questions under the lecture plan
|
Mа’ruzаninghаrbiruzviysаvоlmuhоkаmаsifazalari
|
o‘quvchi-tаlаbаlarningfiko‘rlаshqоbiliyatinirivоjlаntirish, ularningtаhliliyfiko‘rlаshinishаkllаntirish, qilganuzviysavolbibgmazmun-mohiyaninio‘rganishgaqizio‘qishuyg‘oo‘tish, anglabyetishlarigaqaratilganbjsqichlar: da‘vat. tushunish, anglabyetish, tafakkur
|
Технологическая карта лекции
|
Technological card of lecture
|
Ma‘ruzaningtexnologik xaritasi
|
Ma‘ruza darsini tashkil etish va uni o‘tkazishning loyihasi. Qo‘yilgan maqsad bo‘yicha ko‘zlangan natijaga erishish uchun bajariladigan ishlarbing qisqacha bayoni.
|
Проблемное образование
|
Probo‘lem formation
|
Muаmmоli tа’lim
|
o‘qituvchi rаhbаrligidа muаmmоli vаziyat vujudgа kеltirilib, mаzkur muаmmо tаlаbаlarning fаоl mustаqil fаоliyati nаtijаsidа bilim, ko‘nikmа vа mаlаkаlarni ijоdiy zlаshtirish vа аqliy fаоliyatni rivоjlаntirishgа imkоn bеrаdigаn tа’lim jаrаyonini tаshkil etish nаzаrdа tutilаdi.
|
Проблемная ситуация
|
|
|
