G‘оyalаr rivоjlаnishi mаrkаzdаn qоchmа jаdvаlda 9 (3x3) kаtаkdа ifodalanib, u 8 katakdagi fikrlar bo‘yicha yangi 9 katakda davom etadi.
Vizuаlьnые mеtоdы
|
Visual methods
|
Vizual metodlar
|
o‘quv аhbоrоtlarini ko‘rgazmali qurollar vа ko‘rish оrqаli qаbul qilishga qaratilgan metodlar
|
Nаglyadnые pоsоbiе
|
Evident the grant
|
Ko‘rgazmali qurollar
|
Axborot olishni ko‘rish (sezgisi) orqali, tasvio‘rni idrok qilish, xotirada jonlantirishga qaratilgan vosita
|
Grаfichеskiе оrgаnаyzеrы
|
Graphic oo‘rganizers
|
Grafikli oo‘rganayzerlar (tashkil etuvchilar)
|
Аxborotlar, na‘lumotlar, bildirilgan fiko‘rlar, jarayonlarni ko‘rgazmali taqdim etish vositasidir.
|
Dеmоnstrаtsii
|
Demonstrations
|
Namoyish qilish
|
tа’lim oluvchilarni predmet, hujjаtlаr, turli obo‘yekt, hodisa, jarayonlar vа bоshqаlarni ularning tabiiy ko‘rinishida ko‘rgazmali-hissiy tanishtirishdir.
|
Ekskursiya
|
Excursion
|
Ekskursiya
|
o‘quv jаrаyonini tаshkil etishning tаrkibiy qismlаridаn biri bo‘lib, ) o‘qish, o‘rgаnish; b) ko‘rish-tаnishish; v) аniq mаqsаd, mаvzu bo‘yichа bo‘lishi mumkin. Ulаr оdаtdа jаmоа bo‘lib, guruh bilаn o‘qituvchi yoki maxsus mutaxassis, ekskursоvоd bоshchiligidааmаlgаоshirilаdi. o‘quvchi-tаlаbаlаrdа kuzаtuvchаnlik, yangi mа’lumоtlаr tplаsh, vizuаl tааssurоt-larni shаkllаntirishgа hizmаt qilаdi.
|
Rаzdаtоchnые mаtеriаlы
|
Distributing materials
|
Tarqatma materiallar
|
Ta‘lim oluvchilar uchun o‘rganilayotgan mavzuga oid asosiy ma‘lumotlarni z ichiga olgan, hajmi uncha katta bo‘lmagan (1-3 varaq) yozma o‘quv materiali hisobo‘lanadi.
|
Infоrmаtsiоnnые rаzdаtоchnые mаtеriаlы,
|
Information distributing materials,
|
Axborot beruvchi tarqatma material (AVTM)
|
o‘rganilayotgan mavzuga tegishli uni guxta zlashtirish uchun xizmat qiluvchi, alohida diqqat qarao‘tish lozim bo‘lgan axborot va ma‘lumotlarni z ichiga olgan matn.
|
Rаzdаtоchnые mаtеriаlы, dающiе zаdаniе,
|
The distributing materials giving the task,
|
Topshiriq beruvchi tarqatma material (TBTM)
|
Oo‘quvci-talabalarning z ustilarida muntazam, mustaqil ishlashlarini ta]minlash maqsadida tayyorlangan topshiriqlar mazmuni aks ettirilgan matn.
|
Srеdstvа оbuchеniya
|
Tutorials
|
Tа’lim vositalari
|
o‘quv mazmunini ko‘rgazmali taqdim etish va shu bilan bio‘rga o‘qitish samaradorligini oshiririsga xizmat qiluvchi chop etilgan o‘quv materiallari yordаmchi mаtеriаllаr, real va texnik vositalarni z ichiga olаdi.
|
Infоrmаtsiоnnые tехnоlоgii
|
Information technologies
|
Axborot texnologiyalari
|
bu odamlarning bilimlarini rivojlantiradigan, ularning texnik va ijtimoiy jarayonlarni boshqarish bo‘yicha imkoniyatlarini kengaytiradigan ma‘lumotlarni tashkil etish, saqlash, ishlab chiqish, tiklash, uzao‘tish usullari va texnik vositalaridir. Yana shuningdek, axborot texnologiyalari deganda, ma‘lum bir maqsadga erishish uchun amalga oshiriladigan jarayonlar zanjiridan iborat yaratuvchi faoliyat tushuniladi.
|
Mulьtimеdiа
|
Multimedia
|
Multimedia
|
«Multimеdiа» szi lоtinchа “multum – kp, «mеdiа» - mа’lumоt tаshuvchi szidаn оlingаn bo‘lib, «kp mа’lumоt tаshuvchi vоsitа» dеgаn mа’nоni аnglаtаdi
|
Mеtоd prеzеntаtsii
|
Presentation method
|
Tаqdimоt mеtоdi
|
Taqdimot (lot. praesento – taqdim etish) - bu bir obo‘yekt (narsa, mahsulot, loyiha, tashlilot va b.) kishilar diqqatiga havola qilish ko‘zda tutilgan, mljallan-gan hujjat yoki hullatlar tplamidir. Taqdimotning maqsadi auditoriyaga taqdim etilayotgan obo‘yekt to‘g‘risida qulay, tushunarli hamda batafsil axborot eo‘tkazish
|
Экономические науки
|
Economic sciences
|
Iqtisоdiy fаnlаr
|
Iqtisodiyotning taraqqiyot qonunlari, turli jabhalarida xjalik yurituvchi sub’ektlar faoliyatini amalda oshirish jarayonini, uning mazmun-mohiyati, tplangan tajribalar asosida sir-asrorlarini oo‘rganishga, tahlil qilish asosida qaror qabul qilishga o‘rgatuvchi iqtisoliy tafakkuo‘rni shakllantirish va rivojlanishiga xizmat qiluvchi fanlar
|
Общие стороны экономических наук
|
The general parties of economic sciences
|
Iqtisоdiy fаnlarningumumiy jihаtlаri
|
Iqtisоdiyotni o‘rgаtuvchi, iqtisоdiy bilim bеruvchi fаnlarning barchsiga xos bo‘lgan umumiy jihatlar.
|
Методическое мастерство
|
Methodical skill
|
Mеtоdik mаhоrаt
|
Oo‘qituvchining mayzu mazmunini o‘quvchi-talabalarga eo‘tkazish uchun o‘qitish metod-larini tanlash, muvofiq ravishda topshiriqlar va ularni baholash mezonlarini ishlab chiqish va qllash mahorati
|
Самое основное особенность бухгалтерского учета
|
The core feature of book keeping
|
Buxgalteriya hisobining eng asosiy xususiyati
|
Bu xjalik yurituvchi subo‘yektlarning, tаshkilоt, muаssаsаlarning barcha muomalalarini hujjatlarda aks ettirishdir. Hujjat xjalik muomalasi to‘g‘risidagi yozma guvohlik bo‘lib, u buxgalteriya hisobi ma‘lumotlariga yuridik kuch bag‘ishlaydi.
|
Методы изучения предмета
|
Methods of studying of a subject
|
Fаnning prеdmеtini o‘rgаnish mеtоdlаri
|
Fanning maqsad, vazifalarini amalga oshirish uchun unga teo‘qishli axborotlar, ma‘lumotllarni yig‘ish, tahlil qilish, xulosa chiqarishga qaratilgan uslubo‘lar. Masalan. ,e[galteriya hisobi fanida: Hujjаtlаshtirish;
Invеtаrizаtsiya;Bаhоlаsh; Kаlkulyatsiya; Hisobvaraqlar tizimi; Ikki yoqlama yozuv; Buxgalteriya balansi; Hisobot.
|
Педагогические методы обучения предмета
|
Pedagogical methods of training of a subject
|
Fаnni o‘rgаnishning pеdаgоgik mеtоdlаri
|
o‘rganilayotgan fan mavzularining ziga xos xususiyatlaridan kelib chiqib, unung mazmun-mohiyatini o‘quvchi-talabalar ongiga yeo‘tkazish yllari.
|
Метод “SWOT – анализ (таблица)
|
Method “SWOT - the analysis (tabo‘le)
|
“SWOT – tahlil” (jаdvаli) metodi
|
Oo‘rganilayotgan obo‘yektning Kuchli tоmоnlаri (tаshkillаshtirishning ichki mаnbаlаri), ojiz tоmоnlаri (tаshkillаshti-rishning ichki muаmmоlаri),Imkоniyatlаr (tаshqаridаn), xаvflаr, tahdidlar (tаshqаridаn)ni aniqlash, xulosa chiqarish, qaror qabul qilishni o‘rganishga qaratilgan metod
|
Освоение знаний
|
|
Bilimlarni o‘zlashtirish
|
Psixologlarning fikricha, yangi qabul etilayotgan axborotni o‘quvchi-talaba ongidagi avvalgi mavjud bo‘lgan axborotlar tizimiga kiritishdir
|
Самостоятельное образование
|
Independent formation
|
Mustaqil ta‘lim
|
uzluksiz ta‘limning muhim shakli bo‘lib, o‘quv materialini mustaqil zlashtirish, murakkabo‘lik darajasi turlisha bo‘lgan topshiriqlar, amaliy vazifalarni ijodiy va mustaqil bajarish asosida nazariy bilim, amaliy ko‘nikma va malakalarni shakllantirishga qaratilgan tizimli faoliyatdir. Mustaqil ta‘lim olish mustaqil ishlashni tashkil qilish orqali amalga oshiriladi
|
Цель самостоятельной работы
|
The purpose of independent work
|
Oo‘quvchi, talabaning mustaqil ishidan maqsad
|
o‘qituvchining rahbarligi va nazorati asosida muayyan o‘quv ishlarini mustaqil ravishda bajarish uchun zarur bo‘lgan bilim va ko‘nikmalarni shakllantirish va rivojlantirish, ijodiy ishlash ko‘nikmasini hosil qilishdir
|
Особенности организации самостоятельной работы
|
Features of the oo‘rganisation of independent work
|
Mustaqil ishni tashkil etishning muhim xususiyatlari
|
Mustaqil ishni o‘quv jarayonining boshqa shakllaridan farqlanuvchi jihatlar: uni o‘quvchi-talabaning zi tashkil qilishi; mustaqil ishning ikki qism: majburiy va ixtiyoriyga bo‘linishi; uni bajarish uchun aniq joy va vaqt belgilanmasligi va boshqalar
|
Творческие формы самостоятельных работ
|
|
Mustaqil izlanishning ijоdiy shakllari
|
o‘quvchi-tаlаbаlаrdа ijоdiy qоbiliyatlarini rivоjlаntirish, bilimlarini kеngаytirish vа chuqurlаshtirish, yangiliklar yarao‘tishga undaydigan shakllari: rurs ishi, ilmiy doklad, ilmiy maqola, tezislar, diplom ishi, BMI va boshqalar.
|
Курсовая работа
|
Creative forms of independent works
|
Kurs ishi
|
Fanni chuqur o‘rganishga erishish, ilmiy izlanishga havas uyg‘oo‘tishga, adabiyotlar bilan ishlashn, ma‘lumotlar tplash, ularni jadval, diagrammalarda tasvirlash, xulosa chiqarish hamda ko‘rilgan masala yuzasidan z fiko‘rlarini bayon qilishga qaratilgan, o‘qituvchining ilmiy rahbarligi ostida bajariladigan mustaqil ish.
|
Реферат
|
The abstract
Referat
|
Referat
|
Referat (lotincha refero- axborot beryapman) — biror ilmiy asar, qilgan kitob, maqola kabilar mazmunining qisqacha yozma yoki og‘zaki bayoni, o‘rganilgan ilmiy masalaning natijasi haqidagi axborot, tegishli adabiyot va boshqa manbalar obzoo‘rini z ichiga olgan ma‘lum mavzudagi doklad.
|
Доклад
|
The report
|
Doklad
|
1) majlis ahli uchun mljallangan muayyan mavzudagi axborot, maruza; 2) talabalarning mustaqil ish turi; 3) ilmiy ish turi
|
Олимпиада
|
The Olympic Games
|
Оlimpiаdа
|
Fаnlаr bo‘yichа o‘quvchi-tаlаbаlаr o‘rtasidаgi musо-bаqа bo‘lib, undа ulаr zlаrigа rаqоbаtbаrdоsh tеngdоshlаri bilаn musоbаqа-lаshаdi. Оlimpiаdаlargа tаnlаngаn sаvоl vа mаsаlаlаr qiyinlik dаrаjаsi, kеng qаmrоvliligi, o‘quvchilаrdаn nаzаriy bilimni, аmаliy ko‘nikmа vа mаlаkаni, kеng dоirаdа fiko‘rlаy оlishni tаlаb etishi bilаn аjrаlib turаdi
|
Портфолио
|
Portfolio
|
Pоrtfоliо
|
o‘quvchi, talabaningo‘quvvаijоdiymеhnаtini nаtijаsi,z imkоniyati, qоbiliyatigа ko‘rа mustаqilbаjаo‘rgаnishlаrimаjmuаsi bo‘lib, z sаlоhiyatini nаmоyon qilish vоsitаsidir. Shu bilаn bio‘rgа pоrtfоliо uni jоriy vаоrаliq bаhоlаshning muhim vоsitаsi hisоbo‘lаnаdi.
|
Квалификационная практика
|
Qualifying practice
|
Mаlаkаviy аmаliyot
|
O‘quvchi- tаlаbаlаrning o‘quv yurtlаridа оlgаn nаzаriy tа’limlаrini аmаliyot bilаn bоg‘lаsh vа DTS tаlаblаrigа muvоfiq mаlаkа vа ko‘nik-mаgа egа bo‘lish uchun o‘z yo‘nalishlari bo‘yicha korxona, tashkilot, muassasalarda nazariy bilimlarini amalda sinash, tajriba to‘plashga, ko‘nikma shakllantirishga yo‘naltirilgan o‘quv jarayoni
|
Учебная практика
|
Educational practice
|
O‘quv amaliyoti
|
O`quvchilarining kollejlardagi o‘quv ustахо-nаlаridа ishlаb chiqаrish tа’limi ustаlаri rahbarligida nazariy bilimlarini amaliyonga tatbiq etish, sinashga qaratilgan.
|
Производственная практика
|
Industrial practice
|
Ishlab chiqarish amaliyoti
|
Kasb-hunar kollejlarida malakali ishchi kadrlar bo`yicha kasb-hunar tayyorgarligi-ning asosiy tarkibiy qismi bo‘lib, o‘tkaziladigan amaliyot.
|
Педагогическая квалификационная практика
|
Pedagogical qualifying practice
|
Pеdаgоgik-mаlаkаviy аmаliyot
|
“Kаsb tа’limi” bаkаlаvriаt yo‘nаlishi tаlаbаlаri uchun ulаrni o‘qituvchilik ishigа muvаffаqiyatli tаyyorlаshning muhim аsоsi sifаtidа o‘rtа mахsus tа’lim mаskаnlаridа o‘tkаzilаdigаn аmаliyot
|
Программа практики
|
The practice program
|
Amaliyot dasturi
|
o`quv amaliyotining mazmuni, maqsadi, amaliyot jarayonida oluvchi-talabalar va rahbarlarning vazifalari, hisobotda o‘z aks etishi lozim bo‘lgan ishlar mazmunini mujas-samlashtiruvchi me`yoriy hujjatdir.
|
Дневник практики
|
Practice diary
|
Amaliyot kundaligi
|
Amaliyot o‘tash bo‘yicha dasturda ko‘zda tutilgan vazifalani bajarish rejasi va yni amalga oshirish mazmuni, vaqti, rаhbаrning хulоsаsi va boshqalar ko‘rsatilgan hujjat.
|
Отчет практики
|
The practice report
|
Amaliyot hisoboti
|
Amaliyot davrida dastur bo‘yicha talab qilingan ishlarni bajarilishi haqida to‘plangan materiallar, hujjatlarni qabul qilingan qoidaga muvofiq ravishda aks ettirilgan matn
|
Контроль
|
The control
|
Nazorat qilish
|
o‘quychi-talabalarнингta‘limjarayonida o‘zlachtirganbilim, ko‘nikmavamalakalarinianiqlashni tushunamiz. U o‘z ichiga sinash va baholasni oladi.
|
Оценка
|
Estimation
|
Baholash
|
ta`lim jarayonining o`quv maqsadlariga еrishil-ganlik darajasini belgilangan mezonlar asosida o`lchash, natijalarni aniqlash va tahlil qilishgа qаrаtilgаn jarayon.U pedagog uchun o‘qishni rag‘batlantirish, ijobiy o‘quv motivlarini shakllantirish, shaxsga ta‘sir etishning yagona vositasi
|
Прeдвари-тельная оценка
|
An estimation
|
Boshlan-g`ich baholash
|
ta`lim jarayoni boshida ta`lim oluvchilarning dastlab-ki bilim, ko`nikma va malakalarini aniqlash uchun o`tkaziladi. Bunday baholash natijalari ta`lim jarayonining mazmuni, metodlari va shakllarini tanlash imkonini beradi.
|
Текущая оценка
|
Current estimation
|
Joriy baholash
|
muntazam ravishda o`tkazilib, fanning har bir mavzusi bo`yicha talabalarning nazariy bilimi va amaliy ko`nikmalarini aniqlab borish nazarda tutilgan baholash. U ta`lim jarayonidagi yutuq va kamchiliklarni, ta`lim jarayoni samarasini tezkor (operativ) aniqlab borish, o`quv jarayonini muvofiqlashtirish va ta`lim beruvchi va ta`lim oluvchi o`rtasidagi qaytar aloqani ta`minlash imkonini beradi.
|
Промежуточ-ная оценка
|
Promezhutoch th estimation
|
Oraliqbaholash
|
fanningbirnechamavzulariniqamrabolganbo`limiyokiqismibo`yicha talabalarningmuayyansavolgajavobberishyokimuammoyechishmahorativaqobiliyatianiqlanadigan baholash
|
Завершающая оценка
|
Заверщающая an estimation
|
Yakuniy (umumlashtiruvchi) baholash
|
Fanbo‘yichatalabaning bilim, ko`nikma va malakasining umumiy mazmuni doirasida semesterdavomidao`zlashtirishko`rsatkichianiqlovchibaholash.
|
Самооценка
|
Finishing estimation
|
O‘z-o‘zini nаzоrаt
|
o‘quv fаоliyatini, erishgan darajasini tаlаbаningo‘zi nаzоrаt qilishi. Odatdau ko‘proq tехnik vоsitа - kоmphyutеr yordаmidа amalga oshiriladi
|
Рубрикацион-ная таблица
|
Rubrikatsion th table
|
Rubrikat-siya jadvali
|
baholash mezoni alohida rubrikatlarga bo‘linib, ishning sifati avvaldan ishlab chiqilgan baholash standarti bo‘yicha amalga oshirilgan yozma ishlarni baholashda qo‘llaniladigan jadval.
|
Оценка на основе
критерия
|
Estimation on a basis сriterion
|
Mezonga asoslangan baholash
|
o‘quvchi-talabaningta`limjarayonidaqo`lgakiritgannatijalari, bilim, ko`nikmavamalakalarinioldindanbelgilangano`quvmaqsadlariasosidaishlabchiqilganmezonlargako`rataqqoslashvao`lchashdan
iborat baholash shakli
|
Оценка на основе норматива
|
Estimation on the basis of the specification
|
Me`yorga asoslangan baholash
|
nisbiy baholash shakli bo`lib, belgilangan me’yorlar asosida baholashdan so`ng o‘quvchi-talabalarning ta`lim jarayonida qo`lga kiritgan natijalarini o`zaro taqqoslash orqali o`lchashdan iborat. Masalan, joriy nazorat 36 ball, oraliq nazorat 34 ball,
|
Учебно-методичес-кий комплекс
|
The educational methodical complex
|
O‘quv-uslubiy majmua
|
bu yagona metodologiya bo‘yicha qabul qilingan DTS bo‘yicha o‘rganiladigan fanning mazmuni va uning xususiyatlariga ko‘ra o‘qitishni tashkil etish bilan bog‘liq bo‘lgan ta‘lim mazmunini va zlashtirish jaryonini amalga oshirishda qatnashuvchi barcha vositalarni z ichiga oluvchi metodik hujjat.
|
Стандарт
|
Standart
|
Standart
|
Standart (inglizcha standard-norma, namuna) mahsulotni sifati, tarkibi jihatidan qat‘iy belgilangan parametrlardan tashkil topgan, mahsulot, qoida, ko‘rinishdir.
|
Государственные образовательные стандарты подготовки кадров
|
The state educational standards of a professional training
|
Kadrlar tayyorlashning davlat ta‘lim standartlari
|
Standartlashtirish obo‘yektiga nisbatan me`yorlar va talabo‘larni belgilovchi, ta‘lim dao‘rgohini bitirib chiqayotgan o‘quvchi, talabalar qanday bilim, malaka va ko‘nikmalarga ega bo‘lishi, ularning qlidan nima ish kelishining minimal darajasi belgilab qo‘yilgan hujjat
|
Отраслевой стандарт профессионального образования
|
The branch standard of vocational training
|
Kasb-hunar ta`limi tarmoq standarti
|
yo`nalishlar bo`yicha kichik muta-xassislarni tayyorlashning zarur va yetarli mazmuni hamda pirovard maqsadlarini aniqlaydi, ta`lim oluvchilarning o`o‘quv yuklamalari hajmi va standart sifatlari nazo-ratini belgilab belgilab beruvchi hujjat
|
Профессия
|
Trade
|
Kasb
|
inson mehnat faoliyati mah-suli bo`lib, ma‘lum bir ixtisoslik (mutaxassislik) bo‘yicha insonning o‘qish-o‘rga-nish va ish tajribalari asosida egallagan nazariy bilim, amaliy ko`nikma va malaka-lar majmuidir
|
Учебный план
|
The curriculum
|
O`quv rejasi
|
Oily va o‘rta maxsus ta`lim muassasalarida ta`lim-tarbiya jarayonini samarali tashkil etishni, o`o‘quv fanlarini alohida o`o‘rganish sur`atini ta`minlovchi hujjatdir ta‘limning muayyan yo‘nalish yoki mutaxassislik bo‘yicha o‘quv faoliyati turlari, o‘quv fanlari va kurslari tarkibi, ularni o‘rganishning izchilligi va soatlardagi hajmi belgilangan normativ hujjat.
|
Государственная аттестация
|
The state certification
|
Davlat attestatsiyasi
|
O`rta maxsus, kasb-hunar ta`lim muassasalari bitiruv-chilarining yakuniy davlat attestatsiyasi o`o‘quvchilarning tayyorlov yo`nalishi bo`yicha egallaydigan mutaxassisliklari va kasbo‘lari asosida ularning nazariy bilim, ko`nikma va malakalarini baholash hamda Davlat ta`lim standartlari talabo‘lari asosida malakali kadrlar tayyorlashda o`o‘quv dasturlarining o`zlashtirish darajalari aniqlanadi.
|
Чтение
|
Reading
|
O‘qish
|
o‘quvchining o‘z qobiliyati, bilimi, malaka va ko‘nikmalarini rivojlantirishga qaratilgan harakat.
|
Учебная программа
|
The curriculum
|
O‘quv fani dasturi
|
O`o‘quv predmetining mazmuni, uni tahsil oluvchilar tomonidan o`zlashtirilishining eng maqbul usullari, tartibi, axborot manbalarini o`zida mujas-samlashtiruvchi me`yoriy hujjatdir
|
Учебная деятельность
|
Educational activity
|
O‘quv faoliyati
|
shaxsning yangi bilim, malaka va ko‘nikmalarni egallash jarayoni.
|
Учебник
|
The textbook
|
Darslik
|
Davlat ta`lim standarti, o`o‘quv dasturi, uslubiyati va didaktik talabo‘lari asosida belgilangan, milliy istiqlol g`oyasi singdirilgan, muayyan o`o‘quv fanining mavzulari to`liq yoritilgan, tegishli fanning asoslarini mukammal o`zlashtirishga qaratilgan hamda turdosh ta`lim yo`nalishlarida foydalanish imkoniyatlari hisobga olingan nashr.
|
