Kahramanmaraş iline bağlı ilçe merkezi

Eserleri.

1- Hak Dini Kur'an Dili'. Kırk sekiz yaşında iken başlayıp altmış yaşın­da tamamladığı tefsiri olup en meşhur eseridir. İlk defa Diyanet İşleri Reisliği tarafından yayımlanan eserin⁴⁶³ daha sonra birçok baskısı ya­pılmıştır.

2- İrşâdü'i-ahlâf fî ahkâmi'l-evkâf. Mülkiye Mektebi'nde okutmak üzere hazırladığı bir ders kitabıdır.⁴⁶⁴

3- Hz. Muhammed'in Dini İslâm. Anglikan Kilisesi'nin sorula­rına şeyhülislâmlık adına verdiği cevap­lardan oluşan bir risaledir. Tefsirinin son­raki baskılarının baş tarafına eklenerek yayımlanmıştır.⁴⁶⁵

4- Metâ-lib ve Mezâhib⁴⁶⁶. Fransız felsefe tarihçisi Paul Janet ve Gabriel Sealles tarafından yazılan Histoire de la philosophie adlı eserin tercümesidir. Tahlilî Târih-i Felsefe başlığını da ta­şıyan esere yazdığı mukaddime ile tah­lil ve tenkit mahiyetindeki geniş dipnot­ları felsefî bakımdan büyük değer taşı­maktadır.

5- İstintacı ve İstikrâî Man­tık. İngiliz müellifi Alexander Bain'e ait eserin Fransızca'ya yapılan tercümesin­den Türkçe'ye çevirdiği bu kitabı Süley-maniye Medresesi'nde öğrencilere ders notu olarak vermiştir.

Bunların dışında ilhâdın temelsizliği, inkâr ve şirkin insan ruhunda uyandır­dığı ıstırap, İslâmiyet'in ilerlemeye en­gel olmadığı, orduya yapılan yardımla­rın zekât yerine geçebileceği gibi deği­şik konularda Beyânülhak ve Sebîlür-reşâd dergilerinde Küçük Hamdi veya Elmalılı Küçük Hamdi İmzaları ile yayım­lanmış yirmiyi aşkın makalesi vardır.

Bibliyografya:

Elmalılı, Hak Dini, I, 14-24, 29, 65-73, 75, 86-89, 107, 122, 174, 180-183, 202, 203, 207, 214, 216, 267, 282, 286-287, 330-331, 359-360, 366, 372, 379, 396, 407, 409, 411. 501-507, 516, 532, 547, 550-552, 566-567, 575-578, 584, 595, 659; II, 737, 750, 855-859, 997, 1023, 1057, 1080-1088, 1112-1114, 1120-1121, 1126, 1195-1196, 1244-1245. 1316, 1442; 111, 1527, 1739-1740, 1849, 1902, 1919, 1939, 1949. 1981, 1991-1992, 2007-2008, 2016-2017, 2061, 2106-2108, 2112, 2150, 2185-2187; IV, Mukaddime, s. 12, ayrıca bk. 2229-2254, 2323-2326, 2514, 2628, 2650, 2711 -2722, 2791, 2936, 2950-2953, 2957, 3003-3004; V, 3053, 3124, 3288, 3355, 3709-3710, 3731; VI, 3812, 4136, 4172-4174, 4216, 4228, 4249, 4261, 4512; VII, Mukaddime, s. 12-19, ayrıca bk. 4561, 4584, 4634, 4637, 4816, 4878, 4937-4938, 4969, 5156, 5211, 5217-5218; VII], Mukaddime, s. 16, ayrıca bk. 5323, 5339-5340, 5415, 5629; IX, 6134-6136, 6294-6295, 6432; a.mlf., "Dîbâce", Metâlib ue Mezâhib, İstanbul 1341, s. 15-26, 38; a.mlf., "Makâle-i Mühim-me-, Beyânülhak, i, İstanbul 1324, s. 401-403; EbüTulâ Mardin. Huzur Dersleri, İstanbul 1966, İHI, 246-247; Hikmet Bayur. "İbadet Dili", Necati Lugal Armağanı, Ankara 1968, s. 151; Fahri Gökcan, Commentaire du Coran par El­malı'U (doktora tezi, 1970), Faculte des Lettres et Sciences Humaines (Paris); Albayrak, Os­manlı Uleması, ili, 249-250; Mustafa Sabri, Meukıfü'i-ak! ue'l-'ilm oe'l-'âiem, Beyrut 1401/ 1981, II, 156-157; İsmail Kara. Türkiye'de İs­lamcılık Düşüncesi, İstanbul 1986, I, 409-410; İsmet ErsÖz, Elmalılt Mehmed Hamdi Yaztr ve Hak Dini Kur'an Dili (doktora tezi, 1986), Sel­çuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü; El­malılı Muhammed Hamdi Yazır Sempozyumu (tebliğler), Ankara 1993; Ali Yılmaz. "Elmalüı Hamdİ Yazırın Türkçesi", a.e., s. 36-40; HÜs-rev Subaşı. "Elmalılı Hamdi Efendi ve Hat Sanatımızdaki Yeri", a.e., s. 319-329; Vehbi Vakkasoğlu, "Elmalılı Muhammed Hamdi Ya­zır", Tercüman, İstanbul 29 Nisan - 2 Mayıs 1987-

1 Muhtaşaru Selcûknâme, s. 152

2 Ebü'l-Ferec, s. 467

3 Yâküt, I, 75; Müstevfî. Nüzhetü'I-kulûb, s. 94

4 10 Zilkade 675/15 Nisan 1277

5 BA, TD, nr. 419, s. 7-22

6 Nergele, Ahsendere, Sarsab, Aynülarûs, Nurhak, Orta Niyabet, Hurman ve Hısnımansür

7 Tahminen 2953 kişi

8 BA, TD, nr. 408

9 nşr. M. Th. Houtsma

10 nşr. Ahmet Uğur - Mustafa Çuhadar

11 nşr. Refet Yinanç - Mesut Elibüyuk

12 trc. Yıldız Moran

13 trc. B. Fransis-G. Avvâd

14 Bk. Ulucami

15 Clauson, s. 129

16 Hamîdullah, İslâm Peygamberi, II, 1018

17 Mayıs 628

18 İbn Sa'd, I, 258

19 Bk. bibl

20 İbn Hişâm, III, 313

21 İbn Hacer, 111, 353

22 İbn Sa'd, IV, 346

23 Buhârî, "Meğâzî", 85

24 İbn Sa'd, 1, 323

25 İbnü'1-Esîr, I, 168

26 Buhârî, "Cihâd", 175-176; Abdulhay el-Kettânî,II, 207-208

27 İbn Sa'd, I, 277-278

28 Ebû Dâvûd, "Cihâd", 154

29 Buhârî, "Meğâzî", 23

30 Hamîdullah, İslâmda Devlet İdaresi, s. 120-121

31 Ebû Dâvüd, "Cihâd", 151

32 İbnü'l-Ferrâ, s. 53

33 Taberî, IX, 219

34 Sü­leyman er-Rahîlî, s. 115-118

35 a.g.e., s. 198-199

36 Kafesoğlu, s. 117

37 Çandarlıoğlu, TD, sy. 28-29, s. 63

38 a.g.e., sy. 31, s. 38

39 Kurat, IV-XVIİI. Yüz­yıllarda Karadeniz'in Kuzeyindeki Türk Kaoimleri ve Devletleri, s. 61-62

40 Kafalı, s. 63

41 a.g.e., s. 63

42 Togan, I, 302-303

43 Siyâsetnâme, s. 120-125; Köy-men, 11, 74-83

44 6 Mart 1064

45 Kutadgu Bilig, II, 193-197; Genç, s. 260-262

46 Mercii, "Re-suldar", TTK Bildiriler, II, 703-709

47 İçinde İznik'in de bulunduğu bölge

48 Sünnî-Şiî- Protestan-Katolik

49 Karal, s. 169 vd.

50 Unat, s. 237

51 MTM, I, 513-514

52 Hammer (Atâ Bey), VII, 175-176; Wratislaw, s. 56-60

53 Kütükoğlu, Prof.Dr. İsmail Ercüment Kuran'a Armağan, s. 218-224

54 Defterdar Sarı Mehmed Paşa, s. 44-45

55 Selânikî, s. 725-727

56 Çelebizâde, s. 589-590

57 Wratislaw, s. 49-50

58 Desmet-Gregoire, s. 186

59 Dânişmend, II, 375

60 Erunsal, s. 103-104

61 Dernschwam, s. 66

62 Hammer [Ata Bey], VII, I 76; Wratislaw, s. 61

63 Dânişmend, in, 6

64 Barkan, IX/13. S. 141-I42

65 Mantran, 17. Yüzyı­lın İkinci Yarısında İstanbul, I, 79

66 Dânişmend. III, 275, 276

67 Bk. Muâhedât Mecmuası, 1-V, tür.yer

68 Anılar, s. 91-92

69 Dânişmend, III. 483-485

70 Erdbrink, III, 1593-1597

71 Selânikî, s. 658

72 Selânikî. s 66

73 Kurat, Türk-İngiliz Münâsebetlerinin Başlangıcı ve Ge­lişmesi, s 79,92-103

74 Vâsıf, s. 58

75 El2 (lng.), VII, 275-276

76 Tebly, s. 230-232

77 nşr. Mübahat S. Kütükoğlu, Prof. Dr. Bekir Kütükoğlu'na Armağan içinde

78 nşr. Hüseyin b. Abdullah el-Örnerî

79 nşr. Selâhaddin el-Müneccid

80 haz. Reşid Rahmeti Arat

81 nşr. Ramazan Şeşen

82 trc. Yaşar Önen

83 nşr. Yaşar Yücel

84 Haz. Abdülkadir Özcan

85 nşr. Bekir Kütükoğlu

86 haz. N. Ahmet Banoğlıı

87 nşr. Bekir Sıtkı Baykal

88 İrz. Kemal Kuşçu

89 Ankara 1977

90 trc. M. Süreyya Dilmen

91 trc. Mehmet Ali Kılıçbay-Enver Özcan

92 trc. Mehmet Ali Kılıçbay

93 trc. Azer Yaran

94 trc. Selçuk Unlu

95 trc. Meh­met Ali Kılıçbay

96 trc. Abdülkerim Özaydın

97 TSMA, nr. 4659

98 I I/2X1 1/4 Viya­na arşını ölçüsünde

99 Târih, IV, 356

100 a.g.e., VI, 257

101 19 Eylül 1865

102 Şimdi İstanbul Üniversitesi'nde

103 nşr. Zuhuri Danışman

104 nşr. W. Sahm

105 nşr. F. Babinger

106 trc. Yaşar Önen

107 trc. W. von der Steinen

108 trc. H. Cahit Yalçın

109 Elçi Hanı ile ilgili bibliyografyada verilemeyen bütün kaynaklar burada gösteril­miştir

110 İstanbul 1341, 1974, 1988

111 TRT Müzik Dairesi Baş­kanlığı yayınları

112 24 Haziran 1861

113 İstanbul 1307

114 Muhta­sar llm-i Tabakâtü'l-arz, İstanbul 1317; ilaveli 2. baskı, İstanbul 1321

115 İs­tanbul 1312

116 Bugünkü İstanbul Arkeolo­ji Müzeleri bünyesinde yer alan Eski Şark Eserleri Müzesi

117 19 Temmuz 1325/1 Ağustos 1909

118 6 Kânunusâni 1325/ 19 Ocak 1910

119 Halil Edhem Hâtıra Kitabı,I, 279-297

120 Arap ve Arap-Bizantin ve Osmanlı Kurşun Mühürler Katalo­gu, İstanbul 1309

121 Kayseriye Şeh­ri: Mebânl-i İslâmiyye ue Kitabeleri, İstan­bul 1334; Latin harfleriyle genişletilmiş yeni baskısı, Kayseri Şehri-Selçuklu Tari­hinden Bir Bölüm (haz. Kemal Göde), An­kara 1982

122 Meskû-kât-ı Kadîme-i İslâmiyye Katalogu: Mes-kûkât-ı Osmânî, 1. Sultan Osman Han-ı Eüvelden Murad Han-ı Şalisin Ahir-i Sal­tanatına Kadar Olan Zamanı Müctemidir, İstanbul 1334

123 Matâriaux pour un corpus inscriptionum arabicarum, İIIe partie: Asie Mineure, fas. 1: Sivas, Divriği, Kahire 1910, fas. 2: ilâveler ve indeks, Kahire 1917

124 Weimar 1916

125 Elvâh-ı Nakşiyye Ko­leksiyonu, İstanbul 1924

126 Westminster 1894, 1925

127 Düuel-i İslâmiyye, İstanbul 1345/1927

128 Fihrist-i umumî, İstanbul 1928

129 İslâmî Nümizmatik İçin Bir Bibliyografya Tecrübesi, Ankara 1932

130 Ankara 1935

131 İstanbul'da İki İrfan Evi: Alman ve Fransız Enstitüleri ve Bunların Neşri­yatı, İstanbul 1937

132 Topkapı Sarayı Müzesi Rehberi, İstanbul 1341; Palais de Topkapou-Vieux Serai-Guide sommaire, İstanbul 1935

133 Topkapı Sarayı, İs­tanbul 1931, Fransızca'sı: Le Palais de Top-capou [Vieux Serai], İstanbul 1932

134 İstanbul 1931

135 İstanbul 1932, kapakta 1933

136 Nos mosquees de Stamboul, İstanbul 1934

137 İs­tanbul 1936

138 11, 484-497; Rumelihisarı'nda Zağa­nos Paşa burcu üzerindeki kitabe hakkın­dadır

139 II, 625-639; bu makale ayrıca broşür halinde ba­sıldığı gibi Ankara Halkevi tarafından da 1940'ta bir kitapçık olarak yayımlanmış­tır

140 XV, 196-199; Sultan ÎI. Os­man'ın Karacaahmet civarında gömülen atı için dikilen mezar taşına dairdir

141 Birinci Türk Tarih Kongresi, Konferanslar-Müza­kere Zabıtları, Ankara 1932, s. 532-566

142 Les collections du Vieux Serai â Stam­boul", Syria |1930|, s. 91-102

143 "Âbidelerimizin Hali", Tarihî Âbide ve Eserlerimizi Koru­mağa Mecburuz, İstanbul 1933, s. 4-10

144 "Madenden Üç Türk Eseri", Türk Tarih Arkeologya ve Etnografya Dergisi, III |1936|, s. 137-150, Fransızca'sı, s. 151-153

145 sy. 70, s. 428-429; sy. 75, s. 46-48; sy. 87, s. 288-289

146 19 ve 20 Ağustos 1913

147 "Biyografya-Stanley Lane-Poole", TTK Belleten, 1/3-4, 1937, s. 673-676

148 Halil Edhem Hâtıra Kitabı, I-ll, Ankara 1947-1948

149 Mart 1886

150 İbrahim Fehîm ile beraber, İs­tanbul 1307

151 İstanbul 1308-1311

152 İstanbul 1311

153 İstanbul 1311

154 İs­tanbul 1308

155 İstanbul 1311

156 Güzel Sanatlar Akademisi, bu­günkü Mimar Sinan Üniversitesi

157 Bk. Bibl

158 "İs­tanbul ve Şehircilik", Mimar, I (1931), s. 1-4

159 Mimar, 111/12 (1933), s. 377-381

160 Mimar 119341, s. 80-81

161 Arkitekt, IX/9-10 (1939), s. 220-223

162 Arkitekt, X/3-4 (1940), s. 69-74

163 Ülkü-Halkevleri Dergisi, 11/22 (1942), s. 10-15

164 Mimaride (1944), s. 28-29

165 Akademi, 11 119641, s. 3-11

166 Akademi, VI |1967|, s. 4-34

167 Türkiyemiz, l|1970|,s. 11-15

168 Sa­nat Dünyamız |1974|

169 Türk Sanat Ta­rihi Araştırmaları ve İncelemeleri, I (1963), s. 313-326; bu çalışma Bursa'da I. Murad Hüdâvendigâr tarafından yaptırılan ve 1855 depreminde yıkıldıktan sonra eski biçimin­den çok farklı olarak ihya edilen Şehadet Camii hakkındadır

170 Güzel Sanatlar Der­gisi, V (1944), s. 1-28

171 İstanbul 1948

172 İstanbul 1954 [2. bs. 1968)

173 istanbul 1970

174 1, İstanbul 1969

175 İstanbul 1973

176 İstanbul 1976

177 İstanbul 1976

178 İstanbul 1977

179 İstanbul 1978

180 İstan­bul 1979

181 İstanbul 1979

182 İs­tanbul 1982

183 İs­tanbul I, 1984; II, 1986; 111, 1987

184 M. F. Abdülbâki, el-Muccem, "elm" md

185 en-Nisâ 4/104

186 Wensinck, el-Mu'cem, "elm" md

187 Meşalihu'l-ebdân ue'l-enfüs, s. 316

188 İbnü'l-Kıftî, s. 260

189 el-Ahlâk ue's-siyer, s. 13-14, 16

190 el-Mebde ve'l-me'âd, s. 17-18

191 el-lşârât ue't-ten-bîhât, IIl-IV, 751

192 a.g.e., III-1V, 880

193 Ebû Bekir er-Râzî gibi

194 Kelâma Giriş: el-Muhas-sat s. 99, 150

195 nşr. Abdurrahman Bedevi, er-Resâ'ilü'l-felsefiyye içinde

196 nşr. P. Kraus

197 nşr. Fuat Sezgin

198 nşr. Sahbân Halîfât

199 nşr. Mâcid Fahrî, ei-Fikrü'İ-ahlâklel-'Arabîiçin­de

200 nşr. Abdurrahman Bedevî, Dirâsât ve nuşûş f/7-felsefe ve'l-'ulûm 'inde'-cAiab İçinde

201 nşr. Süleyman Dünyâ

202 nşr. Abdurrahman Bedevî

203 trc, Hüseyin Atay

204 Bk. Bezm-İ Elest

205 Skopl-je 19I0

206 Skoplje 1923

207 Skoplje 1925

208 Skoplje 1926

209 Sosyal bilimler serisi, V/2 (1928), s. 243-261, VI1-VIII/3-4 (1929-1930), s. 177-192

210 Beograd 1932

211 Beograd 1932

212 Beograd 1933

213 Beograd 1940

214 Beog­rad 1952

215 Beograd 1940

216 Beograd 1957

217 Beograd 1951

218 Beograd 1956

219 Eser­lerinin tam listesi için bk. Nurudinovic, s. 427-441

220 Bk. Bin Bir Gece

221 et-Tevbe 9/ 74

222 el-Mâide 5/17, 73; Sâd 38/4; el-Câsiye 45/ 24; Yâsîn 36/ 78; el-Kehf 18/ 36

223 en-Nisâ 4/136, 150-151: el-Mâide 5/ 44; el-Ankebût 29/47

224 el-Mâide 5/57; et-Tev­be 9/65-66; el-En'âm 6/10; ei-Enbiyâ 21/41

225 Ebû Dâvûd, "Sünnet", 15

226 Buharı, "îmân", 112

227 İbn Mâce, "Taharet", 122

228 Müsned, II, 258

229 Müslim, "Fezâ'ilü's-şahâbe", 161

230 Câmi'u'l-mütûn, s. 30

231 Ali el-Kârî, Şerhu'ş-Şifâ', 11.528

232 Gümüşhânevî, s. 42-86

233 Bk. Ridde

234 Süleymaniye Ktp., Esad Efendi, nr. 3729/6; Şehid Ali Paşa, nr. 207/2

235 Kahire 1375/1955, s. 165-197

236 Süleymaniye Ktp, Fâtih, nr. 3168

237 İstanbul 1403/1983

238 Beya­zıt Devlet Ktp., nr. 3136

239 Süleymaniye Ktp., Lâleli, nr. 2234

240 Süleymaniye Ktp., Reîsülküttâb, nr. 1200

241 Süleymaniye Ktp., Gelibolulu, nr. 56

242 Süleymaniye Ktp., Fâtih, nr. 5426

243 Süleyma­niye Ktp., Mihrişah, nr. 439/8; Kayseri Râ-şid Efendi Ktp., nr. 1120/2

244 Süleyma­niye Ktp., Reşid Efendi, nr. 990

245 İstanbul 1273

246 Bk. Keşfü'z-zunûn, 1, 62-63

247 Nazmü'd-dürer veya ed-Dürerü's-seniyye

248 Sehâ-vî, X, 5; krş; Brockelmann, GAL, II, 178-179

249 Tayyibetü'n-neşr fi'i-kırâ'âti'l-'aşr

250 Nazmü'd-dürer ilmi'I-eşer

251 el-Elfiyyetü'l-ue-fiyye li's-sâdeti'ş-şûfiyye

252 Beyrut 1312; Kahire 1342

253 nşr. Sidney Glazer, New Haven 1947

254 Keşfa'z-zunûn. I, 407

255 Kalküta 1832, 1837; Kahire 1304; Bulak 1310; nşr. Muhammed Muhyiddin Abdülhamîd, Beyrut, ts. (İhyâü' t - türâsi' 1 – Arabî)