KirkçEŞme tesisleri

Marpuççular Mescidi

Nurdan Sözgen, 1994 / TETIVArşivi

1729'da vefat eden "Şeyh Şükrî Mehmed Uşşakî el-Tahmîs'in" kabrinin bulunduğu belirtilir. Divan Edebiyatı Müzesi'nde (Galata Mevlevîhanesi) bulunan C. S. Revna-koğlu arşivindeki ilgili dosyada da Halve-tîliğin(-») Uşşakî kolundan Şeyh Hacı Mehmed Şükrî Efendi'nin 1100/1688 civarında mescide meşihat koydurarak burasını bir Uşşakî zaviyesi haline getirdiği kayıtlıdır. 19. yy'm başlarından itibaren sayıları artan, İstanbul tekkelerine ilişkin listelerin hiçbirisinde bu mescit-tekkenin adına rastlanmamakta, Marpuççular Mescidi'ndeki Uşşakî meşihatının 18. yy'm ikinci yarısında kesildiği anlaşılmaktadır.

Kaynaklarda çeşitli adlarla (Alaca Mescit, Çelebioğlu Alaeddin Mescidi, Ketenciler Mescidi) anılan bu mescidin mahallesi de İstanbul'da günümüze kadar aynı adla varlığını sürdüren en eski mahallelerdendir. Girişin üzerinde yer alan ayet levhasındaki 1320/1902 tarihi, bir onarıma işaret e-der. Mescit Cumhuriyet döneminde, 1945' te Türkiye Anıtlar Derneği İstanbul Şube-si'nin delaletiyle yemden inşa edilircesine onartılmıştır. Kuzey yönünde Marpuççular Sokağı, diğer yönlerde ticaret yapıları ile kuşatılmış bulunan mescidin harimi fevkanidir. Mihrap duvarının önünde yer alan, Şeyh M. Şükrî Efendi'ye ait kabrin yanında, sokak yönünde dikdörtgen bir açıklık bulunmaktadır. Şahidesi bir Uşşakî tacı ile donatılmış olan kabrin manzum kitabesi mihrap duvarına yerleştirilmiştir.

Bibi. Barkan-Ayverdi, Tahrir Deften, 104; Ay-vansarayî, Hadîka, I, 573; Öz, istanbul Camileri, I, 21; Ayverdi, Fatih III, 327; "Alaca Mescid ve Tekkesi", 1KSA, I, 579; Eminönü Camileri, 133.

M. BAHA TANMAN