Kitabın adı: Axirət azuqəsi Müəllif: Doktor Misbah Yəzdi

ALLAH DOSTLARI VƏ MƏLƏKLƏRİNİN XOF MƏQAMINA BAXIŞININ ROLU

İndi ki, söz ilahi xofdan və onun faydasından düşdü, belə bir sual yaranır ki, bizdə də ilahi qorxu hissinin əmələ gəlməsi üçün nə etməliyik? Bu mərhələyə çatmağın ən yaxşı yollarından biri, Allah yanında əziz olan kəslərin xof məqamına nəzər salmaqdır. Şübhəsiz, onların Allaha olan hədsiz xoflarına və keçirdiyi hallara diqqət yetirmək, qorxu məqamının kəsbində bizlərə kömək olacaq ən yaxşı üsullardan biridir. Bu kömək bizləri, onların tutduğu yola təşviq etməkdən ibarətdir. Bu həmin o üsuldur ki, Peyğəmbəri-əkrəm (s) bu hədisdə ondan istifadə etmişdir.

Allaha əziz olan bəndələrin bir qismi də mələklərdir. Qurani-kərim zatları pak olan bu bəndələrin vəsfində buyurur:

«Göy gurultusu Onun şəninə təriflər deyir, mələklər də Allahın qorxusundan Onu öyüb mədh edirlər…»¹.

Söylədiyimiz kimi, ilahi əzəmətin dərki və ona diqqətli olmaq, Allah xofunun yaranmasına səbəb olur. Bu dərkin bariz nümunəsini, Allah dərgahına yaxın olan mələklərdə görürük. Göründüyü kimi, Peyğəmbər (s) bu rəvayətdə onlardan bir dəstəsinin halını canlandırmağa çalışır. Deyir:

«Mələklər o dərəcədə Allah yanında özlərini həqir və kiçik görürlər, qorxuları o həddədir ki, yarandıqları gündən qiyamətə qədər - ki, bəlkə də, neçə min və ya neçə milyon ilə qədər çəkir - ədəblə dayanıb başlarını aşağı dikirlər. Bəlkə də, qorxunun şiddətindəndir və ya Allahın sonsuz əzəmətinə olan diqqətdəndir ki, başlarını qaldırmağa cürət etmirlər»².

Mələklər pak olduqları halda Allahdan belə qorxurlarsa, ilahi əzəmət qarşısında başlarını qaldırmağa cürətləri çatmırsa, günahın içində itib-batıb, həvayi-nəfsin əsarətində zəncirlənmiş olan bizlər hansı üzlə, hansı cəsarətlə başımızı yuxarı tutmalıyıq. Mələklərin Allah qarşısında keçirdikləri halın kiçik oxşar nümunəsini biz özümüzdə də görə bilərik. Böyük bir şəxsiyyətlə qarşılaşdıqda danışmağa çətinlik çəkirik, dilimiz dolaşır, özümüzü itiririk. İxtiyarsız sakit dayanıb, başımızı aşağı dikirik. Mərhum imam Xomeynini (r.ə.) yaxından tanıyanlar, onun əzəmətli şəxsiyyətindən xəbərdar olanlar, görüş zamanı nə qədər özlərini toplasalar belə, imamdakı zəhmin və əzmin qüdrəti nəticəsində cəzb olunur, buz kimi əriyib itirdilər. Özlərini mərifət və qüdrətdən baş qaldıran əzəmətli bir dağın qarşısında zərrə kimi görürdülər. Bu hələ Allah bəndələrindən birinin əzəmətidir!

Mələklər içərisində elələri var ki, hətta böyük peyğəmbərlər onların əzəmətini dərk edirdilər. Rəvayətlərdə deyilir: «Həzrəti Cəbrayıl (ə) ancaq bir-iki dəfə öz əsl surətində Peyğəmbərə (s) göründükdə Peyğəmbər (s) müşahidə edir ki, onun nuru şərqdən qərbə qədər bütün aləmi tutmuşdur».

İmam Baqir (ə) buyurur: «Günlərin bir günü Peyğəmbər (s) əyləşmişdi və Cəbrayıl (ə) da yanında idi. Birdən Cəbrayıl (ə) göyə nəzər salır və bu baxışdan göyün üzərində onun nuru yayılmağa başlayır, get-gedə rəngi daha da güclənir və nəhayət, zəfəran rənginə çalır. Sonra Cəbrayıl (ə) Peyğəmbərə (s) yaxınlaşır və Rəsuləllah (s) göyə baxır. Bu vaxt görür ki, Cəbrayılın (ə) nuru qərbdən şərqə qədər bütün aləmi tutub, yerə yaxınlaşır»¹.

Əlbəttə, Peyğəmbərin (s) məqamı və nuraniyyəti Cəbrayılın (ə) məqam və nurundan daha yüksəkdədir, lakin Cəbrayılın (ə) həqiqi məqamı, Peyğəmbərin (s) insani məqamı qarşısında cilvələndiyi üçün belə bir əzəməti dərk edir.