Kktc yakin doğU ÜNİversitesi sağlik biLİmleri enstiTÜSÜ
Yüklə 1,12 Mb.
|
|
KKTC YAKIN DOĞU ÜNİVERSİTESİ SAĞLIK BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ K.K.T.C’ deki FUTBOL TARAFTARLARINI ŞİDDETE YÖNELTEN UNSURLARIN SOSYO-EKONOMİK AÇIDAN İNCELENMESİ (KÜÇÜK KAYMAKLI ÖRNEĞİ) Aysun BİÇER BEDEN EĞİTİMİ VE SPOR PROGRAMI YÜKSEK LİSANS TEZİ LEFKOŞA
2012 KKTC YAKIN DOĞU ÜNİVERSİTESİ SAĞLIK BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ K.K.T.C’ deki FUTBOL TARAFTARLARINI ŞİDDETE YÖNELTEN UNSURLARIN SOSYO-EKONOMİK AÇIDAN İNCELENMESİ (KÜÇÜK KAYMAKLI ÖRNEĞİ) Aysun BİÇER Beden Eğitimi ve Spor Programı YÜKSEK LİSANS TEZİ TEZ DANIŞMANI Doç. Dr. Hasan SELÇUK LEFKOŞA 2012 Sağlık Bilimleri Enstitüsü Müdürlüğü’ ne, Bu çalışma jürimiz tarafından Beden Eğitimi ve Spor Programında Yüksek Lisans Tezi olarak kabul edilmiştir/edilmemiştir. Jüri Başkanı : Yrd. Doç. Dr. Nazım BURGUL Yakın Doğu Üniversitesi Danışman : Doç. Dr. Hasan SELÇUK Yakın Doğu Üniversitesi Üye : Doç. Dr. Cevdet TINAZCI Yakın Doğu Üniversitesi ONAY :
Prof. Dr. İhsan ÇALIŞ Enstitü Müdürü. TEŞEKKÜR Bu araştırmanın gerçekleştirilmesinde ki katkılarından dolayı aşağıda adı geçen kişi ve kuruluşlara içtenlikle teşekkür ederim. Sayın Doç. Dr. Hasan Selçuk, tez danışmanım olarak araştırmanın her aşamasında katkıda bulunmuştur. Araştırmaya katılan KKTC futbol taraftarları, anketlerin uygulanmasında önemli katkıda bulunmuşlardır. Araştırmada yer alan tüm seyirciler, katılımları ile araştırmanın gerçekleştirilmesini sağlamışlardır. ÖZET Biçer A. K.K.T.C’ deki Futbol Taraftarlarını Şiddete Yönelten Unsurların Sosyo-Ekonomik Açıdan İncelenmesi (Küçük Kaymaklı Örneği).Yakın Doğu Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Beden Eğitimi ve Spor Programı, Yüksek Lisans Tezi, Lefkoşa, 2012. Bu araştırmada; K.K.T.C’deki futbol taraftarlarının Sosyo-Ekonomik analizlerini içeren, 75 adet anket uygulanmıştır. Uygulanan anketlerin 15 adeti eksik bilgi (birden fazla işaretlenen şık ve cevaplanmayan sorular) içerdiği için değerlendirmeye alınmamış ve geriye kalan 60 adet anket değerlendirmeye alınmıştır.Bu 60 anket sonuçları, SPSS paket (17.0) programına girilmiş, çıkan sonuçlar frekans dağılımları ve yüzde ilişkileri yorumlanmaya çalışılmıştır. Bu araştırmada seçilen örnek grubun yaşı, cinsiyetleri, eğitim ve meslek durumları, aylık gelir durumları, medeni halleri, müsabakalara ne sıklıkla gittikleri, müsabaka izlemeye niçin gittikleri, taraftarlar arasındaki şiddet olaylarının en önemli nedenleri anket yolu ile tespit edilmeye çalışılmıştır. Araştırmanın çalışma grubunu; 2011-2012 sezonunda 14 kulüplü Süper Ligi kategorisinde Göçmenköy stadyumunda oynanan Göçmenköy– Küçük Kaymaklı müsabakasında Küçük Kaymaklı taraftarı oluşturmaktadır. Araştırmaya katılan taraftarların büyük çoğunluğunun (%85) erkek olduğunu, yaş aralığı olarak büyük çoğunluğunun (%60) 21-25 yaş aralığında olduğunu, büyük çoğunluğunun (%81.7) üniversite öğrencisi olduğunu, büyük bir kısmının (%70) asgari ücret ve üzeri gelire sahip olduğunu, büyük çoğunluğunun (63.3) televizyon karşısında spor programlarını tercih ettiklerini ve önemli bir kısmının (51.7) beklentilerinin karşılanmaması üzerinde şiddete başvurduğunu söylenebilir. Araştırma sonucunda, % 28.3’ü ekonomik yetersizlikler yüzünden, % 20’si yetersiz eğitim yüzünden, % 51.7’si yöneticilerin tavır ve davranışları yüzünden % 61.7’si kitle iletişim araçlarından dolayı şiddete başvurdukları tespit edilmiştir. Anahtar kelime: Futbol, taraftar, saldırganlık, şiddet, sosyo-ekonomik yapı ABSTRACT Bicer A. TRNC "Football supporters in violence that directs the Socio-Economic Analysis of the Elements. (Example of Küçük Kaymaklı) Near East University of Health Sciences Institute of Physical Education and Sports Program, Master of Science Thesis, Nicosia, 2012. Football around the world and our country is one of the most watched sports. In contrast to the fore from time to time lo beauty, more often, aggression and violent incidents appeared. Football as a sport that connects millions of people who self-love spirit of sport should not violence. In recent years, socio-economic problems of the spectators from stadiums, sporting environment, the basic logic and rules of the sport has become an environment is deemed disregarded. It states on the various response packages prepared in order to prevent people from damaging each other. This study; including football audience’s socio-economic analysis of the TRNC, applied to 60 volunteer football audience, The results entered of the SPSS package (17.0) the program, results studied the frequency distribution and interpretation of the relationship. This research was selected for the sample group of this age, gender, education and occupational status, monthly income status, civil status, how often they go in competitions, why do they go to watch the competition, the most important causes of violence between fans with the survey tried to determine the path. In addition mentioned to historical development and current state of the sport of soccer. Economic structure was investigated severity of the impact of the whether. The study’s group; Clubbed played 14 Super League season of 2011-2012 in the category Göçmenköy- Küçük Kaymaklı match Göçmenköy stadium is in favor of Küçük Kaymaklı. The vast majority of the fans surveyed (85%) are men, age range as the vast majority (60%) are within the range 21 to 25 years, the vast majority (81.7%) college students, the vast majority (70%) with income above the minimum wage and more that, the vast majority (83.3) if the hasn’t child, They prefer the vast majority (63.3) in the face of television sports programs, a significant portion (51.7) say that expectations are not met on the resort to violence. As a result of research findings; In order to support teams went of the competition to the audience and the most important cause of outbreaks of violence have been found to be inadequate training. Key words: Football, fans, aggression, violence, socio-economic structure İÇİNDEKİLER Sayfa ONAY SAYFASI III TEŞEKKÜR IV ÖZET V ABSTRACT VI İÇİNDEKİLER VII SİMGELER VE KISALTMALAR DİZİNİ VIII TABLOLAR DİZİNİ IX 1. GİRİŞ 1 1.1. Araştırmanın Amacı 3 1.2. Hipotezler 3 1.3. Araştırmanın Önemi 4 2. GENEL BİLGİLER 5 2.1. Futbol Kavramı 5 2.1.1. Futbolun Tarihi Gelişimi Ve Türkiye’de Futbol 6 2.1.2. Futbolun Toplumsal Boyutu 13 2.1.3. Futbolun Ekonomik Boyutu 15 2.1.4. Futbol Oyununun Karakteristik Özelliği 15 2.1.5. Futbolun Toplum Üzerindeki Etkisinde Neden Sonuç İlişkisi 16 2.2. Grup Kavramı 17 2.3. Kalabalık Kavramı 18 2.4. Taraftarlık Kavramı 19 2.5. Sporda Özdeşleşme Kavramı 22 2.5.1. Kişi-Kişi Özdeşleşmesi 23 2.5.2. Kişi-Küme( Takım) Özdeşleşmesi 23 2.5.3. Küme-Küme Özdeşleşmesi 24 2.5.4. Kişi-Kültürel Sportif İmge Özdeşleşmesi 24 2.6. Futbol Taraftarı 24 2.6.1. Futbol Taraftarlarının Özellikleri 26 2.7. Taraftar Tipleri 27 2.7.1. Fanatikler 27 2.7.2. Doyumsuzlar 29 2.7.3. Sabırsızlar 29 2.7.4. Mekancılar 29 2.7.5. Deplasmancılar 29 2.7.6. Takımla Şahlananlar 30 2.7.7. Uğura İnanlar 30 2.7.8. Bilmişler 30 2.7.9. Rasyonel (Akılcı) Seyirciler 31 2.8. Saldırganlık Kavramı 31 2.8.1. Saldırganlığı Tetikleyen Faktörler 32 2.9. Şiddet Kavramı 33 2.9.1. Şiddet ve Çeşitleri 35 2.9.1.1. Kozmik Şiddet 36 2.9.1.2. Bilinçsiz Şiddet 36 2.9.1.3. Kaba Kuvvet Kullanma 36 2.9.1.4. Tam Bilinçli Şiddet 37 2.10. Sporda Şiddet ve Boyutları 38 2.10.1. Futbolda Şiddet 43 2.10.2. Taraftarda Şiddet 45 2.10.3. Dünyada ve Türkiye’de Şiddet 47 2.10.4. Şiddete Dayalı Hareketler ve Olaylar 47 2.10.5. Futbol Taraftarlarının Saldırgan Olmasına Etki Eden Nedenler 54 2.10.5.1. Yaş 54 2.10.5.2. Cinsiyet 55 2.10.5.3. Fiziki ve Coğrafi Çevre 56 2.10.5.4. Aile 58 2.10.5.5. Eğitim 60 2.10.5.6. Kültür 61 2.10.5.7. Sosyal Tabakalar 63 2.10.5.8. Ekonomi 64 2.10.5.9. Kitle İletişim Araçlarının Taraftarlar Üzerine Etkisi 65 2.10.5.10. Hakemlerin Taraftarlar Üzerine Etkisi 67 2.10. 5.11. Antrenörlerin Sporcular ve Taraftarlar Üzerine Etkisi 69 2.10.5.12. Yöneticilerin Taraftarlar Üzerine Etkisi 70 2.10.5.13. Amigoların Taraftarlar Üzerine Etkisi 70 2.10.5.14. Irkçılığın ve Aşırı Milliyetçiliğin Seyirciler Üzerinde Etkisi 71 2.11. Karşılaşma Esnasında Taraftarları Etkileyen Faktörler 72 3. GEREÇ ve YÖNTEM 76 3.1. Araştırma Grubu 76 3.2. Araştırma Modeli 76 3.3. Evren ve Örneklem 76 3.4. Veri Toplama Araçları 76 3.5. Verilerin Çözümlenmesi ve Yorumlanması 77 4. BULGULAR 78 5. TARTIŞMA 96 6. SONUÇ ve ÖNERİLER 100 KAYNAKLAR 102 EKLER EK 1. Anket Formu 116 SİMGELER VE KISALTMALAR FA Futbol Birliği FİFA Uluslararası Futbol Federasyonları Birliği KKTC Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti MHK Merkez Hakem Kurulu TC Türkiye Cumhuriyeti UEFA Avrupa Futbol Federasyonları Birliği g gram cm Santimetre m metre n Ankete katılan kişi sayısı TABLOLAR Sayfa Tablo 4.1.Araştırmaya katılan futbol taraftarların cinsiyetleri. 78 Tablo 4.2. Araştırmaya katılan futbol taraftarlarının yaşları. 78 Tablo 4.3. Araştırmaya katılan futbol taraftarlarının eğitim durumları. 79 Tablo 4.4. Araştırmaya katılan futbol taraftarlarının meslek dağılımları. 79 Tablo 4.5. Araştırmaya katılan futbol taraftarlarının aylık gelir dağılımı. 80 Tablo 4.6. Araştırmaya katılan futbol taraftarlarının doğum yerleri. 80 Tablo 4.7. Araştırmaya katılan futbol taraftarlarının medeni halleri. 81 Tablo 4.8. Araştırmaya katılan futbol taraftarlarının kaç çocukları olduğu. 81 Tablo 4.9. Araştırmaya katılan futbol taraftarlarının ikamet ettikleri yer. 82 Tablo 4.10. Araştırmaya katılan futbol taraftarlarının ikamet ettikleri ev tipleri. 82 Tablo 4.11. Araştırmaya katılan futbol taraftarlarının ikamet ettikleri evin mülkiyetinin dağılımı. 83 Tablo 4.12. Araştırmaya katılan futbol taraftarlarının arabasının olup olmadığının dağılımı . 83 Tablo 4.13. Araştırmaya katılan futbol taraftarlarının en sık izledikleri televizyon programları. 84 Tablo 4.14. Araştırmaya katılan futbol taraftarlarının oyun kuralları ve son yapılan değişiklikler hakkındaki bilgileri. 84 Tablo 4.15. Araştırmaya katılan futbol taraftarlarının takımının haksızlığa uğrayıp uğramadıklarına olan görüşleri. 85 Tablo 4.16. Araştırmaya katılan futbol taraftarlarının müsabakalara ne sıklıkla gittikleri. 85 Tablo 4.17. Araştırmaya katılan futbol taraftarlarının günlük yaşantılarındaki tepkileri ile müsabaka sırasındaki tepkilerinin aynı olup olmadığı. 86 Tablo 4.18. Araştırmaya katılan futbol taraftarlarının amigolardan nasıl etkilendikleri. 86 Tablo 4.19. Araştırmaya katılan futbol taraftarlarının amigoların davranışlarını nasıl değerlendirdikleri. 87 Tablo 4.20. Araştırmaya katılan futbol taraftarlarının taraftarı oldukları takımın mağlubiyetinden nasıl etkilendikleri. 87 Tablo 4.21. Araştırmaya katılan futbol taraftarlarının hakemlerin taraftarı olduğunuz takımın aleyhine verdiği kararda tavırlarının ne olacağı. 88 Tablo 4.22.Araştırmaya katılan futbol taraftarlarının takımlarının mağlubiyetlerinden sonra hırslarını kimden çıkarttıkları. 88 Tablo 4.23. Araştırmaya katılan futbol taraftarlarının taraftarlar arasındaki şiddet olaylarının en önemli nedenleri. 89 Tablo 4.24. Araştırmaya katılan futbol taraftarlarının müsabaka izlemeye niçin gittikleri. 90 Tablo 4.25.Araştırmaya katılan futbol taraftarlarını karşılaşmalardan önce seyircileri saldırganlığa yönelten en önemli faktörler . 90 Tablo 4.26.Araştırmaya katılan futbol taraftarlarını müsabaka esnasında saldırganlığa yönelten en önemli sebepler. 91 Tablo 4.27. Araştırmaya katılan futbol taraftarlarının şiddet olaylarına karşı alınabilecek en önemli tedbirleri. 92 Tablo 4.28. Araştırmaya katılan futbol taraftarlarının kitle iletişim araçları hakkındaki şiddeti körükleyip körüklemediği. 93 Tablo 4.29. Araştırmaya katılan futbol taraftarlarının yöneticilerin tavır ve davranışlarının olayların çıkmasına neden olup olmadığı. 93 Tablo 4.30. Araştırmaya katılan futbol taraftarlarının cezai önlemlerin şiddet olaylarını engelleyip engellemediği hakkındaki görüşleri. 94 Tablo 4.31. Araştırmaya katılan futbol taraftarlarının herhangi bir olaya katılıp katılmadıkları. 94 Tablo 4.32. Araştırmaya katılan futbol taraftarlarının şifreli yayınları onaylayıp onaylamadıkları. 95 1. GİRİŞ Hızlı gelişim ve değişim günümüz dünyasının en önemli özelliklerinden birisidir. Her an ve belki de her saat bası karşılaşılan yenilikler dünya yapısını ve yaşam koşullarını aynı hızla değiştirmektedir. Özellikle 20. yüzyılın sonlarında hızla gelişen teknoloji, kitle iletişim araçlarındaki yenileşme ve gelişme, dünyada oluşan yenilikleri ve gelişmeleri en kısa sürede insanlara ulaştırdığı için toplumsal hayatın birçok alanını da aynı hızda etkilemiştir. Dünyadaki bu hızlı gelişim ve değişim rüzgârına en hızlı tepkiyi veren kavramlardan bir tanesi de spor olmuştur (İnan, 2007, s.5). Spor sözcüğü Latince olup OF: Delport ve ME Disport sözcüklerinin kısaltılmış şeklidir. Oyun, oyalama, işten uzaklaşma anlamlarını taşımaktadır. Ancak bu anlam ile yetinmek istemeyen spor düşünürleri, daha çok sporun amacını ya da bazı özelliklerini ön planda tutan çeşitli tanımlar yapmışlardır (Topuz, 2008, s.1). Spor, bireyin çevresini sosyal çevre haline dönüştürürken elde ettiği kabiliyetleri geliştiren belirli kurallar altında araçlı veya araçsız, bireysel veya toplu olarak boş zaman faaliyeti kapsamı içinde veya tam zamanını alacak şekilde meslekleştirerek yaptığı, sosyalleştirici, toplum ile bütünleştirici, ruhsal ve fiziksel yapıyı geliştiren, rekabetçi, dayanışmacı ve kültürel bir olgudur (Kurthan, 1998, s.17). Spor, aynı zamanda kişinin önce kendisine, sonra doğaya, zamana, insana karşı ruhsal ve bedensel faaliyetlerle sürdürdüğü bir mücadele biçimidir. Spor, belli kurallarla isleyen sosyal bir olaydır. Spor yalnızca içinde yapıldığı toplumun değil, içinde yapıldığı dünyanın da çelişkilerini, sürtünmelerini, sorunlarını ister istemez barındıran, yansıtan bir aynadır (Kurthan, 1998, s.17). Aynı zamanda spor içindeki hareket pozisyonlarının sürekli değişiklikler göstermesi, insanlardaki kazanma dürtüsü, bir sonraki durumun kestirilmeyişi yani çok yönlü belirsizler, spor eylemlerini çekici kılan başlıca ögelerdir (Erkal, 1992, s.34). Modern Olimpiyatların kurucusu Baron Pierre de Coubertin’e göre; “isteyerek, arzu ederek, muhtemel bazı riskleri de göze alarak ve daima daha ileri gitmek üzere yapılan bedensel çalışmaların tümü spordur diye tanımlamıştır (Çelik, 2007, s.15). Spor, kişinin sağlık durumunu geliştiren ve gelişmiş sağlık durumunu devam ettiren hareketler seklinde ifade edilmektedir. Sporda yarışma amacının dışında, sağlığı koruma düşüncesi de yer almakta ve insanlar bu düşünceyle spor yapmaya davet edilmektedir. Bu davet özellikle gelişmiş ülkelerde yerini bulmakta ve geniş insan kitleleri çok değişik sportif etkinliklerde bulunmaktadır (Orhan, Zorba, Hancı, Eşiyok, Taş, Akyüz, 2007, s.2). Spor görünüşte homojen bir kültür yapısına sahiptir, bir dünya kültürünü kapsar, bir çoğunluğu temsil eder, ama yine de birçok değişimden geçmiştir, toplamların kendi özelliklerini korumak isteme engellerini aşmıştır, hatta alt kültürlerden ve fiziksel mesafelerden de etkilenmiştir. Görünen tüm bu belirginliklerin altında, spor aslında sadece belli yol kat etmiş ve süreklilik kazanmış homojen bir bütünlük değil, birçok farklı hayatın birbiri içine girmesiyle oluşan refah bir bütünlüktür. Buradan yola çıkarak belirtmek gerekir ki, spor ve tezahüratları, bölünmez ve tek obje değil, çok farklı yönleri yüzeyleri olan, karmaşık bir objedir; dünyanın düzeninden ve düzensizliğinden oluşmuş bir evren gibi. Ona düşen tüm bu çeşitlilik içinde ve enginliğinde bir araya gelip bütünleşmesidir (Yarsuvat, Bolle, 2004, s.27). Bazı sporlar güce önem verir, bazısı yetenek ister kimisi incelik ve zarafet isterken, diğerleri de bilgi ve ustalık ister. Bu durum, değişik sosyal gruplara mensup olan ve spor yapacak olanlar için zorlayıcı bir durumdur, bir başka deyişle, sosyal ve kültürel farklılıklar, spora katılımı ve bir sportif etkinlik seçimini etkileyen faktörlerdir (Yarsuvat, Bolle, 2004, s.28). Spor kültürünün birbirleriyle ilişkili, birbirini tamamlayan görevleri vardır. Günümüzde spor, içinde yaşadığımız toplumsal hayattan ayrı düşünülmemelidir. Spor sosyolojisi ve psikolojisi hakkında yapılan araştırmalar, sporun toplumsal yapının bir yansıması olduğunu göstermektedir. Profesyonel futbol, pazarlanabilir bir ürün haline gelmiştir. Bu sebeple futbol kulüpleri, pazardan fazla pay almak için kulüp taraftarlığını teşvik etmektedirler. Bir toplumun özünü oluşturan önemli unsurlar, uğraştığı spor dalı ve bu spor dalı üzerindeki övgüleridir. Toplumda egemen olan sporun yapısındaki incelemeler, o toplum ve kültürü hakkında önemli ipuçları sağlamaktadır (Taşğın, 2000, s.36) İnsanların iyiyi ve güzeli beğenmeleri, yenmeyi ve yenilmeyi olağan karşılayarak sosyal uyumu güçlendirmelerinde spor etkili bir araçtır.İş veriminin yükseltilmesinden, uluslararası özelliğine kadar spor çok yönlü etkinliktir. Uluslararası ortak kurallarla işleyen spordan başka bir organizasyon yoktur. Ulusların ortak kullandığı iki dil vardır bunlardan biri müzik, diğeri de spordur (Şahin, 1998, s.67). Dünyada meydana gelen hızlı değişmelerden (nüfus artışı, teknolojik gelişme, enformasyon, bölgeselleşme, küreselleşme vb.) ve oluşumlardan dolayı insanlar, maddi yönden tatmin seviyesine ulaşmalarına rağmen manevi yönden büyük bir tatminsizlik içindedirler. Bu tatminsizlik sorunuyla tribünleri dolduran kişiler, seyirci ve taraftar denen kitleyi meydana getirmektedir. Bu kitle, beraberlerinde getirdikleri sorunları geçiştirmek için çeşitli deşarj yöntemlerini (küfür, kötü tezahürat, saldırgan davranışlar ve şiddete başvurma gibi) kullanmaktadırlar (Acet, 2006, s.1).
Bu araştırmanın amacı, KKTC’deki futbol taraftarlarını şiddete yönelten unsurların sosyo-ekonomik açıdan incelenmesidir (Küçük Kaymaklı Örneği). 1.2.Hipotezler
1.3. Araştırmanın Önemi Bu çalışmanın amacı, tarihi çok eskilere dayanan, futbol seyircisinin sosyo-ekonomik profilini ortaya koymaktadır.Şiddete eğilimi olan futbol taraftarlarının psiko-sosyal ve ekonomik analizlerinin yapılması şiddet olaylarının önlenmesine yönelik katkıları bulunabilir. Kişilerin sahip oldukları psikolojik yapılarıyla hangi şartlar altında hangi anlamda ve ne tür bir saldırganlık gösterdiğinin araştırılması ve en azından şiddetin yayılmasını önleyecek ve istenmeyen üzücü olayların meydana gelmesini en alt seviyeye indirilebileceğimiz düşünülmektedir. 2.GENEL BİLGİLER 2.1.Futbol Kavramı Futbol, günümüzde 120 binden fazla lisanlı oyuncusu ile dünyanın en popüler sporu konumundadır. Bu popülarite önemli maçların televizyondan yayınlanması ve çok sayıda seyircinin bu maçları izlemesi ile daha da çarpıcı hale gelmektedir (Aşçı, 2009, s.27). Futbol, her insanın yaşamına farklı biçimlerde girmiş ve dünya genelinde ekonomik, siyasî, kültürel ve sosyal değişimlere de yön vermektedir (Yıldız, Ekin, 2005, s.97). Futbol; İngilizce’ de ‘ayaktopu’ olarak adlandırılan foot ( ayak) ve ball (top) takım oyunudur. Oyunun en belirgin özelliği yaratıcı zeka, beceriklilik veya rastlantının rol oynadığı, yenenlerin ve yenilenlerin bulunduğu, uzlaşmalı kurallara dayanan eğlence amaçlı bir etkinlik olmasıdır (Renklikurt, 1999, s.14). Yüzyılın oyunu” olarak nitelendirilen futbol oyunu her insanın yaşamına farklı biçimlerde girmektedir. Bu yönü ile oyun, zaman içerisinde dünya genelinde hem pasif hem de aktif katılım açısından en önemli spor branşlarından biri olma özelliği kazanmıştır (Katırcı, 2009, s.41). Futbol, dünyada en yaygın takım sporudur. Başta Avrupa ve Güney Amerika ülkeleri olmak üzere hemen hemen tüm ülkelerde çok sevilir ve geniş bir izleyici kitlesi tarafından izlenir ( Gültekin, 2008, s.1). Biri kaleci olmak üzere on birer kişilik iki takım arasında oynanan, küre biçimindeki özel bir topun, eller ve kollar kullanılmadan (kaleciler hariç), ayak, kafa ve vücudun diğer bölümleriyle vurulup rakip kale çizgisinden içeriye geçirilerek sayı (gol) yapılmasına dayalı bir oyun olan futbol, çağımızın en sevilen spor dalı olarak kabul edilmektedir. Bunda futbol oynayabilmek için özel bir vücut yapısına gerek olmamasının, çok kişi ile oynanmasının, ayakla oynanmasının, geniş bir alanda oynanmasının, topla oynarken daha fazla organın bilinçli olarak kullanılmasının, hareket türü zenginliğinin, mücadele zenginliğinin, olasılıkların sonsuzluğu, tesadüf kolektivizmin ve temelde yüzyıldır değişmemiş oyun kurallarının etkisi vardır (Apaydın, 2000, s.1).
Futbol oyununda istenen sonuç “gol” dur. Çünkü gollerin sonucunda oluşan sayısal değerler kullanılarak oluşturulan bir puan sistematiği ya da eleme vardır. Bu gollerin sayısı doğrultusunda takımlar başarı veya başarısız olarak nitelendirilirler. Bu durum bir anda gol öncesi yapılan tüm çalışmaların perde arkasında kalmasına sebebiyet verir. Çünkü sahne “gol”ündür. Tüm bu izlenimlere bakılarak futbol tamamı ile gol atma ve gol yememe oyunudur da diyebiliriz (Yavuz, 2008, s.21). Futbol, bir yarışma olduğu kadar, aynı zamanda da bir gösteri ve şölen niteliğindedir. Stadyumlara milli maç, kupa finali ya da bir derbi maçım izlemeye gelen kişiler, maç izleme keyfini hiç bir şeye değişmezler. On binlerce futbolsever, tutkunu oldukları kulübe ya da milli takımımıza destek sağlayabilmek, o atmosferi yaşayabilmek için saatler öncesinden statları doldurur, belki de uzak şehirlerde, deplasmana giderler. Bunların hepsi, futbolda seyir zevki ve futbolun aynı zamanda bir gösteri sanatı olmasının sonucudur (Adiloğlu, 2008, s.13).
Yüklə 1,12 Mb. Dostları ilə paylaş:
|