O`ZBEKISTON RESPUBLIKASI AXBOROT TEXNOLOGIYALARI VA
KOMMUNIKATSIYALARINI RIVOJLANTIRISH
VAZIRLIGI MUHAMMAD AL-XORAZMIY NOMIDAGI TOSHKENT
AXBOROT TEXNOLOGIYALARI UNIVERSITETI QARSHI FILIALI
KOMYUTER INJINIRING FAKULTETI “AXBOROT
TEXNOLOGIYALAR KAFEDRASI
3- BOSQICH AKT 11-20 GURUH TALABASINING “KOMYUTER
TARMOQLARI” FANIDAN
5-LABORATORIYA ISHI
Bajardi:
Jo`rayev.O
Qabul qildi:
Muqimov.Sh
QARSHI 2022
Mavzu:
Cisco Packet Tracer dasturida Telnet va SSH protokoli bilan ishlash.
Ishdan maqsad: Cisco Packet Tracer dasturida Telnet va SSH protokollarining asosiy
vazifasi, ularning afzallik va kamchiliklari haqida nazariy ma’lumotlarga ega bo’lish ,
mazkur protokollar bilan ishlash ko’nikmalariga ega bo’lish.
Ishni bajarish tartibi:
Laboratoriyani bajarish uchun
Cisco Packet Tracer dasturining ishchi
oynasiga kiramiz va laboratoriya ishini bajarishni boshlaymiz.
Dasturi ishchi oynasi.
Mana dasturga kirib oldik endi bizga kerakli bo’lgan qurilmalarni olishni
boshlaymiz. Avvalo laboratoriya ishini bajarishimizdan oldin. Telnet va SSH
protokollari nimaligi haqida biroz to’xtalsak.
Telnet Internetda va boshqa tarmoqlarda keng ishlatiladi, ya’ni tarmoq
evalutsiyasi
sifatida.
Bunda
telnet
shaxsiy
kompyuter
yoki
serverlarda
foydalanuvchilariga masofaviy holda o’sha kompyuter tizimlariga kirish va dasturlarni
bajarish imkonini beradi. SSH protokoli esa ma’lumotlarni shifrlash uchun ya’ni bunda
kuchli ma’lumotlarni shirflash imkonini beradi.
SSh protokoli foydalanuvchi va server orasidagi ma’lumotlarni xavfsizligini ta’minlab
beradi.
Kerakli qurilmalarni olish.
5-laboratoriya ishini bajarish uchun 1841-routerdan 2 ta , 2960switchdan 2 ta
va 2 ta PC kompyuter kerak bo’ladi.
Qurilmalarni ulash.
Endi olgan qurilmalarimizni bir-biriga ulaymiz. Bunda kompyuterlarimizni switchga
ulaymiz, switchlarni esa routerlarga ulaymiz, routerlarni esa bir-biriga ulashimiz kerak.
Lekin, routerlarni bir biriga ulamaganmiz. Chunki routerlarni bir-biriga ulashimiz
uchun routerga port qo’shishimiz va bog’lagan portlarimizga IP address berishimiz
kerak.
Routerga port qo’shish jarayoni
Routerni ichiga kiramiz va Physical bo’limidan Zoom out qismiga o’tamiz va
u yerda 2 ta port bo’sh turibdi. Shularga port qo’shamiz , buning uchun bo’sh port
yonidagi yashil svetcha yonib turgan tugmani o’chiramiz, sababi bunda biz portni
o’chirgan bo’lamiz agarda portni o’chirmasak biz port qo’sha olmaymiz . Biz serverli
port ishlatamiz buning uchun biz HWIS-2T port qo’shamiz va yana yashil svetli
tugmachani yoqamiz. Keyin ikkinchi routerga ham xuddi shunday qilib port qo’shamiz
va ularni biriga bog’laymiz.
Routerlarni bir-biriga bog’lash.
Routerlarni bir-biriga bog’lash uchun Connector bo’limidan kabel olamiz
buning uchun qizil soatchasi borini olamiz va routerning serial 0/0/0 ga ulaymiz
IP address beramiz.
IP berish uchun belgilab olamiz.
Endi IP berishni boshlaymiz buning uchun biz routerning serialli portlariga
10.0.0.1 va 20.0.0.1 degan IP beramiz va Fast Ehernetdagi portilariga 192.168.10.1 va
192.168.20.1 degan IP address beramiz va PC kompyuterlarga ham IP address beramiz.
IP berish jarayoni.
IP address berib bo’lganimizdan keyin routerdan portlar ma’lumot almashinishi
uchun ularni bog’lashimiz kerak. Buning uchun routerning
Dostları ilə paylaş: |