Vahid kütləyə təsir edən Koriolis qüvvəsi aşağıdakı kimi təyin olunur:
burada: ω- Yerin fırlanma bucaq sürəti (7,29·10-5c-1);
u – hava axınının sürəti; φ – coğrafi enlik. Koriolis qüvvəsinin qiyməti küləyin sürəti və coğrafi enlikdən asılıdır. Ekvatora doğru onun qiyməti kiçilir və
ekvatorda sıfıra bərabər olur (φ=0⁰, sin 0⁰=0).
Vahid hava kütləsinə Yerin fırlanmasının meyletmə qüvvəsinin (Koriolis qüvvəsi) verdiyi təcil barik qradiyent qüvvəsinin verdiyi təcilə yaxındır. Bu vacib amil göstərir ki, hava hərəkət etdikdə Koriolis qüvvəsi barik qradiyent qüvvəsini tarazlayır. Ona görə də külək izobarlar boyunca alçaq təzyiq solda qalmaqla əsir.
A 2u sin
Dostları ilə paylaş: |