Kürtler nasil tekrar daga çikartilir? Baskin Oran

Kürtler nasil tekrar daga çikartilir?

Baskin Oran

1920-30’larin Kemalizminden sonra Türkiye’nin yasadigi ikinci modernlestirme tsunamisi olan AB Uyum Paketlerini saydim. Subat 2002’den bu yana çikartilan 7 paketin 5’i insan ve azinlik haklariyla ilgili hükümler tasiyor. Sayim sonucu söyle:

1) “Türk Vatandaslarinin Geleneksel Olarak Kullandiklari Çesitli Diller ve Lehçeler”in (yani, Kürtçe’nin) özel kurslarda ögretilmesi konusu 2 kere;

2) Radyo-tv’lerde yayini konusu 3 kere;

3) Gayrimüslim vakif mallari konusu 3 kere düzenlenmis. Yani, “Benim oglum bina okur, döner döner yine okur” hesabi.

Neden? Çünkü hükümet yasa çikartiyor, yasa uygulanmiyor, hükümet bir daha çikartiyor ayni seyi. Bunlardan ikisinin sürecini oturup sizin için özetledim ki, bu içler bayiltici traji-komik rezaleti bir kenara yazasiniz. Yarin torunlariniza anlatirsiniz.

RADYO VE TV’LERDEN YAYIN

“Yasak dillerde yayin yapma yasagi” Mart 2002’de çikartilan Ikinci Paket sonucu Basin Kanunundan kaldirildi.

Bunun üzerine bürokrasi “Yabanci Dilde Egitim ve Ögretim Kanunu” (YDEÖK) ile “Radyo ve Televizyon Kurumlari Kurulus ve Yayin Kanunu”ndaki (RTKKYK) yasaklari devreye soktu. TRT, önce, Kürtçe yayin yapamayacagini bildirdi (Milliyet, 16.10.2002). Sonra, bir yandan bu konuda hazirlik yaptigini söylerken, bir de ortaya çikti ki, yönetmeligin iptali için Danistay’a gizlice dava açmis (Radikal, 16.06.2003).

Bunun üzerine hükümet 03 Agustos 2002’de Üçüncü Paket’i çikardi ve YDEÖK’daki yasaklari kaldirdi. Bunun üzerine bürokrasi “Yalnizca TRT’de yayin yapilabilir” yorumunu getirip, hiç olmazsa özel radyo ve tv’leri dislamayi denedi. Nasil olsa “özerk” TRT de direnmekteydi. Bunun üzerine hükümet 19 Haziran 2003’te Altinci Paket’i çikardi ve RTKKYK’da yaptigi degisiklikle özel kuruluslarin da yayin yapabilmesini sagladi. Bunun üzerine bürokrasi bir yönetmelik çikardi ve su sinirlamalari getirdi: Yerel radyo ve tv’ler yayin yapamaz, çocuklara yönelik olamaz, dil ögretilemez, her programda bire bir Türkçe altyazi veya çeviri sarttir, radyolar günde 60 dakikayi tv’ler ise 45 dakikayi asamaz (Radikal, 26.01.2004).

Sonuç: Yasa çikali iki yil oldu, yayin daha resmen baslayamadi. AB yetkilileri Güneydogu’da teftiste...

DIL KURSLARI

Bu, çok daha traji-komik. Kurs sahibi valilige dilekçe veriyor, valilik “Bakanliga soracagiz böyle bir yasa var mi” diyor; oysa kurs sahibi ihtiyaten Resmî Gazete’nin fotokopisini de vermis (Radikal 22.09.2003). Sonra, kursun adina itiraz ediliyor: “Özel Urfa Kürt Dili Lehçeleri Ögretim Merkezi” yerine “Özel Urfa Mahalli Lehçe Dil Kursu” olmasi isteniyor (Radikal, 09.06.2003). Sonra, “Bu Ingilizce kursu binasinda olmaz, baska bina ve müdür ve sekreter tut” deniyor. Bunu asmak için hükümet 30 Temmuz 2003’te Yedinci Paket’i çikartiyor ve mevcut kurslarda egitimi mümkün kiliyor.

Arkasindan, “Yangin merdiveni yok” deniyor. “Ruhsatimizda var” deyince, “O eski kursun ruhsati, yeniden alacaksiniz” deniyor. O asiliyor, arkasindan “Binanin rölövesini getir” deniyor. Rölöve her neyse o aranip bulunuyor, arkasindan “Bu kapilar 85 cm, oysa 90 cm olmasi lazim” deniyor (Milliyet, 18.10.2003). O da yapiliyor, “Ögretmenlerin niteligi tutmuyor” deniyor. Çünkü ne dilde ders vereceksen o dilde lisans ögretimi lazim. Kurs sahibi “Türkiye’de Kürtçe lisansi verilmiyor ki; disaridan getirtelim” diyor. “Olmaz, TC vatandasi olmasi gerek” deniyor. Nihayet yayin yönetmeligi 25.01.2004’te yayinlanip Batman’da ilk kurs açilabildiginde, bu sefer de “Adinda ‘lehçe’ ibaresi yok” diye faaliyete geçmesi önleniyor (Milliyet, 18.01.2004).

Bu arada, Kürtçe dersi için dilekçe veren 10.538 üniversite ögrencisinden 3621’i gözaltina aliniyor, 533’ü tutuklaniyor, 446’sina “yasadisi örgüte yataklik”tan dava açiliyor, 15’ine üç yila kadar hapis veriliyor (Cumhuriyet, 15.08.2002). Dicle Üniversitesinden 7 ögrenci ise “dilekçe vermeye tesebbüs”den uzaklastirma cezasi aliyor (Radikal, 30.08.2002).

Sistem direniyor. Direniyor, çünkü Sevr Paranoyasi daglari bekliyor.

Daglar da, bütün bunlarin sonunda oralara tekrar çikmasi muhtemel Kürtleri...