1.Investitsiyaga talab funktsiyasi va grafigini izohlab bering.
2. Milliy iqtisodiyotni tahlil qilish uchun foydalaniladigan koʻrsatkichlardan qaysilari makroiqtisodiy koʻrsatkichlar hisoblanadi?.
3. Makroiqtisodiy siyosatning muhim vazifalari nimalardan iborat?.
1.Investitsiyaga talab funktsiyasi va grafigini izohlab bering.
Investitsiyaga talab funksiyasi berilgan loyiha investorlar tomonidan kapital mablagʻ qoʻyishi mumkin boʻlgan maksimal foiz stavkasini ifodalaydi. Yuqori foiz stavkasida yuqori foyda berishi mumkin boʻlgan loyihalar amalga oshiriladi. Foiz stavkasi kamayganda kapital mablagʻ qoʻyish masshtabi kengayadi, ya’ni kam foyda beradigan loyihalar ham mablagʻ bilan ta’minlanadi.
Investitsiyaga talab funksiyasi berilgan loyiha investorlar tomonidan kapital mablagʻ qoʻyishi mumkin boʻlgan maksimal foiz stavkasini ifodalaydi. Yuqori foiz stavkasida yuqori foyda berishi mumkin boʻlgan loyihalar amalga oshiriladi. Foiz stavkasi kamayganda kapital mablagʻ qoʻyish masshtabi kengayadi, ya’ni kam foyda beradigan loyihalar ham mablagʻ bilan ta’minlanadi.
2. Milliy iqtisodiyotni tahlil qilish uchun foydalaniladigan koʻrsatkichlardan qaysilari makroiqtisodiy koʻrsatkichlar hisoblanadi?
Milliy iqtisodiyotni tahlil qilishda qoʻllaniladigan asosiy koʻrsatkichlar
Mamlakat iqtisodiyoti rivojlanishini tahlil qilish, milliy iqtisodiyot rivojlanishidagi muammolarni aniqlash hamda uni yanada rivojlantirish boʻyicha chora-tadbirlar ishlab chiqarish uchun bir qator iqtisodiy koʻrsatkichlardan foydalaniladi. Alohida firmalar faoliyatiga baho berishda qoʻllaniladigan koʻrsatkichlardan farqli tarzda bu koʻrsatkichlar milliy iqtisodiyotning barcha subyektlari faoliyatiga umumiy baho berish, makroiqtisodiy tahlil oʻtkazish, mamlakat iqtisodiyotining jahon xoʻjaligida raqobatga bardoshliligi darajasini aniqlash imkonini beradi.
Bu koʻrsatkichlarga quyidagilar kiradi: -Yalpi ichki mahsulot (YaIM), Sof ichki mahsulot (SIM), Milliy daromad (MD), Shaxsiy daromad (ShD), Shaxsiy tasarrufidagi daromad (ShTD), Iste’mol (S), Jamgʻarish (S) koʻrsatkichlarining hajmi va oʻsish sur’atlari; - iqtisodiyotning tarkibiy tuzilishi; - mamlakat eksporti va importi hajmi, tarkibi, YaIMdagi ulushi va oʻsish suratlari; - resurslardan foydalanishning samaradorligini xarakterlovchi koʻrsatkichlar (Mehnat unumdorligi, Fond qaytimi); - davlat byudjeti taqchilligi, deflyator, iste’mol baholari indeksi, inflyatsiyaning oʻsish sur’atlari; - ishsizlik darajasi va ishsizlar soni, aholining ish bilan bandlik darajasi;
Bu koʻrsatkichlarga quyidagilar kiradi: -Yalpi ichki mahsulot (YaIM), Sof ichki mahsulot (SIM), Milliy daromad (MD), Shaxsiy daromad (ShD), Shaxsiy tasarrufidagi daromad (ShTD), Iste’mol (S), Jamgʻarish (S) koʻrsatkichlarining hajmi va oʻsish sur’atlari; - iqtisodiyotning tarkibiy tuzilishi; - mamlakat eksporti va importi hajmi, tarkibi, YaIMdagi ulushi va oʻsish suratlari; - resurslardan foydalanishning samaradorligini xarakterlovchi koʻrsatkichlar (Mehnat unumdorligi, Fond qaytimi); - davlat byudjeti taqchilligi, deflyator, iste’mol baholari indeksi, inflyatsiyaning oʻsish sur’atlari; - ishsizlik darajasi va ishsizlar soni, aholining ish bilan bandlik darajasi;
3. Makroiqtisodiy siyosatning muhim vazifalari nimalardan iborat?
Makroiqtisodiy siyosatning asosiy vazifalaridan biri makroiqtisodiy muvozanatni ta’minlashdan iboratdir. Bunda yalpi talab va yalpi taklifning dinamik muvozanatiga erishish uchun yalpi talabni ragʻbatlantirish yoki cheklash siyosati, shuningdek, yalpi taklifni ragʻbatlantirish siyosati qoʻllaniladi.
Yalpi talabni ragʻbatlantirish siyosatining koʻrinishlariga daromadlarni oʻstirish, soliqlarni kamaytirish, bank kreditlarini arzonlashtirish, narxlarni cheklash tadbirlari kirsa, yalpi taklifni ragʻbatlantirish siyosatida investitsiyalarni ragʻbatlantirish, ishlab chiqaruvchilarga soliq yukini pasaytirish, eksportchilarni qoʻllabquvvatlash va h.k. choralar kiradi.
Yalpi talabni ragʻbatlantirish siyosatining koʻrinishlariga daromadlarni oʻstirish, soliqlarni kamaytirish, bank kreditlarini arzonlashtirish, narxlarni cheklash tadbirlari kirsa, yalpi taklifni ragʻbatlantirish siyosatida investitsiyalarni ragʻbatlantirish, ishlab chiqaruvchilarga soliq yukini pasaytirish, eksportchilarni qoʻllabquvvatlash va h.k. choralar kiradi.