Boshqalarni tushunish - Yetuk shaxs noto‘g‘ri qarashlar va stereotiplardan ozod bo‘lishi, atrofdagi voqelikni umuman, xususan, boshqa odamlarni adekvat, to‘liq va tabaqalashtirilgan idrok etish qobiliyati bilan ajralib turadi.
Shaxsiy rivojlanishning eng muhim mezoni – chuqur va nozik tushunish va empatiya, empatiya asosida shaxslararo aloqaga kirishga tayyorlik.
Ijtimoiylashtirish -Shaxsiy rivojlanish insonning asosiy istagi – konstruktiv ijtimoiy munosabatlarning yanada samarali namoyon bo‘lishiga olib keladi.
Boshqalar bilan aloqada bo‘lgan odam tobora ochiq va tabiiy bo‘lib qoladi, lekin ayni paytda yanada realistik, moslashuvchan, shaxslararo qarama-qarshiliklarni to‘g‘ri hal qila oladi va “boshqalar bilan maksimal darajada uyg‘unlikda yashaydi”:
IJODIY MOSLASHUVCHANLIK Yetuk shaxsning eng muhim sifati – bu hayot muammolarini dadil va ochiqchasiga hal qilish va ularni yengishga tayyor bo‘lish, soddalashtirmasdan, balki “muayyan bir lahzaning yangiligiga ijodiy moslashish, idrok etish va ifoda etish qobiliyatidir. Buning uchun mavjud potentsial va barcha ichki imkoniyatlardan foydalanish” darkor.
O‘qituvchilik kasbidagi asosiy narsa doimiy ravishda rivojlanish va o‘rganishdir! O‘z-o‘zini rivojlantirish jarayonida qo‘llaniladigan qo‘shimcha sxemalar. Bugungi kunda ta’lim jarayonida o‘zini-o‘zi rivojlantirish masalasiga alohida e’tibor qaratilib, bo‘lajak mutaxassislarni tayyorlashda, ularda innovatsion kompetentlikni takomillashtirishda o‘z-o‘zini rivojlantirish tizimining ahamiyati ortib bormoqda.
O‘z-o‘zini rivojlantirish - bu insonning o‘z qobiliyatlarini ro‘yobga chiqarish va rivojlantirishga, kamchiliklarni bartaraf etishga qaratilgan o‘z ustida muntazam ishlashi. Ushbu yondashuv tufayli inson o‘z bilim va ko‘nikmalarini yaxshilaydi. O‘z-o‘zini rivojlantirish jarayoni vaqt oralig‘iga ega emas va ko‘pincha umr bo‘yi davom etadi.
Hozirgi jadal rivojlanish davri insonlarni yoshi va egallagan kasbidan qat’iy nazar zamon bilan hamnafas bo’lish uchun juda ko‘plab axborotlarni bilishga, o‘qib o‘rganishga undaydi.
Katta yoshdagi insonlarning yoshlik davrida egallagan bilim, ko’nikma, malakalari oradan ma’lum vaqt o’tgandan so’ng eskirishi yoki o’z ahamiyatini yo’qotishi mumkin.
Shu sababli bugungi kunda nafaqat yoshlar balki katta yoshli insonlar ham butun umrlari davomida o‘qib-o‘rganishlari kerakligi dolzarb ahamiyat kasb etmoqda. O‘z kasbiy salohiyatini muntazam yangilab, boyitib turmasdan, yosh avlodga jamiyatning zamonaviy talablari darajasida ta’lim berib bo‘lmaydi.
