2K+ 2Na+ 2K+2K+ 2Na+,2K+ Endi reaksiyaning to‘liq molekulyar tenglamasini yozamiz:
2KMnO4+ Na2SO3+2KON= 2K2MnO4+ Na2SO4+ H2O Ba’zi qaytaruvchilar kation bo‘lib, reaksiya natijasida murakkab anionlarga yoki ba’zi oksidlovchilar murakkab anionlar bo‘lib, reaksiya natijasida kationlarga aylanadi. Masalan, arsenit sulfidning su-yultirilgan nitrat kislota bilan oksidlanishini kurib chikaylik.
a) Reaksiyaning molekulyar tenglamasi :
H2O+As2S3+HNO3(suyul)→H3AsO4+H2SO4+NO↑ b) ionli sxemasi:
yoki
v) Oksidlanish va qaytarilish jarayonlarining ion-Elektron tenglamalari:
oksidlanish jarayoni
qaytarilish jarayoni
g) Yuqoridagi tenglamalarni koeffitsientlariga ko‘paytirib, birgalikda yozsak, reaksiyaning kiskacha ionli tenglamasinga ega bo‘lamiz:
28H+ 28H+ Endi oksidlanish–qaytarilish reaksiyasining to‘liq molekulyar teng-lamasini yozamiz:
3As2S3+28HNO3+4H2O=6H3AsO4+9H2SO4+28NO Oksidlanish-qaytarilish reaksiyalari turlari 1) Molekulalararo (yoki ionlararo) reaksiyalar.
Misol: FeO + CO = Fe+CO2 Bir molekulaning (yoki bir ionning) o‘zida sodir bo‘ladigan ichki oksidlanish-qaytarilish jarayonlari.
Masalan: 2KClO3 = 2KCl + 3O2 Oksidlovchi va qaytaruvchi vazifasini aynibir xil zarrachalarning o‘zi bajaradigan disproporciyalanish reaksiyalari.
Misol: 3H2MnO4 = 2HMnO4 + Mn02 + H2O Ayni elementning turli oksidlanish darajasidagi atomlari bir xil oksidlanish darajasiga o‘tishi sinproporciya reaksiyalari.
Misol: a) NH4N02 = N2 + 2H20 b) NH4N03 = N20 + 2H20