Mavzu: optik kabelni tashkil etuvchi elementlarni hisoblash

2а 2b mkm	O`zakning sindirish ko`rsatkichi n1	Himoya qatlamining sindirish ko`rsatkichi n2
To`lqin uzunligi λ mkm
1	55 135	1,51	1,51	0,85
2	65 145	1,5	1,47	1,33
3	40 80	1,49	1,46	0,85
4	50 150	1,47	1,5	1,33
5	60 170	1,46	1,49	0,85

5- AMALIY MASHG`ULOT.
MAVZU: KUCHAYTIRGICH PUNKTLARINI JOYLASHIRISH

Kuchaytirish punktlarini joylashtirish avvalo aloqaning sifati bilanchambarchas bog`liqdir. Shuning uchun quyida signallarni uzatish sifatini hisoblash ketma-ketligi keltirilgan

1. 
   Quyidagi formula bo‘yicha liniyaning ishchi so‘nishi hisoblanadi:
   

, (5.1)

bu yerda:

– KLS zanjiri uchun kabelning kilometrik so‘nishi (MKPA- kabeli uchun 1,05 Db/km);
– qism uzunligi (km.).
2. Quyidagi ifoda orqali kuchaytirgichning to‘g‘ri va teskari yo‘nalishdagi kuchaytirishi hisoblana


, (5.2)

bu yerda:

а – har bir kuchaytirish qismida so‘nish;
– navbatdagi kuchaytirish qismida so‘nish;
N – kuchaytirgichlar soni.

3. Kuchaytirgichlar soni quyidagi formulalardan aniqlanadi:

, (5.3)
bu yerda:
– bir kuchaytirgichning o‘rtacha kuchaytirishi:

Agarda kuchaytirgichlar uchtadan ortiq bo‘lsa, ushbu bo‘lakni kesib TCh aylanma kanalidan foydalanish lozim.

4. So‘nish sathi aniqlanadi va sath diagrammasi quriladi.

Misol tariqasida uchastok sxemasi (1-rasm) uchun hisoblash misoli ketma-ketligini ko‘ramiz. Ustki indeks oraliq punkti orasidagi masofa, ostkisi esa oraliq punktlar soni.

5.1-rasm. Temir yo`l qismi tuzilmasi
Ko`rib chiqilayotgan uchastka uchun PDA zanjirlarida kuchaytirgich punktlarini joylashuini ko`ramiz.


PDA zanjiri bo‘yicha uzatish sifatining elektr hisobi
Xar bir uchastokni alohida hisoblaymiz.
АB uchastka.
(5.1)- formuladan liniyaning ishchi so‘nishini hisoblaymiz:


dB.

(5.3) – formuladan kuchaytirgichlar sonini aniqlaymiz:

ta kuchaytirgich.
Foydalanish sharoitiga binoan guruh zanjirining bitta uchastokda uchtadan ortiq bo‘lmagan kuchaytirgich qo‘yish ruxsat etilgan.
Shuning uchun AB uchastkani ikkiga bo‘lamiz (5.2-rasm).
(5.1) – formuladan qaytadan AN va NB qism uchun hisoblaymiz:


dB,
dB.

5.2- rasm. AB uchastkaki ikkiga bo‘lish

(5.3) – formuladan kerak bo‘lgan kuchaytirgich sonini AN va NB qismlar uchun aniqlaymiz, ular bir xil bo‘ladi:

ta kuchaytirgich.

AN va NB qismlarda bittadan kuchaytirgich bo‘ladi, shunday qilib, to‘rtta kuchaytirgichli qismga ega bo‘ldik (2-rasm):

l₁= 35 km, l₂= 25 km, l₃= 25 km, l₄= 35 km.

Bunda har bir uchastka uchun ishchi so‘nish quyidagicha bo‘ladi:

dB,
dB.
Hosil qilingan natijalar jadvalga yoziladi (5.2-rasm).


Kuchaytirgichni A B yo‘nalishida (5.2) formuladan hisoblaymiz:
dB,
dB.


Kuchaytirgichni B A yo‘nalishda (5.2)-formuladan hisoblaymiz:
dB,
dB.

Endi A B to‘g‘ri yo‘nalishda sath diagrammasini quramiz:

liniya boshida p0 = 5,2 dB (PDA bo‘lganida),
dB,
dB,
dB.
Bu holda aylanma kanal bo‘lgani uchun p₄ = 5,2 dB,
dB,
dB,
dB.

5.4-rasm. PDA tashkil etilgandagi AB uchastka uchun sath diagrammasi

So‘ng teskari B A yo‘nalishida diagrammani quramiz:
liniya bo‘lganida p₀= 5,2 dB
dB,
dB,
dB.
Ushbu variantda aylanma kanal bo‘lganligi uchun p₄= 5,2 dB,
dB,
dB,
dB.


BV uchastka.
(5.1)-formuladan liniyaning ishchi so‘nishini hisoblaymiz:
dB.

(5.3)-formuladan BV uchastkadagi kuchaytirgichlar sonini aniqlaymiz: ta kuchaytirgich.

Manfiy N natija uchun kuchaytirgich qo‘yilmaydi, chunki bunda signal sathi turg‘un aloqani ta'minlaydi. So‘ng, BV uchastkada PDA tashkil etilgan aloqada kuchaytirgichlar qo‘yilmaydi.