Aqliy qoniqishlar quyidagilarni o‘z ichiga oladi: Rasmli (ular ko‘ruv idrokini boshqarish orqali obyektning xajmini,
shaklini, rangini, to‘zilishini aks ettiradi).
Simvolik (matematikada kelishilgan simvollarni yoki yozuvlarni sonlarni ifodalaydi).
Ma’naviy (adabiyotda tip va obrazlar)
Axloqiy (ijtimoiy ong, ijtimoiy munosabatlar, ijtimoiy aloqa vositalari va boshqalarda aks etadi).
Aqliy natijalar esa oldindan berilgan ikki o‘lchovli usulga misol bo‘la oladi. Ular quyidagilardan iborat:
O‘lchov birligi (ishlab chiqarilgan simvollar va shakllar).
Munosabatlar (o‘lchov birligi va darslar o‘rtasida to‘ziladi).
Sistemalar (o‘lchov birliklarining to‘zilishini ijod qilishdan, barcha xotimalarni mustahkam tashkil etishdan kelib chiqadi).
Qayta o‘zgartirishlar (informatsiya turini qayta o‘zgartirishni va o‘zlashtirishni anglatadi).
Qatnashish (boshqa, qo‘shimcha informatsiyalardan xulosa chiqarish).
Tajriba maqsadi: shaxsning ijodiy (kreativ) tafakkur xususiyatlarini aniqlash.
Tajriba materiali: Dj.Gilford kreativ tafakkurni o‘rganishga mo‘ljallangan 4 ta sub’testi. Qalam, qog‘oz va toshiriqda ko‘rsatilgan materiallar.
Sinaluvchiga ko‘rsatma: ―Quyida sizga har biri 3 tadan sub’testni o‘z ichiga olgan 4 ta test beriladi. Har bir testni ko‘rsatmaga binoan bajaring.
Rasmlar interpritatsiyasi: Bu nima? Bunda sinaluvchiga 3 ta rasm havola etiladi, har birida ma’lum shakl ifodalangan. Sinaluvchiga 2-3 minut vaqt beriladi. SHu vaqt ichida sinaluvchi ushbu shakl nima ekanligini ifodalovchi javoblarni imkon darajada ko‘proq topishi kerak bo‘ladi. Masalan:
Natijalar tahlili: Sinaluvchining rasmlar bo‘yicha javoblari miqdori ajratilgan vaqt tugagach to‘plab olinadi. Berilgan javoblar ichida yangicha, nostandart, originallari ajratib olinib, miqdori aniqlanadi. Agar sinaluvchi qanchalik ko‘proq original, yangi javoblar keltirgan bo‘lsa, u ijodiy fiklash xususiyatiga ega ekanligini ko‘rsatadi.