Medya raporu 2017 ocak-mart dönemi

-Haber programı sonucu Murat Güloğlu da işinden oldu

Fox TV yönetimi, 'Hafta Sonu Çalar Saat' programının sunucusu Murat Güloğlu'nun görevine son verdi. Güloğlu'nun görevine son verilmesine Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev ve eşi Mehriban Aliyeva hakkındaki sözlerinin neden olduğu söyledi (11 Mart 2017)

-Gazeteci Ferid Demirel işten çıkartıldı

Rusya merkezli haber ajansı Sputnik, Türkçe bölümünde çalışan gazeteci Ferid Demirel’i daha önce hapishanede tutuklu gazeteci olarak kalmış olmasını gerekçe göstererek işten çıkardı. (24 Mart 2017)
-Murat İde ve Çiğdem Akdemir kovuldu

Bengütürk Genel Yayın Yönetmeni Murat İde ve spiker Çiğdem Akdemir işten çıkartıldı. İde, “Benden ‘evet’ beklentisi vardı, o beklentiyi karşılayamadım ve gönderdiler” dedi.

(30 ve 31 Mart 2017)

4-) DİĞER GELİŞMELER VE ULUSLARARASI TESPİTLER
-Uluslararası sendikaların Türkiye ziyareti iptal

Uluslararası Sendikalar Konfederasyonu (ITUC) ve Avrupa Sendikalar Konfederasyonu’nun (ETUC), Türkiye’deki OHAL’deki insan ve sendika hak ihlalleri ile ilgili olarak 12 - 13 Ocak’ta AKP, CHP, HDP ve MHP’nin yanı sıra Çalışma ve AB Bakanı ve gazeteciler ile kurmayı planladığı temas son dakikada iptal edildi. Avrupa Gazeteciler Federasyonu Başkanı Bjerregaard’ın ziyaretin iptal edilmesine “Güvenlik sorunu önemli fakat Türkiye’deki meslektaşlarımızla dayanışma daha önemli” görüşü ile iptale karşı çıktığı öğrenildi. (9 Ocak 2017)

-PEN’den Ahmet Şık için kampanya

PEN-İngiltere, gazeteci Ahmet Şık’ın serbest bırakılması için imza kampanyası başlattı.

(12 Ocak 2017)
-IPI: Adalet Bakanı Bozdağ’ın iddiası absürd ve yüz kızartıcı

Uluslararası Basın Enstitüsü (IPI), ‘cezaevlerinde sadece gazetecilik yaptığı için tutuklu kimsenin olmadığını’ ileri süren Adalet Bakanı Bekir Bozdağ’ın ifadelerini “absürd ve yüz kızartıcı” olarak niteledi. (13 Ocak 2017)

-Gazeteci örgütleri, Ahmet Şık için AK’ye şikâyette bulundu

Avrupa Gazeteciler Federasyonu (EFJ), Uluslararası Gazeteciler Federasyonu (FIJ), Gazeteciler Koruma Komitesi (CPJ) ve Sınır Tanımayan Gazeteciler Örgütü (RFS), tutuklu bulunan gazeteci Ahmet Şık ile ilgili olarak, Avrupa Konseyi’ne bağlı Gazeteciliğin ve Gazetecilerin Güvenliğinin Korunmasını Teşvik Platformu’na şikâyette bulundu ve Şık’a yönelik suçlamalar ile cezaevindeki şartları eleştirildi. (13 Ocak 2017)

-AKPM’den Türkiye’ye, tutuklu gazeteci tepkisi

Avrupa Konseyi Parlamenterler Meclisi (AKPM), “Avrupa’da Gazetecilere ve Medya Özgürlüğüne Saldırılar” başlığıyla yayınladığı raporda, Türk makamlarına, terör eylemlerine aktif biçimde katıldıkları gerekçesiyle suçlanmamış gazetecilerin serbest bırakmasını; yazar ve medya mensuplarının tutuklanmasını ve medya kuruluşları ve mallarına kamu tarafından el konulmasını sağlayan KHK’ların ile İnternet Ortamında Yapılan Yayınların Düzenlenmesi ve Bu Yayınlar Yoluyla İşlenen Suçlarla Mücadele Edilmesi hakkındaki 5651 sayılı kanunun Venedik Komisyonu tavsiyeleri ışığında gözden geçirilmesini ve TRT’nin bağımsızlığının “kuvvetlendirilmesi” çağrısında bulundu. (25 Ocak 2017)
-ONO’dan Cumhurbaşkanı Erdoğan’a mektup

Kanada merkezli uluslararası Haber Ombudsmanları Organizasyonu (ONO), tutuklu gazetecilere ilişkin Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’a mektup yazarak, gazetecilerin serbest bırakılmasını istedi. (25 Ocak 2017)
-PEN’den, basın özgürlüğü için mektup

Uluslararası PEN üyesi yazarlar tarafından imzalanarak yayınlanan mektupta, son aylarda Türkiye’de ifade özgürlüğüne yönelik ciddi baskılar yaşandığı belirtilerek “Türkiye ifade özgürlüğünü ve insan haklarını koruma konusundaki yükümlüklerini yerine getirmelidir” denildi; cezaevinde gazetecilere de “Sizi susturmak için yapılanlara karşı küresel ölçekte sesimizi yükselteceğiz” diye seslenildi. (26 Ocak 2017)
-Freedom House 2017 Özgürlük Raporu’nda, basın özgürlüğü tespitleri

Freedom House (Özgürlük Evi)’nin ‘2017 Özgürlük Raporu’nda, Türkiye’de basına yönelik baskılar konusunda değerlendirmeler de yer aldı. Raporda, “Basın özgürlüğü hiç görmediğimiz kadar dip seviyede ve böyle devam ederse daha da dibe gidebilir” denildi. (1 Şubat 2017)

-Alman komedyen Böhmermann’ın, ‘Erdoğan’ şiirine kısmi yasak

Almanya’da komedyan Jan Bohmermann’ın kamu kanalı ZDF’de Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan hakkında okuduğu küfürlü şiire, geçen yıl mayıs ayında geçici olarak getirilen kısmi ihtiyati tedbir onaylandı. Hamburg Eyalet Mahkemesi, şiirin “cinsellik ve hakaret içeren kısımlarının” düşünce özgürlüğü kapsamına girmediğine ve yasaklı kalmasına hükmetti. (10 Şubat 2017)

-Uluslararası Af Örgütü’nden, “Türkiye’de Sansür ve İfade Özgürlüğü” kampanyası

Uluslararası Af Örgütü, Türkiye’deki gazetecilerin serbest bırakılması için “Türkiye’de Sansür ve İfade Özgürlüğü” kampanyası başlattı. “Sessizliğin hapishanesi: Türkiye’de gazeteciliğin ölümü” başlığıyla yayımlanan yazıda, dünyadaki hapis gazetecilerin üçte birinin Türkiye’de olduğu vurgulandı. (18 Şubat 2017)

-AP yeni Başkanı Tajani’den, Türkiye’ye uyarı

Avrupa Parlamentosu (AP) yeni başkanı Antonio Tajani, İtalyan II Messaggero gazetesine yaptığı açıklamada, başta haber alma özgürlüğü olmak üzere Türkiye’nin son zamanlarda yaptığı tercihlerin büyük endişe uyandırdığını söyledi. (19 Şubat 2017)

-Azerbaycan’dan FOX Tv’ye sansür

FOX Tv Ana Haber Spikeri Fatih Portakal’ın, ana haber bülteninde Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev’in, eşi Mihriban Aliyeva’yı cumhurbaşkanı birinci yardımcısı olarak atamasına ilişkin haberi nedeniyle FOX Tv yayınları Azerbaycan’da durduruldu. (23 Şubat 2017)

-Tutuklu gazeteciler için Almanya ve Hollanda’da eylem

Uluslararası Af Örgütü, Rotterdam’daki Türkiye Konsolosluğu ve Lahey Türkiye Büyükelçiliği önünde Türkiye’de gazetecilere yönelik baskıları protesto etti. PEN’in Almanya şubesi, Alman kitap Basım ve Yayıncıları Derneği Borsa Birliği ve Sınır Tanımayan Gazeteciler Örgütü de Almanya Başbakanı Merkel’e, “Türkiye’de ifade özgürlüğünün ciddi tehdit altında olduğunu belirten” 111 bin imzalı dilekçe sundu. (25 Şubat 2017)

-Die Welt Türkiye Temsilcisi Deniz Yücel’in tutuklanmasına Almanya’dan tepkiler

Almanya Başbakanı Merkel, Mecklenburg Vorpommern eyaletinin Demmin kentinde geleneksel Kül Çarşambası konuşmasında, “Bu akşam Türkiye’de tutuklu bulunan Deniz Yücel’i anıyor ve serbest bırakılmasını talep ediyoruz” şeklinde konuştu. Hristiyan Demokrat Birlik (CDU) partisinin lideri Merkel, federal hükümetin Yücel’in serbest bırakılması için elinden gelen her türlü çabayı göstereceğini ifade etti.

Almanya Adalet Bakanı Helko Mass, Adalet Bakanı Bekir Bozdağ’a gönderilmek üzere kaleme aldığı mektubunda, tutuklu gazeteci Die Welt Türkiye Temsilcisi Deniz Yücel’in serbest bırakılmasını talep ederek, diyalog çağrısında bulundu. (2, 3 Mart 2017)
-Dışarıdaki gazetecilerden içerideki meslektaşlarına mektup

İstanbul’da Kadıköy’deki postane önünde bir araya gelen gazeteciler, cezaevinde mektup alma ve gönderme hakkı yasaklanan meslektaşlarına “Tecride karşı mektup” eylemiyle kartpostal yolladı. Eylem öncesi yapılan açıklamada, Silivri 9 No’lu Cezaevi’nde gazetecilere yönelik bir zulüm yaşandığı belirtilerek, burada tutulan gazetecilerin aylardır tecrit altında olduğu, mektup haklarının keyfi olarak yasaklandığı vurgulandı. (11 Mart 2017)

-Venedik Komisyonu: OHAL ile medya özgürlüğü geriledi

Venedik Komisyonu, Türkiye’de, 15 Temmuz darbe girişimi sonrası ilan edilen Olağanüstü Hal (OHAL) uygulaması ve bu uygulama kapsamında çıkarılan kanun hükmünde kararnamelerin (KHK) Avrupa standartlarında medya özgürlüğüyle uyumlu olmadığını kaydetti. Komisyon, darbe girişimi sonrası olağanüstü önlemler alınması "anlaşılır” olduğu, KHK'lar ile bazı medya kuruluşlarının bireyselleştirilmiş karar ve temyiz olasılığı olmaksızın kapatılması "uluslararası hukuka aykırı” ve “olağanüstü tehlikeli” şeklinde değerlendirildi. OHAL uygulaması altında medya özgürlüğünün “daha da kötüleştiği” görüşünü not eden Venedik Komisyonu, medya özgürlüğünün güvence altında olmadığı bir ortamda anayasa değişikliği zamanlaması da “kaygı uyandırıyor” dedi. “Yazdıklarından ötürü terör örgütü üyeliği temelinde gazeteciler hakkında açılan soruşturmaların yoğunlaşması ve gazetecilerin uygun olmayan ve yetersiz gerekçelerle tutuklanması” konusunu da dile getiren Venedik Komisyonu, tüm bu önlemlerin demokrasiyi “onarmak yerine daha da baltalayacağı” görüşünü ifade etti. Türk medyasının bugün gelen durumda “gözcülük işlevini” yitirdiğini kaydedildi. (14 Mart 2017)

-AP Başkanı Tajani’den, Türkiye’de basına yönelik baskılara tepki

İtalyan devlet televizyonu Rai’ye konuşan Avrupa Parlamentosu (AP) Başkanı Antonio Tajani, Türkiye’de gazetecilere yönelik muameleyi eleştirerek, gazetecilerin yazdıklarından ötürü tutuklanmasının ‘akıl alır gibi’ olmadığını söyledi. (17 Mart 2017)

-AB Dışişleri Bakanı Gabriel’den, tutuklu gazeteci Deniz Yücel tepkisi

Almanya Dışişleri Bakanı Gabriel, tutuklu gazeteci Deniz Yücel konusunda Türk hükümetinin verdiği sözleri tutmadığını belirterek, "Türkiye, Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın iddia ettiği gibi bir hukuk devletiyse o zaman Erdoğan daha yargılama başlamadan Yücel'in terörist ve ajan olduğunu nereden biliyor ve bunu nasıl iddia edebiliyor?" dedi. (17 Mart 2017)

-Türkiye, Twitter sansüründe bir kez daha dünya lideri

Twitter’ın resmi internet sitesinde yayınlanan rapora göre, 2016 yılının ikinci yarısında 844’ü doğrudan mahkeme kararı, 2 bin 232’si hükümet veya emniyet yetkililerinden olmak üzere Türkiye’den toplam 3 bin 76 hesap kapatma talebi iletildi. 8 bin 417 hesabın da rapor edildiği belirtilirken, Türkiye'den başvurular uyarınca 20 hesabın kapatıldı, 489 Twitter mesajı da silindi. Kapatma talebi sayısıyla dünyada ilk sırada yer alan Türkiye’yi, 1334 talep ile Fransa, 522 talep ile Rusya, 103 talep ile de ABD izledi. (21 Mart 2017)

-Ekranda ‘HAYIR’ yok

Demokrasi İçin Birlik İnisiyatifi, Mart 2017 döneminde, 10 gün ve 20 günlük sürelerle kamu kanalı TRT1 ve aralarında Kanal D, CNN Türk, Fox Tv, HaberTürk’ün bulunduğu 17 ulusal televizyon kanalının haberlerde, canlı yayınlarda, röportaj ve konuklu programlarda AKP, MHP, CHP ve HDP ile cumhurbaşkanı ve danışmanlarına ayırdıkları süreler incelendi. Araştırmaya göre, 01-10 Mart 2017 tarihleri arasında referanduma dair haber bültenlerinde, miting ve konuşmalarla ilgili haberlerde: Cumhurbaşkanlığına 53,5, AKP’ye 83, MHP’ye 14,5 saat ayrılırken CHP’ye 17 saat, HDP’ye ise yalnızca 33 dakika ayrıldı. 01-20 Mart 2017 arası canlı yayınlarda: Cumhurbaşkanlığına 169, AKP’ye 301,5 saat ayrılırken MHP’ye ayrılan süre 15,5 saat. Referandumda hayır diyeceklerini açıklayan Cumhuriyet Halk Partisi’ne 45,5 saat ayrılırken, Halkların Demokratik Partisi’ne hiç yer verilmedi. 01-20 Mart 2017 tarihleri arasında Cumhurbaşkanı 3, danışmanları 17, Başbakan 2, Hükümet ve AKP temsilcileri, vekil ve belediye başkanları 113, CHP Genel Başkanı 1, CHP temsilcileri 19, MHP temsilcileri 7 canlı yayına katılırken HDP hiç davet edilmedi. Televizyon ekranlarında ‘Hayır’ın “görünmez” kılındığı ortaya konulan araştırmada, anayasaya ve kuruluş yasasına göre eşit ve tarafsız bir kamu yayıncılığı yürütmesi gereken TRT1 yayınlarında bile, Cumhurbaşkanı ve danışmanları ile AKP’ye, günde üç saat zaman ayrılırken, muhalefet görmezden gelindiği, yurttaşların vergisiyle yayın yapan kamu kanalı iktidarın yayın organı haline getirildiği kaydedildi. Araştırmada canlı yayınlar, röportaj, konuklu programlar ve grup toplantısı ve miting haberleri de dahil edildiğinde, TRT Haber’de 1-20 Mart arasında: Cumhurbaşkanı ve danışmanlarına toplam 20,8 saat, AKP’ye 42 saat ayrıldı. Cumhurbaşkanı ile AKP’ye toplam, 20 günde 62,8 saat ayrılırken, MHP’ye 48 dakika yani bir saatten az, CHP’ye 3,2 saat yer verildi. HDP’ye ise hiçbir şekilde yer verilmedi. (23 Mart 2017)

-Belçika’da “Türkiye’de İnsan Hakları” paneli

Belçika Gent Üniversitesi’nde düzenlenen “Türkiye’de İnsan Hakları” panelinde, Türkiye’deki basın ve insan hakları ihlallerine dikkat çekilerek, baskılara karşı dayanışma mesajı verildi.

(31 Mart 2017)