MersiN İLİ potansiyel yatirim konulari araştirmasi

Tablo 154: Adana Havaalanından Kalkan Uçak, Taşınan Yük ve Yolcu İstatistikleri

		Tüm Uçak Trafiği	Ticari Uçak Trafiği	Yolcu Trafiği (Gelen/Giden)	Yük Trafiği (Bagaj,Kargo,Posta) (Ton)	Kargo Trafiği (Ton)
2007	İç Hat	20,754	14,454	1,745,450	22,458	6,005
	Dış Hat	5,253	4,703	557,085	12,262	926
	Toplam__26,007__19,157'>Toplam	26,007	19,157	2,302,535	34,720	6,931
2013	İç Hat	37,129	26,963	3,754,227	34,945	5,907
	Dış Hat	4,801	4,387	561,551	8,865	186
	Toplam	41,930	31,350	4,315,778	43,810	6,093
Dönemsel Değişim (%)	İç Hat	78.9	86.5	115.1	55.6	-1.6
	Dış Hat	-8.6	-6.7	0.8	-27.7	-79.9
	Toplam	61.2	63.6	87.4	26.2	-12.1

Kaynak: Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı, Devlet Hava Meydanları İşletmesi Genel Müdürlüğü

2007-2013 döneminde Türkiye genelinde tün uçak trafiği %78 oranında artış gösterirken, ticari uçak trafiği %85, yolcu trafiği %113, yük trafiği %79 ve kargo trafiği ise %85 oranında artış göstermiştir.

Tablo 155: Adana Havaalanındaki Uçak İniş-Kalkışlarının Türkiye Geneliyle Karşılaştırılması

Uçuş Türleri	Türkiye			Adana Havaalanı
	2007	2013	Değişim (%)	2007		2013	Değişim (%)
İniş-kalkış yapan uçak sayısı / Toplam	688,468	1,223,795	77.8	26,007		41,930	61.2
Yolcu sayısı (Kişi)	70,296,532	149,430,421	112.6	2,302,535		4,315,778	87.4
Taşınan yük (Ton)	1,447,603	2,595,317	79.3	34,720		43,810	26.2

Kaynak: DHMİ Genel Müdürlüğü

Tablodan da görüldüğü gibi Adana Havaalanına ait uçak trafiği ile yolcu ve yük trafiği rakamları incelendiğinde, 2007-2013 döneminde Adana Havaalanına ait hava ulaşımı trafiğinin her alanda önemli oranda artış göstermesine rağmen, bu artış düzeyinin Türkiye genelinin altında kaldığı dikkati çekmektedir.

Yolcu taşıma trafiğine uygun bir şekilde planlandığı için büyük kargo uçaklarının inişine müsait olmayan Adana Havaalanı yörenin ihtiyaçlarını karşılayabilmekte zorlanmaktadır. Bu nedenle Tarsus ilçesinde “Çukurova Bölgesel Havaalanı” yapılmaktadır. Havaalanı, Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı tarafından Yap-İşlet-Devret modeli ile 357 milyon 71 bin 685 Euro’ya ihale edilmiş ve 25.01.2012 tarihinde sözleşme imzalanmıştır. İnşaatın sözleşmede belirtilen yapım süresi 36 ay olup ihaleyi alan firma 2015 yılı içerisinde bitirilmesini planladıklarını ifade etmektedir.

İlk aşamada 2015 yılı günlük 110 uçak, yıllık 6,5 milyon yolcu kapasitesine, 2025 yılında ise günlük 250 uçak, yıllık 15 milyon yolcu kapasitesine sahip olacak havalimanı, büyüyebilir şekilde tasarlanmış olup, hem iç hem dış hat trafiğine açık olacak, konumu dolayısıyla Mersin ve çevre illere kolay ulaşım imkânı sağlayacaktır.

5.2.4. Denizyolu Ulaşımı

Doğu Anadolu Bölgesi, Güneydoğu Anadolu Bölgesi ve İç Anadolu Bölgeleri ithalat ve ihracat faaliyetlerini gerçekleştirmek için Mersin Uluslararası Limanı’nı kullanmaktadır. Ayrıca Ortadoğu Ülkeleri ve Orta Asya Türk Cumhuriyetlerine, ABD ve AB ülkelerine ithalat-ihracat ve bu ülkelere transit yük taşımacılığı yapılmaktadır. 2007 yılına kadar, T.C. Devlet Demiryolları tarafından işletilen Mersin Limanı, 11.05.2007 tarihinde özelleştirilmiştir. Bu tarihten itibaren Mersin Limanı’ndaki faaliyetler, PSA-Akfen grubuna ait Mersin Uluslararası Liman İşletmeciliği A.Ş. tarafından yürütülmektedir (MTSO, Ekonomik Rapor 2012).

PSA International-AKFEN Holding ortaklığıyla kurulan Mersin Liman İşletmeciliği AŞ, 11 Mayıs 2007 tarihinde TCDD Mersin Liman İşletmesi’ni 36 yıllığına devralmıştır. Mersin Uluslararası Limanı, Ankara, Gaziantep, Kayseri, Kahramanmaraş, Konya gibi Türkiye’nin sanayileşmiş kentleriyle, Suriye, İran ve Irak gibi sınır komşusu olan ülkelere demiryolu ve karayolu ile bağlıdır. Ortadoğu ve Karadeniz’le olan aktarma ve hinterland bağlantılarıyla Akdeniz Bölgesi’ndeki ana konteyner limanlarından biridir. Modern altyapısı ve ekipmanları, etkin kargo elleçlemesi, geniş depolama sahaları ve Serbest Bölge’ye yakınlığıyla Doğuakdeniz’in en önemli limanlarından biridir.

Toplam 110 hektar yüzölçümü olan Mersin Uluslararası Limanı’nında konteyner, genel kargo, proje kargo, RO-RO, ÖTV’siz akaryakıt istasyonu, dökme katı yük, gemiden direkt konteynere kuru yük boşaltımı, dökme sıvı yük, yolcu gemileri, pilotaj, römorkaj ve palamar hizmetleri, kesintisiz olarak verilmektedir.

Her geçen gün artan işlem hacmi, 1,000,000 TEU’nun üzerinde konteyner elleçlemesi ve 8,000,000 ton konvansiyonel kargo elleçlemesi ile Mersin Uluslararası Limanı, Doğuakdeniz’in lider limanı olma yolundadır. Konteyner dizayn kapasitesi 2,5 milyon TEU olan Mersin Uluslararası Limanı mevcut kapasitesini 4,5 milyon TEU’ya çıkarmayı ve mega konteyner gemilerine hizmet verebilmek için son teknoloji ekipmanlarını limana kazandırmayı hedeflemektedir (Mersin Liman İşletmeciliği AŞ).

2012 verilerine göre Mersin Uluslararası Limanı’nın (MIP) 1,263 TEU’luk işlem hacmiyle 1,584 TEU’luk Marport’un arkasından Türkiye’de 2. sırada yer almıştır. Konteyner işlem hacminin %21’i Marport, %17’si MIP gerçekleştirmiştir.

Mersin Uluslararası Limanı’nda 2013 yılında elleçlenen yük miktarı 25.7 milyon ton olup, bunun %60’ını boşaltma, %40’ını da yükleme faaliyetleri oluşturmaktadır. Mersin Uluslararası Limanı, Mersin Liman Başkanlığı bünyesinde yapılan toplam elleçleme miktarının yaklaşık olarak %78’ini oluşturmaktadır.

Liman başkanlıkları bazında elleçlenen yük miktarları incelendiğinde Türkiye genelinde elleçelenen yük miktarı içinde Mersin’in payı %8 civarında olduğu görülmektedir. 2013 yılı itibarıyla Mersin Liman Başkanlığı bünyesindeki liman tesisleri tarafından elelçelenen (yükleme ve boşaltma) yük miktarı 31 milyon ton olup, bu miktar Türkiye genelindeki elleçlenen yük miktarının %8.4'ün’ oluşturmaktadır.

Grafik 65: Liman Başkanlıkları Bazında Mersin ve Türkiye Genelindeki Limanlardaki Elleçleme Miktarı



Kaynak: T.C. Ulaştırma Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı, Deniz Ticareti Genel Müdürlüğü.