MersiN İLİ potansiyel yatirim konulari araştirmasi
Yüklə 14,47 Mb.
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Toplam Sektörler 100.0 100.0
- Tablo 208: 2001-2014 Dönemi Türkiye Yatırım Teşvik Belgeleri
- TOPLAM 44,559 435,118
- Tablo 209: 2001-2014 Dönemi Mersin Yatırım Teşvik Belgeleri
- TOPLAM 911 5,776
- Tablo 210: Türkiye ve Mersin Sektörlere Göre Yatırım Eğilimi ve Mersin’de Öne Çıkan Sektörlerin Sıralaması
- Tablo 211: Toplulaştırma Sonrası Sektörler
- Doğrudan İleri Bağlantı
- Tablo 212: Sektörlerin Bağlantı Katsayıları
Kaynak: Yatırım teşvik verilerinden kendi hesaplamalarımız Tablo incelendiğinde Mersin’deki imalat, hizmetler ve tarım yatırım teşviklerinin toplam yatırım teşvikleri içindeki payının Türkiye genelinin üzerinde, enerji ve madencilik sektöründeki yatırım eğiliminin ise Türkiye genelinin altında olduğu görülmektedir. 2001-2014(Ocak) dönemi için alt sektörler itibarıyla yatırım teşvik belgeleri Türkiye genelinde aşağıda tabloda verilmektedir. Tablo 208: 2001-2014 Dönemi Türkiye Yatırım Teşvik Belgeleri
Not: 2014 Ocak sonu Kaynak: T.C. Ekonomi Bakanlığı, www.ekonomi.gov.tr Yatırım Teşvik Belgeleri aynı dönemde Mersin için aşağıdaki gibi olmuştur. Tablo 209: 2001-2014 Dönemi Mersin Yatırım Teşvik Belgeleri
Not: 2014 Ocak sonu Kaynak: T.C. Ekonomi Bakanlığı, www.ekonomi.gov.tr Türkiye geneli ve Mersin için sabit yatırım tutarları üzerinden hesaplanan yatırım teşviklerinin toplam yatırım teşviklerinden aldığı pay karşılaştırmalı olarak aşağıdaki tabloda verilmektedir. Tablo 210: Türkiye ve Mersin Sektörlere Göre Yatırım Eğilimi ve Mersin’de Öne Çıkan Sektörlerin Sıralaması
Kaynak: T.C. Ekonomi Bakanlığı, www.ekonomi.gov.tr verilerinden hareketle hesaplanmıştır Sektörlerinin toplam yatırım teşvikleri içinde aldıkları yüzde payları gösteren tablo verileri incelendiğinde, Mersin’de 2001-2014(Ocak) döneminde çimento sektörü yatırım eğiliminin Türkiye ortalamasının üzerinde olduğu dikkat çekmektedir. Nitekim Türkiye genelinde söz konusu sektör yüzde 1.28 pay alırken ilde yüzde 14.21 pay ile öne çıkmaktadır. ISIC 2’li sınıflandırmaya göre çimento, pişmiş kil ve çimentodan gereçler, seramik ve cam sektörleri metalik olmayan diğer mineral ürünler başlığı altında yer almaktadır. Yatırım teşvik belgelerindeki sabit yatırım tutarı bu başlık ile toplulaştırıldığında metalik olmayan diğer mineral ürünlerin yüzde 21.2 oranına sahip olduğu görülmektedir. Hizmetler sektöründeki, sağlık, ticaret ve depolama, imalat sanayiinde yer alan gıda ve içki, kağıt, orman ürünleri ve lastik plastik sektörleri ile tarım sektöründe yer alan bitkisel üretim sektörünün göreli önemlerinin Türkiye ortalamasının üzerinde olduğu, işleme ve ormancılık sektörlerinin Türkiye geneline yakın olduğu ve bunlar dışında kalan diğer sektörlerin Türkiye ortalamasının altında olduğu görülmektedir. 9.2.3. Girdi-Çıktı Analizi26Bu bölümde sektörlerin üretim yapısı ve sektörlerin birbirlerini etkileme düzeyleri Girdi/Çıktı Analizi kullanılarak incelenecektir. Girdi/Çıktı (I/O) Analizi sektörlerin üretim yapılarını, diğer sektörlerle olan etkileşimlerini gösteren ve ekonomideki sektörel bazda hızlandıran ve çarpan etkilerini hesaplamaya olanak veren bir tekniktir. 2002 için yayınlanan Türkiye I/O tablosunda 59 sektör bulunmaktadır. Burada amaç, özellikle sanayi (ve bilhassa imalat sanayi) sektörünün yapısını incelemek olduğu için 59 sektör 33 sektör halinde toplulaştırılmıştır. Tablo 211’de toplulaştırma yapılan sektörler ve bu sektörlerin toplulaştırıldığı NACE Rev. 1.1. kodları verilmektedir27. Tablo 211: Toplulaştırma Sonrası Sektörler
Bu noktada, I/O tablosundan hareketle hesaplanacak bağlantı katsayıları hakkında bilgi vermek gerekirse; Doğrudan Geri Bağlantı: Herhangi bir sektörün üretimi içinde diğer sektörlerden kullandığı ara girdilerin toplamından hareketle hesaplanmaktadır. “Teknoloji Matrisi (Girdi Katsayıları Matrisi)”nden hareketle hesaplanan doğrudan geri bağlantı katsayısı ise, sektörün toplam üretim değeri “1” olarak kabul edildiğinde, kullanılan ara girdilerin toplam üretime oranlarının toplamından oluşmaktadır. Doğrudan geri bağlantı katsayısının yüksekliği, o sektörün üretim için diğer sektörlerin çıktılarını yüksek oranda kullanmak durumunda olduğunu (sektörün kendisini besleyen gerideki sektörlere yüksek oranda bağımlı olduğunu) ifade etmektedir. Bir başka ifade ile, yüksek geri bağlantı katsayısı, o sektörün üretimi ile gerisindeki diğer sektörlerin üretimi arasında kuvvetli bir bağlantı olduğunu göstermektedir. Doğrudan İleri Bağlantı: Belli bir sektör üretiminin diğer sektörler tarafından girdi olarak kullanılan kısmının (toplam ara tüketim) o sektörün ürünlerine olan toplam talebe=tüketime (ara tüketim+nihai tüketim) oranını göstermektedir. Bu anlamda, sektörün toplam üretiminin ne kadarının diğer sektörler tarafından girdi olarak kullanıldığını (ya da sektör üretiminin ne kadarının nihai tüketime gittiğini) ifade etmektedir. Toplam Geri Bağlantı: “Leontief Ters Matrisi”nden hesaplanmaktadır. Belli bir sektördeki bir birimlik nihai talep artışının yol açtığı toplam üretim artışı, o sektörün toplam geri bağlantı etkisini göstermektedir. Doğrudan geri bağlantıda yalnızca belli bir sektörün üretimindeki diğer sektör girdilerinin payları ifade edilirken; toplam geri bağlantıda belli bir sektöre nihai talep artışı (nihai tüketiciler tarafından yalnızca o sektör ürününe bir birimlik talep artışı) olması neticesinde, hem bu talep artışını, hem de bu talep artışını karşılamak için gerçekleşen üretim artışı nedeniyle diğer sektörlerden tedarik edilen girdi artışı neticesinde ilgili (bağlantılı) tüm sektörlerde ortaya çıkan toplam üretim artışı ifade edilmektedir. Bu anlamda toplam geri bağlantı katsayısı, o sektör ürününe olan talep değişiminin tetiklediği ekonomideki toplam üretim artışını ifade etmektedir. Toplam İleri Bağlantı: “Leontief Ters Matrisi”nden hesaplanmaktadır. Tüm sektörlerdeki birer birimlik nihai talep artışlarının belli bir sektörün üretiminde yol açtığı artış, o sektörün toplam ileri bağlantı etkisi olarak tanımlanmaktadır. Toplam ileri bağlantıda, ekonomideki tüm sektörlerin nihai ürünlerine birer birimlik bir talep artışı olduğundan hareketle üretici sektörlerin üretiminin ne kadar arttığı görülmektedir. Yukarıda belirtilen tanımlamalar doğrultusunda, 33 sektörün I/O tablosundan hareketle hesaplanan bağlantı katsayıları ve karakteristik değerleri Tablo 212’de verilmektedir. Tablo 212: Sektörlerin Bağlantı Katsayıları
Buna göre, en yüksek doğrudan geri bağlantısına sahip olan sektör 32 kod numaralı Radyo, TV ve Haberleşme Cihazları sektörüdür. Bu sektörde üretim girdileri içinde ara girdilerin paylarının toplamı 0.786’dır. Sektör 100 birim üretim yaparken diğer sektörlerden 78.6 birim girdi kullanmaktadır. Yine aynı sektör, en yüksek toplam geri bağlantıya sahiptir. Sektör ürünlerine olan talepte bir birim değişme olduğunda toplam üretim 3.097 birimlik artış göstermektedir. 21 kod numaralı Kâğıt ve Kâğıt Ürünleri sektörü ise en yüksek doğrudan ileri bağlantı katsayısına sahiptir. Sektörün üretiminin yüzde 92.4’ü diğer sektörlerin kullanımına, ara tüketime gitmektedir. 27 kod numaralı Ana Metal sektörü 5.894’lük değeri ile en yüksek toplam ileri bağlantı katsayısına sahiptir. Toplam ileri bağlantı katsayısının, tüm sektör ürünlerine bir birim talep artışı olduğunda ilgili sektörün toplam üretimin ne kadar artacağını gösterdiği dikkate alındığında; Ana Metal sektörünün önemli bir tedarikçi sektör olduğu ve diğer sektörlerin talebinin artışından en fazla etkilenen sektör olduğu görülmektedir. Yüklə 14,47 Mb. Dostları ilə paylaş:
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||