KIZB
Kizb deb yolg’on so’zni aytilur. Yolg’onchi kishilarni kazzob deyilur. Payg’ambarimiz: «Al kazzobu
lo ummati» – yolg’onchi mening ummatimdan emasdur, – demishlar. Janobi Haq Qur’oni karimda:
«Kizbni imoni yo’q kishilar so’ylarlar», – demishdur. Oqil va diyonatli kishilarga yolg’on so’zlardan
tillarini saqlamak ila barobar, avlodlarini yolg’onga odat qildurmasdan tarbiya qilmaklari eng
muqaddas vazifayi insoniyalaridur.
Ba’zi o’g’rilikka odat qilg’an o’g’rilar bo’lur emishki, birovning molini o’g’irlamoqg’a qodir
bo’lmasalar, o’z mollarini o’g’irlar emishlar. Shunga o’xshash yoshlikdan yolg’onga xo’y qilgan va
yolg’ondan lazzat olgan kishilar birovni aldamak gunohligini bilsalar ham «tarki odat amri mahol»
mafhumincha tillarini yolg’ondan tiyolmaslar.
Ba’zi vaqtlarda o’z oilalarini ham vayron va parishon qilmakdan tortinmaslar. Hech bo’lmasa
nammomlik va mudohana yo’llariga ikki mo’min orasiga nifoq va adovat solub, hatto butun bir
oilaning buzulishiga sabab bo’lurlar.
Rasuli akram nabiyyi muhtaram sallollohu alayhi vasallam afandimiz: «Yolg’ondan saqlaningiz,
chunki yolg’on imondan yiroqdur», – demishlar. Payg’ambarimiz faqat uch yerda yolg’onning
mubohligini bayon qilub, «biri muhoraba zamonida, ikkinchi er va xotunni rizo qilmoqda, uchinchi ikki
mo’min orasini tuzatmakda yolg’on so’ylov joizdur», – demishlar.
BAYT
Agar qilsa kishi yolg’onga odat,
Razolatda yashab chekg’ay nadomat.
Xaloyiq ichra bo’lmas e’tibori,
Tegar boshiga cho’q sangi malomat.
Kiming bo’lsa agar yolg’onchi ismi,
Bu ismi o’zga bo’lmas to qiyomat.
Turkiy Guliston yoxud axloq. Abdulla Avloniy
Dostları ilə paylaş: |