Millî Eğitim Bakanı Nimet ÇubukçU’nun sunusu

3.3. Yurt Dışı Teşkilatı

Millî Eğitim Bakanlığı yurtdışı teşkilatı, Türk millî kültürünün dış ülkelerde korunması, tanıtılması ve yaygınlaştırılması ile ilgili eğitim ve öğretim hizmetlerini düzenlemek üzere oluşturulmuştur.

Diğer ülkelerin genel, mesleki ve teknik öğretim alanlarında eğitim ve öğretimdeki gelişmelerini takip ederek ülkemize aktarımını sağlamak ve ülkemizin eğitim ve bilim faaliyetlerini yurt dışında tanıtmak üzere, Washington, Berlin, Viyana, Brüksel, Kopenhag, Paris, Tiflis, Lahey, Londra, Bern, Stockholm, Kahire, Riyad, Moskova, Lefkoşa, Bakü, Almatı, Bişkek, Taşkent ve Aşgabat’ta toplam 20 eğitim müşavirliği; New York, Los Angeles, Berlin, Köln, Mainz, Münster, Münih, Nürnberg, Stuttgart, Düsseldorf, Essen, Frankfurt, Hamburg, Hannover, Karlsruhe, Sidney, Strazburg ve Lyon’da toplam 18 eğitim ataşeliği faaliyet göstermektedir.

Anılan yurtdışı temsilciliklerimizde kullanılmak üzere Bakanlığımıza ait 46 eğitim müşavirliği/ataşeliği kadrosu bulunmaktadır.

Yurt dışında yaşayan vatandaşlarımızın çocuklarının eğitimi için 2009 yılı itibariyle, Almanya’da 506, Belçika’da 62, Fransa’da 195, İsviçre (Bern)’de 33, S.Arabistan’da 251, Libya’da 13, Gürcistan’da 7, Tahran’da 4, Bahreyn’de 1, Kuveyt’te 9, Yunanistan (Batı Trakya)’da 16, İngiltere’de 23, Kanada’da 1, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nde 123, Afganistan’da 19, Lübnan’da 1 olmak üzere toplam 1.264 öğretmen görevlendirilmiştir.

Azerbaycan, Kazakistan, Kırgızistan, Özbekistan, Türkmenistan, Tacikistan, Romanya ve Moldova'da, Bakanlığımız iş birliğinde açılan öğretim kurumlarında ve Türkiye Cumhuriyeti Yurtdışı Temsilcilikleri bünyesinde açılan Suudi Arabistan, Riyad, Cidde, Medine, Tebuk, Damman, Taif, Abha Uluslar arası Türk okulları ile Libya Trablus, Bingazi ilköğretim okulları ile Kuveyt Türk İlköğretim okulunda, Afganistan’ın Cevizcan Eyaleti’nde iki ülke Eğitim Bakanlıkları arasında imzalanan işbirliği protokolü kapsamında açılan Habibe Kadiri Kız Okulunda 3 Temmuz 2003 gün ve 25157 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan 05.06.2003 gün ve 2003/5753 sayılı Bakanlar Kurulu Kararında belirlenen esas ve usuller çerçevesinde sınavla öğretmenler görevlendirilmektedir.

Yabancı ülkelerdeki üniversitelerde açılan Türkoloji kürsüleri veya enstitüleri ile yurtdışındaki temsilciliklerimiz (Büyükelçilik/Başkonsolosluk) nezdinde faaliyetini sürdüren Türk Kültür Merkezleri'ne Dışişleri Bakanlığından gelen talepler doğrultusunda, yurt dışı okutmanlık sınavını kazanan adaylar görevlendirilmektedir. İhtiyaç duyulan okutman sayısı ile akademik unvanı, yabancı dili ve aranacak diğer nitelikler, yurtdışındaki üniversitelerce tespit edilmekte, Bakanlıklar Arası Ortak Kültür Komisyonu kararı ile görevlendirme yapılmaktadır. 2009 yılı itibarıyla yurt dışında hâlen 120 okutmanımız görev yapmaktadır.

Bakanlığımızca Türk Cumhuriyetleri ile Türk ve Akraba Topluluklarında açılan eğitim öğretim kurumlarında 2009-2010 eğitim-öğretim yılında Azerbaycan’da (Bakü Türk İlköğretim Okulu, Bakü Türk Anadolu Lisesi, Bakü Türkiye Türkçesi Eğitim Öğretim Merkezi) 61, Kazakistan’da (Almatı Türkiye Türkçesi Eğitim Öğretim Merkezi, Yaygın Mesleki Eğitim Merkezi (Hoca Ahmet Yesevi Üniversitesi bünyesinde)) 21, Kırgızistan’da (Bişkek Türk İlköğretim Okulu, Cumhuriyet Yetenekli Çocuklar Kırgız Türk Anadolu. Lisesi, Bişkek Kırgız-Türk Anadolu Kız Meslek Lisesi, Bişkek Türkiye Türkçesi Eğitim Öğretim Merkezi) 62, Özbekistan’da (Taşkent Türk İlköğretim Okulu) 9, Türkmenistan’da (Aşkabat Türk İlköğretim Okulu, Aşkabat Türk Anadolu Lisesi, Aşkabat Türkiye Türkçesi Eğitim Öğretim Merkezi, Aşkabat Yaygın Mesleki Eğitim Merkezi) 60, Tacikistan’da (Duşanbe Türkiye Türkçesi Eğitim Öğretim Merkezi) 4, Moldava’da (Kongaz Süleyman Demirel Türk Moldova Lisesi ) 9 ve Romanya’da (Köstence Mecidiye Kemal Atatürk Ulusal Koleji) 7 olmak üzere toplam 233 idareci ve öğretmen görev almıştır.

Ayrıca, yüksek öğrenim düzeyinde Kazakistan’da Uluslararası Hoca Ahmet Yesevi Türk-Kazak Üniversitesi ile Kırgızistan’da Kırgızistan-Türkiye Manas Üniversitesi açılmış ortak üniversitelerimizdir.

Bakanlığımız ile Türk Cumhuriyetleri, Tacikistan ve Moldova Eğitim Bakanlıkları arasında imzalanan Mutabakat Zabıtları, Protokoller ve İkili Anlaşmalar gereği bu ülkelerde açılan eğitim-öğretim kurumlarımızın donanımı sağlanmış ve her öğretim yılı ihtiyaç duyulan ders kitapları ile eğitim araç-gereçleri gönderilmektedir.

Türkiye Türkçesinin Türk Cumhuriyetlerinin ortak iletişim dile haline getirilebilmesini sağlamak amacıyla Türkiye Türkçesinin bu ülkelerin ortaöğretim kurumları müfredat programlarına seçmeli ders olarak dâhil edilmesini öngören ve Dışişleri Bakanlığı koordinesinde başlatılan proje çerçevesinde 2002-2003 öğretim yılı itibarıyla Azerbaycan’da 5, Kırgızistan’da 3 okulda uygulama başlatılmıştır.