Table 3. Sektörlere göre iş kazaları ile ölüm rakamları 13 ERGONOMI Ergonomi, insanda fiziksel ve psikolojik özellikleri araştırarak insanın makine
ve çevre ile olan uyumunu doğal ve teknik yollar ile uygunluğunu amaçlayan bilim
dalıdır. Ergonomy kelimesi Yunancadan gelmekte olup “ergo” iş “nomos” ise yasa anlamına gelip böylece kökenine bakınca “iş yasası” anlamına gelmektedir. Kısaca iş
ortamında fiziksel çevrenin insana uyumlaştırılması süreci olarakta tanımlanabilir.
13.1 Ergonominin amacı Endüstri sektörünün hızlı gelişimi iş sağlığı ve güvenliği kanunlarındaki gelişimin yanı
sıra işçilerin korunması problemleri yanında Ergonomi kavramını birlikte getirmiştir. İşçiler
için günün büyük bölümü iş alanlarında geçmesi göz önünde bulundurunca iş ortamlarında
insan sağlığını olumsuz yönde etki eden her etkenleri minimize edilmesi de iş sağlığı ve
güvenliği kanunlarında gündeme gelerek ergonomi kavramı ortaya çıkmıştır. Bu kavram
işçilerin iş yerlerindeki sağlık durumunu etkileyecek her unsuru göz önüne alarak bu sorunlara
çözüm üretmeyi ve böylece insan sağlığını koruyarak iş duraksamalarını minimize ederek
verimi optimize etmeyi amaçlamaktadır.
İşçiler çalışma alanlarındaki hava ısısı , basıncı, nem oranı, ışıklandırma gibi
değişkenlere artı olarak; aynı zamanda fiziksel etkenler (toz, iyonize ışınlar vb.)
benzeri etkenlerde insan sağlığını ve üretkenliğini etkilemektedir, bu etkenler iş
alanında iş verimine etki etmesinin yanı sıra iş alanı dışında da işçinin sosyal
yaşamında ve iletişimde olduğu sosyal çevresinide etkiyeceği şüphesizdir.
13.2 Ergonomi amaçları Ergonomi amaçlarınını aşağıdaki gibi sıralayabiliriz;
• İşçi sağlığı ve iş güvenliğinin sağlanması
• İş gücü kayıplarının önüne geçilmesi
• Yorulmanın ve iş stresinin minimize edilmesi
587
211
86
1633
591
175
57
1541
368
184
48
1147
0
200
400
600
800
1000
1200
1400
1600
1800
yapı
kara ve boru hattı
taşımacılığı
madencilik
toplam
Sektörlere göre iş kazaları ile ölüm rakamları
2017
2018
2019
xiv
• İş kazaları ve mesleki hastalıkların minimize indirilmesi
• Verimliliği arttırmak ve kaliteyi yükseltmek