Key Words: Erzincan, apple, natural enemy, Coccoidea, scale insects.
ERZİNCAN İLİNDE ELMA AĞAÇLARINDA ZARAR YAPAN
Archips spp. (YAPRAK BÜKEN TÜRLERİ) (LEPIDOPTERA: TORTRICIDAE)’NİN TESPİTİ İLE ÖNEMLİ TÜRÜN BİYOLOJİSİ VE PARAZİTOİTLERİNİN BELİRLENMESİ
Uzm. Adnan CANBAY(1) Doç. Dr. Göksel TOZLU(2)
Erzincan ilinde 2010-2011 yıllarında arazi ve laboratuvar koşullarında yürütülen bu çalışmada, elma ağaçlarında ürün ve kalite kaybına neden olan yaprakbüken türleri (Archips spp.) tespit edilerek, önemli bulunan türün biyolojisi ve parazitoitleri belirlenmiştir.
Erzincan ili Merkez ve Üzümlü ilçesinde belirlenen bahçelere haftada bir kez gidilerek zararlının; yumurta, larva ve pupa dönemleri elma ağaçları üzerinde tespit edilmiş, gerekli gözlem ve incelemeler yapılmıştır. Ergin döneminin takibi için ise sürvey bahçelerindeki elma ağaçlarına Pherocon tipi eşeysel çekici tuzaklar asılmıştır. Parazitoitlerin belirlenmesi için çok sayıda yumurta paketi, larva ve pupa dönemlerine ait örnekler toplanarak laboratuara getirilmiş ve burada kültüre alınıp çıkışları düzenli bir şekilde takip edilmiştir.
Erzincan ilinde elma ağaçlarında görülen yaprakbükenlerin Archips podana (Scopoli, 1763), A. rosana (Linnaeus, 1758) ve A. xylosteana (Linnaeus, 1758) (Lepidoptera: Tortricidae) türleri olduğu tespit edilmiştir. Bunlardan A. rosana’nın daha yoğun olarak bulunduğu ve önemli tür olduğu belirlenmiştir. A. rosana’nın yumurtalarının doğada 295-323 gün durduktan sonra açıldıkları ve ömrünün ortalama 312 gününü yumurta döneminde geçirdiği saptanmıştır. Ayrıca A. rosana’nın toplam larva süresinin 59-77, pupa süresinin 36-41 gün sürdüğü ve ilk pupalar görüldükten 17-23 gün sonra da ergin çıkışının olduğu kaydedilmiştir. A. rosana’nın Erzincan ekolojik koşullarında yılda 1 döl verdiği de tespit edilmiştir.
Yine araştırma sonuçlarına göre, zararlının Hymenoptera takımına mensup Ichneumonidae’den 5 ve Braconidae’den 1 olmak üzere toplam 6 parazitoiti belirlenmiştir.
Dostları ilə paylaş: |
