Dr. Mustafa Kemal akgül mpm (Grup Yönetmeni) Cengiz aydin milli Kütüphane Neziha Çarkit meb cemal gemci cymsoft aysim hançer kızılay Kemal karakoçak kamuBİb yk temsilcisi Burçin ÖKSÜz software ag ersin Tufan yalvaç Maliye Bakanlığı

1.1.5. Bilgi

Organizasyon içinde üretilen veya dışardan gelen, o organizasyonla ilgili kayıtlı ya da kayıtsız her türlü bilgiyi ifade eder. İnsanların kafasında olan, organizasyonel faaliyetler sonucunda oluşmuş ve yazılı bir şekilde kaydedilmemiş bilgiler de bilgi kapsamında değerlendirilmektedir. Bilgi yönetimi çalışanlara fırsat ve rekabet ortamı sağlayarak organizasyonun başarısına ivme kazandıracak bir sistemdir

Bilgi enformasyondan farklı ve ondan daha karmaşık bir olguyu ifade etmektedir. Bilgi, örtülü ve açık bilgi olarak adlandırılan iki temel türe ayrılarak nitelendirilmektedir. Örtülü bilgi, herhangi bir sisteme göre düzenlenmiş olarak hazır bulunmayan, açıkça ortaya konmamış olan bilgidir. “Know-how” olarak andığımız türden bilgiler ya da bir ustanın marifetinin ardındaki bilgilerdir. Açık bilgi ise yerleşik, sistemli, kayıtlı ve herkesin kolayca ulaşabildiği bir bilgi çeşididir. Yazılı olan her türlü bilgi açık bilgi özelliği taşır.

Bilginin ne anlama geldiği konusunda şu noktalarda görüş birliği vardır:

Bilgi, günümüz işletmeleri için öncelikli bir rekabet unsurudur.

Bilgi, geleneksel olmayan, görünmeyen bir varlıktır.

Bilginin geliştirilmesi, dönüştürülmesi ve değerlenmesi entelektüel sermaye yönetiminin temelini oluşturur.

Bilgi yalın veya basit olamaz. Çeşitli unsurların birbiriyle karışmasından oluşur. Belli bir biçime sahip olmakla birlikte aynı zamanda esnektir. Sezgiler işin içine girdiğinden ona sözcüklerle sahip olmak veya mantık terimleri kullanarak onu tümüyle anlamak zordur. Bilgi insanların içindedir, insanın karmaşık ve önceden kestirilemez doğasının bir parçasıdır. Geleneksel olarak varlıklarının tanımlanabilir oldukları düşünülür ama bilgi varlıklarını bu şekilde düşünüp aramak çok daha zordur.

Enformasyon veriden doğuyorsa, bilgide enformasyondan doğmaktadır. Enformasyonun bilgiye dönüşüm Süreci şöyle ifade edilebilir

Karşılaştırma: mevcut durumla ilgili enformasyonla bildiğimiz diğer duruma ilişkin enformasyon arasında ne gibi farklar benzerlikler vardır.

Sonuçlar: Enformasyonun kararlar ve hareketler üzerinde ne gibi etkileri vardır

Bağlantılar: Bu bilgi parçasıyla diğeri arasında nasıl bir ilişki vardır

Konuşmalar: Diğer insanlar bu enformasyon hakkında ne düşünmektedir.

Veri kayıtlarda ve işlemlerde, enformasyon mesajlarda bulunduğu halde bilgiyi bireylerden ya da bilenler gurubundan veya bazen kuruluşun rutin çalışmalarından da elde ederiz. Bilgiyi değerli bulmamızın önemli sebeplerinden biri onun hareketli olmasıdır. Bilgi deneyimlerle gelişir, yerdeki gerçeğe dönüşür, karmaşa ile başa çıkabilmedir, bilgi yaşayan bir sistemdir, o da çevresi ile ilişkileri sonucunda büyür ve değişir. Kuruluşları yaşatan bilgidir. Çoğu ürün ve hizmete değer katan soyut faktör bilgiye dayanır. Bilgi sürdürebilir bir avantaj sağlamaktadır.

Bilgi yaratma, girişimci bilgiden farklı olarak rastlantı veya kişisel çabalardan, sezgi ve dehadan değil, sistematik araştırma ve geliştirme çalışmalarından kaynaklanmaktadır. Bireysel bilginin organizasyonel bilgiye dönüşümünde bireyler aktarımcı rolü oynarlar. Bireylerin bilgi üretmedeki hız ve kapasiteleri organizasyonel bilgi düzeyini belirler. Ancak uzmanların belirttiği gibi, organizasyonların bilgi düzeyi kurum içerisinde yer alan bireylerin bilgi kümelenmesinin bir sonucundan daha fazla değildir yargısına varmak yanlış olacaktır. Bilgi paylaşılan bir kapsam içerisinde bilgi üretimi, paylaşılması ve kullanılmasını ifade eder. Bu paylaşılan ortamda sosyal, kültürel, tarihsel faktörler bilginin üretilme sürecinde önemli rol oynar.

Bilgi üretimini hızlandırmanın bir yolu iş görenlerin merakını kamçılamak ve onları yenilik yapmaya teşvik edecek bir kurumsal atmosfer veya daha kapsamlı bir ifade ile, örgütsel kültür yaratmaktır. Henüz gelişmiş bir bilgi pazarının olmaması nedeni ile örgütlerin bilgiyi kendi içinde üretmesi zorunludur. Diğer bir ifade ile, Ar-Ge faaliyetlerinin bir sonucu olarak yeni bilgi kategorileri teknoloji transferi ve satın alma yolu ile içsel çabalarla önemli ilerlemeler sağlansa bile bütünlükleri içerisinde dışardan temin edilemezler.

Bilgi, örgütün süreçlerine, rutinlerine ve yapılarına sinmiş durumda mevcuttur. Böylesi bir bilgi bir yerden başka bir yere, bütün birey ve onların kabul edilmiş ortak iş görme adımları ile beraber aktarılmadıkça transfer edilemez. Bilgi bir zımni boyuta sahiptir ve bu da içinde üretildiği ortam ve üretimine katılanlar bir bütün olarak aktarılmadıkça transferi olanaksız yapmaktadır. Dolayısı ile bu tür bilgi transferi çoğu zaman işbirlikleri, şirket evlilikleri, birleşmeler ve satın alma yolları ile gerçekleştirilebilir.

Bilgi artırımını iki düzeyde ele almak uygundur. Birinci düzeyde, alışıla gelen iş yapma yollarında iyileştirmeler gerçekleştirilir, ikinci düzeyde ise, eski iş yapma yol ve yöntemlerinin yerini yenileri alır. Birincisi organizasyonel değerler dizisi içerisindeki bilgi değişimini ifade ederken ikincisi organizasyonel paradigmanın kendisinin değişimini ifade eder. Birinci tür bilgiler iş yapma yol ve yöntemlerinde reformlara yol açarken, ikinci tür bilgiler organizasyonel iş yapma yol ve yöntemlerinde radikal değişimlere yol açar. Yine, birinci tür bilgi evrimci bir değişime yol açarken, ikinci tür bilgiler devrimci bir değişimi zorunlu kılar. Organizasyonlar her iki tür bilgiyi üretmek için çaba harcamalıdırlar: birinci tür bilgi üretimi ile mevcut iş yapma yol ve yöntemlerinde mükemmelleştirme hedeflenirken, ikinci tür bilgi arayışıyla da mevcut iş yapma yol ve yöntemlerini sorgulamalı ve alternatifleri bulup geliştirmelidir.