Fakulteti

Bir xil yo’nalishdagi harakatga doir masalalar
Masala. Anvar va Ravshan A qishloqdan bir vaqtda bir xil yo’nalishda velosipedlarda yo’lga chiqishdi. Anvarning tezligi 12 km/soat, Ravshanniki esa 15 km/soat. Ularning bir-biridan uzoqlash-ish tezligini toping.
Yechish. 1 soatda Ravshan Anvardan 15km- 12km = 3 km oldinda boladi. Demak, ularning bir-biridan uzoqlanish tezligi 3 km/soat ekan.
Jauob: 3 km/soat.
XULOSA
Sodda va murakkab masalalar bolalarning fikrlash qobiliyatlarini rivojlantirishning foydali vositasi bo‘lib, odatda, o‘z ichiga “yashirin axborotni” oladi. Bu axborotni qidirish, masala yechuvchidan analiz va sintezga mustaqil murojaat qilish, faktlarni taqqoslash, umumlashtirish va hokazolarni talab qiladi. Bilishning bu usullarini o‘rgatish matematika o‘qitishning muhim maqsadlaridan biri hisoblanadi.
Masalalar yechish orqali o‘quvchilarda ushbu malakalar tarkib topmog‘i lozim:
1.Masalani tinglashni o‘rganish va uni mustaqil o‘qiy olish.Masala ustida ishlash uning mazmunini o‘zlashtirishdan boshlanadi. O‘quvchilar hali o‘qish malakasiga ega bo‘lmagan dastlabki vaqtlarda ularni o‘qituvchi o‘qib beradigan masala matnini tinglashga, shartning muhim elementlarini tovush chiqarib ajratishga o‘rgatish kerak. Shundan keyin masala shartini yaxshiroq o‘zlashtirish maqsadida, har bir o‘quvchi masala matnini tinglabgina qolmay, balki masalani mustaqil o‘qib chiqishi zarur;
Masala matni o‘qituvchi yoki o‘quvchilar tomonidan bir-ikki marta o‘qiladi, ammo bunda bolalarni masala matnini bir marta o‘qishdayoq uning mazmunini tushunib olishgaasta-sekin o‘rgata borish kerak.
FOYDALANILGAN ADABIYOTLAR RO’YXATI.

1. “Barkamol avlod O’zbekiston taraqqiyotining poydevori” Toshkent Sharq nashriyoti matbaa konserni.

2. M.Axmedov, B.Ibragimov, M.Jumaev, “Matematika o’qituvchisi kitobi”. Toshkent. O’zinkomsentr. 2003y.
3. N.U.Bikboeva, R.M. Sedelnikova. T.A.Adanbekova “Boshlang’ich sinflarda matematika o’qitish metodikasi” Toshkent O’qituvchi 1996y
4. N.U.Bikboeva, E.Yangiboeva “Matematika 3-sinflar uchun darslik” Toshkent O’qituvchi 2008yil.
5. “Boshlang’ich ta‘lim” jurnali 2007yil 3-son (28-29 betlar) Toshkent .
6. M.Jumaev va boshqalar “1-sinf uchun matematika daftari” Toshkent O’qituvchi nashriyoti.
7. N.U.Bekboeva va boshqalar “Matematika 2-sinflar uchun darslik” Toshkent O’qituvchi 2003 yil
8. B.Omonov “Yuz bilan yuzma-yuz” Toshkent O’qituvchi 1995 yil
9. “Ta‘lim taraqiyoti O’zbekiston Respublikasi halq ta‘limi vazirligining axborotnomasi” 7 maxsus soni. Toshkent Sharq nashriyoti 1999 yil.
10. M.Jumaev “Matematika o’qitish metodikasidan praktikum” Toshkent O’qituvchi 2004 yil.
11. N.Muxammadalieva “Qiziqarli matematika” Toshkent O’qituvchi 1994 yil.