Yatırımın ekonomik (yararlı) ömrü, arsa hariç, sabit yatırım tutarının yıllık ortalama amortisman oranından hesaplanmaktadır.
Buna göre tesisin ekonomik ömrü;
Ekonomik Ömür=
|
Sabit Yatırım Tutarı- Arsa
|
Yıllık Ortalama Amortisman
|
Ekonomik Ömür=
|
632.830- 19.040
|
46.441
|
Ekonomik Ömür=
|
613.790
|
=
|
13,2
|
46.441
|
Olarak hesaplanmıştır.
Yatırım, söz konusu yıllık ortalama amortisman değeri için yaklaşık 13 yıllık ekonomik bir ömre sahip olacaktır.
3.6. Projenin Finansmanı
Proje finansmanı ve finansmanın hangi kaynaklardan karşılanacağı aşağıda verilmiştir.
|
Tutarı
|
(YTL)
|
($)
|
A) Finansman İhtiyacı
|
1.039.020
|
763.985
|
Toplam Sabit Yatırım
|
632.830
|
465.316
|
İşletme Sermayesi
|
406.190
|
298.669
|
Yatırım Döneminde Ödenen KDV
|
-
|
-
|
Toplam Finansman İhtiyacı
|
1.039.020
|
763.985
|
B) Finansman Kaynakları
|
|
|
Öz kaynaklar (% 64)
|
664.020
|
488.250
|
- Sermaye
|
664.020
|
488.250
|
- Fonlar
|
-
|
-
|
Yatırım Teşvikleri (KDV İstisnası vb.)
|
-
|
-
|
Yabancı Kaynaklar (% 36)
|
375.000
|
275.735
|
- Orta ve Uzun Vadeli Krediler
|
375.000
|
275.735
|
- İşletme Kredisi
|
-
|
-
|
Toplam Finansman
|
1.039.020
|
763.985
|
Not 1: Hesaplamalarda 1 $; 1,36 YTL olarak alınmıştır.
Not 2: Yatırımın yaklaşık % 64 öz kaynak kullanılarak gerçekleştirileceği varsayılmıştır. Yatırımı daha düşük öz kaynak oranı ile de gerçekleştirmek mümkündür. Bununla birlikte, daha fazla yabancı kaynak kullanmak ve daha fazla faiz ödemek zorunda kalınacağı için yatırımın kârlılığının azalacağı dikkate alınmalıdır.
3.7. Satılan Malın Maliyeti
|
Değer (YTL)
|
Toplam Üretim Giderleri
|
3.252.150
|
Amortismanlar
|
46.441
|
Toplam Sanayi Maliyet
|
3.298.591
|
Stok Farkı (-)
|
0
|
Satış Giderleri
|
0
|
Finansman Giderleri
|
98.920
|
Satılan Malın Maliyeti
|
3.397.511
|
3.8. Yatırımın Ön Değerlendirmesi
Değişik unsurlar bakımından yatırımın kârlılığı aşağıda verilmiştir.
3.8.1. Proforma Gelir- Gider
|
Değer (YTL)
|
1. İşletme Gelirleri
|
4.224.000
|
2. Satılan Malın Maliyeti
|
3.397.511
|
3. Kanuni Kâr/Zarar (1-2)
|
826.489
|
4. Zarar Mahsubu
|
0
|
5. İhracatta Vergi İstisnası
|
0
|
6. Yatırım İndirimi ve Diğer İndirimler
|
225.960
|
7. Kurumlar Vergisi Matrahı (3-(4+5+6))
|
600.529
|
8. Kurumlar Vergisi (7*%33)
|
198.170
|
9. Gelir Vergisi Stopajı (3-4-(7*%30))*%22
|
0
|
10. Dönem Kar/Zararı (3-(8+9))
|
628.319
|
11. Zarar Mahsubu (4=11)
|
0
|
12. Kanuni Yedek Akçe ((3-11)*%5)
|
41.320
|
13. 1. Temettü (10-(11+12))*%50
|
0
|
14. Memur ve İşçilere Kâr Payı
|
0
|
15. Kullanılabilir Kâr (10-12-13-14)
|
587.000
|
3.8.2. Yatırımın Kârlılığı
Yatırımın kârlılığı, vergi sonrası kârın yapılan toplam yatırım miktarına oranı olup, yatırımın yapılan toplam yatırım tutarı bakımından kârlılığının bir göstergesidir.
Yatırımın Kârlılığı=
|
Vergi Sonrası Kâr
|
x 100
|
Toplam Yatırım Tutarı
|
Yatırımın Kârlılığı=
|
628.319
|
x 100
|
= % 60,47
|
1.039.020
|
Yatırım, yatırımın kârlılığı bakımından ele alındığında, yüksek kârlı bir yatırım sayılır.
3.8.3. Sermayenin Kârlılığı
Sermayenin kârlılığı, yatırım için ortaya konulan sermayenin (öz kaynakların) kârlılığının bir göstergesidir ve vergi sonrası kârın öz kaynaklara bölünmesiyle elde edilir.
Sermayenin Kârlılığı=
|
Vergi Sonrası Kâr
|
x 100
|
Öz Kaynak Miktarı
|
Sermayenin Kârlılığı=
|
628.319
|
x 100
|
= % 94,62
|
664.020
|
Sermayenin kârlılığı, yatırım yaklaşık % 64 oranında öz kaynakla gerçekleştirilmesine rağmen yatırımın kârlılığına göre daha yüksektir.
Yatırımın daha düşük öz kaynakla gerçekleştirilmesi durumunda sermayenin kârlılığının artacağı düşünülebilir. Bu varsayım, bir dereceye kadar ve özellikle çok uygun şartlarda kredi temin edilmesi durumunda doğrudur. Genelde öz kaynak oranı azaldıkça, alınan kredilerden dolayı vergi sonrası kârda da düşme olacağından sermayenin kârlılığı alınan kredi faizine göre değişecektir.
3.8.4. Tam Kapasitede Net Katma Değerler
Tam kapasitede oluşturulan net katma değer yılda kâr olarak yatırımcıya kalan miktarla birlikte işçilere yapılan ödemeler, faiz giderleri ve genel giderler başlığı altında yapılan ödemelerin tamamıdır ve tesisin oluşturduğu artı değeri göstermektedir.
|
(YTL)
|
Brüt Kâr
|
826.489
|
İşçilik ve Personel Gideri
|
132.000
|
Faiz Giderleri
|
98.920
|
Genel Giderler (Kiralar vs.)
|
42.240
|
Net Yurt İçi Katma Değer
|
1.099.649
|
Tam kapasitede net katma değer, yatırımın bir yılda oluşturacağı katma değeri ortaya koyan büyüklük olup, yatırımın ülke ekonomisine hangi büyüklükte bir katma değer oluşturacağını gösterir. Organik gübre yatırımı ile ülke ekonomisine bir yılda sağlanacak katma değer 1 milyon YTL’nin üstünde olacaktır.
3.8.5. Kişi Başına Yatırım Tutarı
Kişi başına yatırım tutarı, yatırımda istihdam edilen personel başına yapılan yatırımın bir göstergesi olup, toplam yatırım tutarının toplam istihdama bölünmesiyle hesaplanır.
Kişi Başına Yatırım=
|
Toplam Yatırım Tutarı
|
Toplam İstihdam
|
Kişi Başına Yatırım=
|
1.039.020
|
= 94.456 YTL.
|
11
|
Yatırım, kişi başına yaklaşık 95 bin YTL’lik bir yatırımı gerektirecektir.
3.8.6. Yatırımın Geri Dönüş Süresi
Yatırımın geri dönüş süresi, yatırım kendini amorti etme süresinin bir göstergesidir. Toplam yatırım tutarının vergi sonrası kâr ile amortisman tutarına bölünmesiyle elde edilir.
Yatırımın Geri Dönüş Süresi=
|
Toplam Yatırım Tutarı
|
Vergi Sonrası Kâr + Amortisman
|
Yatırımın Geri Dönüş Süresi=
|
1.039.020
|
628.319+ 46.441
|
Yatırımın Geri Dönüş Süresi=
|
1.039.020
|
= 1,5 yıl
|
674.760
|
Yatırım, kendini 2. yılın ortasına doğru amorti etmiş olacaktır.
7.1.2.
|
PASTÖRİZE SÜT VE SÜT MAMULLERİ
SANAYİ PROFİLİ (1997)
|
1. BÖLÜM: EKONOMİK DEĞERLENDİRME
1.1. Yatırımın Konusu
Yatırımın konusu pastörize süt ve mamulleri üretimidir. Yatırım imalat sektöründe gıda ve içki üretimi alt sektöründe yer almaktadır.
1.2. Ham Madde ve Özellikleri:
Ham madde olarak çiğ süt kullanılmaktadır. Çiğ süt kendine özgü tad, koku, renk ve kıvamda içine başka maddeler karıştırılmamış ve herhangi maddesi alınmamış üründür.
Ekstra, 1.sınıf, 2 sınıf olmak üzere üç kalite sınıfa ayrılır.
1.3. Mamul Maddeler ve Özellikleri
a) Pastörize Süt: Ekstra veya birinci sınıf çiğ sütlerin tabi ve biyolojik özelliklerine zarar vermeden elde edilir. Özelliklerine göre 1.sınıf ve 2.sınıf olmak üzere ikiye ayrılır. Bunlarda içerdikleri yağ miktarına göre yağlı, yarım yağlı olmak üzere 3 tipte üretilirler.
Genel Özellikler:
Yağlı tipte yağ oranı en az % 3 (m/v)
Yarım yağlı tipte yağ oranı en az % 1,5 (m/v)
Az yağlı tipte yağ oranı en az % 0,5 (m/v)
Yağsız katı madde miktarı en az % 8(m/v) olmalı,
E.coli bulunmamalı.
b) Kaşar Peyniri: Standardına uygun sütlerin imalat tekniğine göre işlenmesi sonucu elde edilen ve olgunlaşmasından sonra kendine has koku, renk, tad ve aroması olan sert yapılı bir peynirdir.
Genel Özellikler:
Rutubet miktarı kütlece en çok % 40, tuz miktarı katı maddede küt en az % 3, en çok % 7 olmalıdır.
c) Tereyağı: Krema ve yoğurdun tekniğine uygun metot ve aletlerle işlenmesi sonucu elde ve gerektiğinde Gıda Katkı Maddeleri Yönetmeliğinde izin verilen katkı maddeleri de katılabilen, kendine has tat, koku ve kıvamdaki bir süt mamulüdür.
Sınıflar: I., II., III. Sınıf
Tipler Kahvaltılık, Mutfak, Sade Yağ.
Genel Özellikler:
Gıda Katkı Maddeleri Yönetmeliğinde konulması kabul edilen maddeler dışında madde bulunmamalı. E.Coli Bulunmamalı. Pastörize tereyağların 1 gramında 10’dan fazla koliform bakteri, 50’den fazla proteolitik bakteri ve 50’den çok lipolitik bakteri bulunmamalı. Pastörize tereyağların 1 gramında 10’dan fazla koliform bakteri, 50’den fazla proteolitik bakteri ve 50’den çok lipolitik bakteri bulunmamalı. Pastörize olmayan tereyağların 1 gramında 100’den çok koliform bakteri, 1000’den çok proteolitik bakteri ve 1000’den çok lipolitik bakteri bulunmamalı.
Sadeyağların her sınıfında küf ve maya miktarı 1 gramında 100’den az olmalıdır. Tuzlu mutfak tereyağında Sodyum Klorür miktarı kütlece en çok % 2 olmalıdır. Kahvaltılık ve mutfak tereyağlarında rutubet miktarı en çok % 16, Reichert-Merscl sayısı en az 24 olmalı, sütten geçen yağsız katı madde miktarı kütlece en çok % 2 olmalıdır. Peroksit değeri en çok 5 miliekivalon olmalıdır.
d) Yoğurt: Sütlerin tekniğine uygun şekilde, streptoroccus themophilus ve Lactobacillus bulgaricus’un etkisiyle laktik asit fermantasyonu sonucunda elde edilen ve yoğurt kültürlerini canlı olarak içeren fermente bir üründür.
Katkı Maddesi: Süte koyulaştırma amacıyla katılabilen ve çözünebilme oranı en az % 98 olan süttozudur.
Sınıflar: Özelliklerine göre bir sınıftır.
Tipler: Yağ içeriğine göre Ekstra Yağlı, Tam Yağlı, Yarım Yağlı, Yağsız (yavan) olmak üzere 4 tipe ayrılır.
Genel Özellikler:
Yoğurtta gözle görülebilir kirlilik belirtisi ve renk değişikliği olmamalı. Düzgün kıvamlı jelimsi yapıda olmalı, dipte tortu, gaz kabarcığı, granül ve topakçıkları içermemeli, su salmamış olmalı. Yoğurtta yabancı tad, koku ve aroma hissedilmemeli. Yoğurtta asitlik, laktik asit cinsinden % 80’den az ve % 1,60’dan fazla olmamalı. Yoğurdun 1 gramında 10’dan çok koliform bakteri, 100’den çok maya ve küf olmamalı. Yoğurtta mikrobiyel kontaminantların sayısı (laktik asit bakterileri dışındaki mikroorganizmalar) gram’da 50.000’den çok olmamalı. Yoğurtta preksit testi negatif sonuç vermelidir.
Yoğurdun Tip Özellikleri
Tip
|
Yağ %
|
Toplam Kuru Madde %
|
Ekstra Yağlı
|
En az 3,8
|
En az 15
|
Tam Yağlı
|
En az 3,0
|
En az 12
|
Yarım Yağlı
|
En az 1,5
|
En az 10,5
|
Yağsız
|
-
|
En az 9,0
|
e) Beyaz Peynir: Standartlara uygun sütlerin imalat tekniğine göre işlenmesi ve olgunlaşması sonucu elde edilen kendine has şekil, koku, tad ve kıvamdaki peynirdir. 4 tipe ayrılır.
Tam yağlı beyaz peynir
Yağlı beyaz peynir
Yarım yağlı beyaz peynir
Yavan beyaz peynir.
f) Ayran: TS 1330’a uygun yoğurdun veya TS 1018’e uygun inek, keçi, koyun veya manda sütlerinin tekniğine göre işlenmesiyle elde edilen kendine has renk, koku, tad, kıvam ve görünümü olan bir süt ürünüdür.
Tipler: Tam Yağlı, Yarım Yağlı, Yağsız.
Özellikler:
Ayran yapımında kullanılan su TS 266’ya uygun olmalıdır. Ayranda gözle görünebilir kirlilik belirtisi olmamalı. Ayranda yabancı tad, koku ve aroma hissedilmemeli. Ayranda asitlik, laktik asit cinsinden % 0,6’dan az ve %1,60’dan fazla olmamalı. 1 mililitresinde 10’dan çok koliform grubu organizma, 100’den çok maya ve küf olmamalı. Yoğunluğu 1,020’den az olmamalı. Safra tuzu (sodyum klorür) en fazla % 1 oranında olmalı.
Ayran Tipinin Özellikleri
Tip
|
Yağ %
|
Toplam Kuru Mad. %
|
Tam Yağlı
|
1,5
|
6,0
|
Yarım Yağlı
|
0,8
|
5,2
|
Yağsız
|
<0,8
|
4,5
|
1.4. Yan Ürünler ve Özellikleri:
Peynir Altı Suyu: Ülkemizde peynir işletmelerinin çoğu peynir suyunu değerlendirmeden dökmektedirler. Özellikle küçük boyutlu ve hijyen kurallarına uygun olmayan üretim yapan işletmeler tarafından ara kademe ürünleri ekonomik olarak değerlendirilmemektedir. Yan ürün olan peynir altı suyunun ekonomik olarak değerlendirilmesi mümkündür.
1.5. Süt Ürünleri Üretimi:
Süt ve Mamulleri Üretim Miktarları
(bin ton)
Yıllar
|
2000
|
2001
|
2002
|
2003
|
2004*
|
İşlenmiş içme sütü
|
370
|
365
|
415
|
457
|
485
|
Yoğurt
|
870
|
890
|
910
|
940
|
985
|
Beyaz Peynir
|
220
|
224
|
230
|
240
|
252
|
Kaşar Peyniri
|
55
|
53
|
55
|
65
|
72
|
Tereyağı
|
133
|
132
|
134
|
143
|
150
|
Kaynak: İGEME, 2005
*: Tahmin
1.6. İstihdam Durumu:
Tesis işletmeye açıldığı zaman tam kapasitede idari, vasıflı ve düz işçi olmak üzere 76 kişi istihdam edecektir.
2. BÖLÜM: TEKNİK DEĞERLENDİRME
2.1. Üretim Teknolojisi
Ülkemizde süt işleyen tesislerin genellikle mandıra hüviyetinde ve küçük kapasitedeki süthaneler durumunda olması, standart bir üretim yöntemi bulunmamasına ve üretim öncesi ve sonrası sanitasyon alışkanlığı ile standart ürün için otokontrol ve kullanılan ekipmanların sanitasyon açısından standartlara uygunluğu açılarından istenilen düzeylere erişilmemesine neden olmaktadır.
Pastörize Süt Üretim Yöntemi:
Pastörizasyon; Sütün biyolojik özelliğine fazla zarar vermemek şartıyla sütte bulunan saprofit bakterilerin büyük bir çoğunluğunu, patojen bakterilerin tamamını yok etmek amacıyla uygulanan bir ısıtma işlemidir. Bu sayede tüketici için daha sağlıklı ve dayanma gücüne sahip süt elde edilir.
Pastörizasyon ülkemizde iki yöntemle yapılmaktadır.
1-LTLT Yöntemi: Düşük derecede uzun süreli olarak yapılan pastörizasyondur. Çiğ süt, yağ oranı yönünden ayarlanması gerektiğinde 50-60 0C’a kadar su buharı veya sıcak su ile ısıtılarak seperatöre sevk edilir. Seperatöre gelen ısıtılmış sütün kreması, tipine uygun pastörize süt yağ miktarına göre ayarlanarak yabancı kokudan ayırma ve homojenizasyon işleminden sonra pastörizasyona sevk edilir. Pastörizasyon kazanına gelen ısıtılmış süt karıştırılarak sıcaklığı sıcak su veya su buharı ile 65 +-1 0C’a getirildikten sonra bu sıcaklıkta 30 +-1 dakika bekletilir. Bu işlem genellikle çift cidarlı tanklarda yapılmaktadır. Sonra buzlu su yardımıyla 5 +- 1 0C’a kadar sıcaklık düşürülür ve dolum ünitesine sevk edilir.
2-HTST Yöntemi:
Yüksek sıcaklıkta kısa süreli olarak yapılan pastörizasyondur. Denge tankından sevk edilen çiğ süt borulu veya plakalı pastörizatörün ön ısıtıcı bölümünde 50-60 0C’a kadar ısıtılır. Homojenizasyon işlemi yapıldıktan sonra 72-75 0C’de 15-20 sn. tutulur. Bu işlemde plakalı su değiştiriciler kullanılır. Gıda maddeleri tüzüğünde, eğer hijyenik koşullar gerekli kılıyorsa pastörizasyon 85 0C’de 1 dakika tutulmak suretiyle yapılabileceği de belirtilmektedir.
Ayran: Normal yoğurt sulandırılarak veya kuru maddesi önceden ayran üretimi için ayarlanan süt doğrudan yoğurda işlenerek elde edilir.
Tereyağı: Ekşitilmiş ya da olgunlaştırılmış olan ve % 30-35 oranında yağ ihtiva eden kremanın ahşap ya da metal yayıklarda yayıklanması ile elde edilir.
2.2. Üretim Akış Şemaları
Pastörize Süt Üretim Aşamaları Yoğurt-Ayran Üretim Yöntemi
Dostları ilə paylaş: |