Microsoft Word +Islam Mezhepler Tarihi Yayin Nushasi MehmetAliBuyukkara +++
Yüklə 1,92 Mb. Pdf görüntüsü
|
|
Cemel ve Sıffîn Savaşları Hz. Osman’ın katillerinin bulunması geciktikçe, Hz. Ali’nin halîfeliğine yönelik tepkiler ve karşıt sesler güçlenmeye başladı. Hz. Osman’ın kanının talep edildiği muhalefet dalgası daha da büyüdü. Muhalefetin temel isteği, Hz. Osman’ın katillerinin bir an önce bulunması ve derhal cezalandırılma- 36 sıydı. Hz. Ali ise ortamın yatışmasını ve halîfeliğinin herkesçe kabul edil- mesini bekliyor, bu yüzden de suçluların bulunması işini ağırdan alıyordu. Bu süreçte en önemli gelişme, başlarında Hz. Aişe ile şura heyetinden Talha ve Zübeyr gibi seçkin sahabîlerin de bulunduğu bir kesimin, halîfeye karşı birleşmesiydi. Kufe ve Basra gibi çevre şehirlerden de bu muhalif harekete destek geldi. Teşkil edilen muhalefet ordusu Basra’ya gitti, şehri ele geçirdi ve Hz. Ali’nin valisini şehirden çıkarttı. Hz. Ali de tabii olarak duruma el koymak isteyince 35/656 yılında Hz. Ali ordusuyla muhalefet ordusu Basra’da karşı karşıya geldi. Her iki kesimin de amacı savaşmak değildi; nitekim Hz. Osman’ın katillerinin bir an önce bulunup cezalandırıl- ması konusunda bir uzlaşı sağlandı ve sulh tesis edildi. Gece yarısında ise beklenmeyen bir gelişme oldu. Her iki kesimin taraftarları arasında, karşı tarafın baskında bulunduğu yönünde bir şayia yayıldı. Kaynaklar, bu şayianın sorumlusu olarak Abdullah b. Sebe’yi yahut iki tarafı savaştırmak isteyen bazı Emevîleri göstermektedir. Sonuçta her iki kesim de bu provakasyonun neticesinde, ne olduğunu anlayamadan kendilerini bir savaşın içinde buldular. Talha ve Zübeyr gibi birçok sahabînin şehit olduğu Cemel Savaşı, Hz. Ali ve taraftarlarının lehinde sonuçlandı. Hz. Ali’nin Basra ve Kufe gibi eyaletleri kontrolü altına almasına ve otoritesini iyice güçlendirmesine imkân verdi. Suriye dışındaki tüm bölgeler Hz. Ali’ye biat etti. Cemel Savaşı’nın bu ismi almasının nedenini biliyor musunuz? Yalnızca Suriyeliler ve Şam valisi olan Muâviye b. Ebi Süfyan, Hz. Ali’nin halîfeliğini tanımadı. Hz. Ali, Ümeyyeoğulları’ndan olan Muâviye’yi valilikten azledememişti. Muâviye, Hz. Osman’ın katillerinin bulunup cezalandırılması talebini daha da ileri bir noktaya taşıdı ve onun katlinden Hz. Ali’yi sorumlu tuttu. Hatta Hz. Osman’ın kanlı gömleğini kullanarak Suriyelileri halîfe aleyhine kışkırttı ve olayı bir Haşimoğulları- Ümeyyeoğulları çekişmesine dönüştürdü. Hz. Ali’nin biat taleplerini geri çevirdi. Karşılıklı restleşmeler, iki kesim arasında kaçınılmaz bir savaşa kapı araladı. Suriye’nin kuzeyinde Rakka şehri yakınlarındaki Sıffîn ovasında Muâviye’nin ve Hz. Ali’nin ordusu arasında şiddetli bir savaş gerçekleşti (37/657). Muâviye ordusu bozguna uğramak üzereyken, Muâviye’nin danışmanı Amr b. el-As’ın önerisiyle mızrakların uçlarına Kur’an ayetlerinin yazılı olduğu sahifeler takılarak, savaşın durdurulması ve Kur’an’ın hakemliğine başvurulması talep edildi. Hz. Ali olayın bir hile ve aldatmaca olduğunun farkındaydı. Galibiyetin eşiğinde olan ama bu hileden oldukça etkilenen askerlerine bu gerçeği anlatmaya çalıştı. Ancak başaramadı. Zira taraftarlarının arasında bedevi Araplar, sıradan halk ve bu arada hafızlar çoğunluktaydı. Onlar Muâviye’nin bu girişimi karşısında Kur’an’ın hakemliği fikrine destek verdiler ve liderleri Hz. Ali’yi de buna uymaya çağırdılar. O da ordusu içerisinde bir anlaşmazlığa ve ayrılığa fırsat vermemek için yaşananları kabullenmek durumunda kaldı ve hakem tayinine razı oldu. Cemel ve Sıffîn savaşlarında tümü Müslüman olan tarafların can kaybının, değişik rivayetlere göre elli bin ile yüz bin arasında olduğu tahmin edilmektedir. Yüklə 1,92 Mb. Dostları ilə paylaş:
|