Onderwijsinnovatie in europa

Beroepsonderwijs

Een aantal belangrijke factoren liggen aan de basis liggen van recente beleidsontwikkelingen in Nederland op het vlak van het beroepsonderwijs.
De Nederlandse arbeidsmarkt schreeuwt om meer en beter opgeleide vakmensen. Vrijwel iedere branche kampt met tekorten, alle imagocampagnes ten spijt. Volgens de meeste waar­nemers moet het rendement van het beroepsonderwijs daarom omhoog. De uitval van leer­lin­gen tijdens de opleiding moet verminderen. En minstens net zo belangrijk: de door­stroom tus­sen verschillende opleidingen – tussen vmbo⁵⁷ en mbo, en tussen mbo en hbo – moet ver­be­te­ren.
De route van vmbo via mbo naar hbo heet de “beroepsonderwijskolom”, kortweg de “be­roeps­kolom”. Het ministerie van Onderwijs en Wetenschap en het be­roeps­onderwijs zelf werken sinds enkele jaren aan een beter functionerende beroepskolom.
Naar aanleiding van de ondertekening van een convenant waarmee de BVE-Raad⁵⁸, COLO (Vereniging kenniscentra beroepsonderwijs–bedrijfsleven) en Paepon⁵⁹ zich akkoord ver­klaar­den om gezamenlijk te werken aan een ingrijpende herstructurering van het beroeps­on­derwijs in Nederland hield Staatssecretaris Annette Nijs op 1 oktober 2003 een toespraak waar­in zij het belang en de krachtlijnen van de verniewing aangaf.
De Staatssecretaris benadrukte de volgende elementen:

• 
  vernieuwing is nodig om beter aan te sluiten bij wensen van bedrijfsleven en beroeps­onderwijs
  
• 
  het accent dient te liggen op kennis en kunde die mensen nodig hebben om te functio­neren in hun beroep en in de maatschappij; vernieuwing en invoering van de com­pe­ten­tiegerichte kwalificatiestructuur
  
• 
  een betere voorbereiding op de beroepspraktijk is noodzakelijk
  
• 
  er dient zowel rekening worden gehouden met de talenten en wensen van de leerlingen als de wensen van het bedrijfsleven en de maatschappij
  
• 
  onderwijsinstellingen gaan in de kwalificatiestructuur uit van de talenten en interesses van de leerlingen
  
• 
  de leerling wordt de mogelijkheid geboden zijn eigen loopbaan vorm te geven gebaseerd op zijn interesses en talenten
  
• 
  bedrijfsleven en beroepsonderwijs werken samen aan het opstellen van de diploma-eisen
  
• 
  leren in en van de praktijk zal aan belang inwinnen
  
• 
  meer gebruik van actievere werkvormen om lerenden te motiveren en minder uitval te hebben
  
• 
  opleiden van flexibele werknemers die breed inzetbaar zijn en die zowel zelfstanding als in team­ver­band kunnen werken.
  

Het document “Koers BVE: perspectief voor het middelbaar beroepsonderwijs en vol­was­se­nen­educatie” beschrijft tweejaarlijks de ontwikkelingen in de sector en lijnen voor de toekomst⁶⁰.

Met Koers BVE beschrijft de Nederlandse onderwijsminister de richting waarin de BVE-sector zich momenteel ontwikkelt, waarbij lopende beleidsinitiatieven, belangwekkende ontwikke­lin­gen, discussies en mogelijke dilemma's in een samenhangend kader worden beschreven.
De vier centrale thema’s i.v.m. het BVE die in dit document van 2000 werden benadrukt zijn de volgende:

• 
  Evenwicht in zelfsturing en verantwoording. Het idee is de verschillende partners een dermate eigen verantwoordelijkheid te geven, dat de Nederlandse rijksoverheid in een aan­tal opzichten op afstand kan blijven.
  
• 
  Regionale samenwerking. Een onderwijsinstelling kan alleen sterk zijn als de omgeving haar daarin steunt.
  
• 
  Kwaliteit van de beroepsopleiding. Het gaat er om de deelnemers zo goed en zo snel mo­ge­lijk voor te bereiden op de verwachtingen van het bedrijfsleven en van de maat­schappij. Kwaliteit wordt bepaald door de samenwerking met de omgeving. Het on­der­wijs wordt gevoed vanuit het bedrijfsleven en/of de lokale overheid.
  
• 
  Het ontwikkelen van alle talenten bij de deelnemer moet centraal staan. Onder­wijs­in­stel­lingen (in casu ROC’s) dienen aansprekende en passende leeromgevingen aan te bieden die uitdagend zijn voor de lerende. Alle mogelijkheden, alle vormen van leren en werken, van didactische vormgeving en digitaal leren, en dit op maat van de lerende zijn mogelijk.