Özel Eğitim Nedir? vii Neyi öğretir? viii

3.Aşama: Anlamlı yazma yaşantılarının sunulması.

- Çocukların yaptıkları resimlerin altına anlatımlarının yazılması ve model olunması.

-Çocuğa kopyalayarak aynısını yazması için fırsat verilmesi (Ses temelli yöntemin kullanılması buna engel değil)

-Cümle yöntemi kullanılıyorsa, bildiği sözcükler üzerinden resmin altına nesne isminin bakarak yazdırılması.

-Ses yöntemi kullanılıyorsa, yazılan cümlenin içindeki sözcüklerde bildiği sesleri bulmasının istenmesi.

OKUMA YAZMA ÖĞRETİMİ

OKUMA YAZMA ÖĞRETİM YÖNTEMLERİ

CÜMLE TEMELLİ OKUMA YAZMA ÖĞRETİMİ

Cümle temelli okuma yazma öğretimi; anlamlı okuma, okuma hızının artırılması, okuma öğrenim sürecinin kısalması gibi etkileri olan bir yöntemdir. Bu yöntemde ilk okuma yazmanın aşamaları şöyledir;

• 
  Fiş öğretimi (cümle)
  
• 
  Kelime öğretimi (cümle çözümleme)
  
• 
  Hece tanıma (kelime çözümleme)
  
• 
  Ses (hece çözümleme)
  

Cümle Tanıma Aşaması:

Bu aşamada fiş; yaşantı aşaması, okuma aşaması, yazma aşaması ve metin boyutu olmak üzere dört aşamada verilir.

Yaşantı Aşaması:

Çocuğa resimli kartlar gösterip dil girdisi verilir. Çocuklarda yazacakları ve okuyacakları fiş hakkında yaşantı sağlanması gerekir. Böylece okuduğu fişi anlamasına ve okumaya karşı olumlu tutum geliştirmesine hizmet etmiş olunur. Örneğin; ‘Ömer topu at.’ fişini vermeden önce çocuklara top oyunu oynatılabilir.

Okuma Aşaması:

• 
  Bu aşamada çocuğa yaşantı yoluyla birleştirilen fiş, okuma yönünde gösterilerek öğretmen tarafından okunur.
  
• 
  Daha sonra fiş tahtada bir kez daha öğretmen tarafından okunduktan sonra öğrenciden de aynı şekilde okuması istenir.
  
• 
  Öğrenci okuduktan sonra öğretmen fişi tek tek kelimeler üzerinde durarak okur ve çocuktan da aynı şekilde okumasını ister.
  
• 
  Daha sonra öğretmen küçük fişleri çocuğa verir.
  
• 
  Tahtadaki büyük fişle küçük fiş eşlenerek ikisinin aynı olduğu söylenir.
  
• 
  1., 2., ve 3. basamaklar küçük fişlerle tekrar yapılır.
  

Yazma Aşaması:

• 
  Öğretmen fişi gösterip okuyarak, kalem ve el hareketlerini çocuğun göreceği şekilde göstererek ve yazım kurallarına uyarak yazar. Her yazdığı kelimeyi yazdıktan sonra okur. Daha sonra öğrenciden bakarak fişi yazmasını ister. Gerekirse öğrenci yazarken ipucu verilir.
  
• 
  Öğrenciye en az 5-6 kez fiş yazdırılır. Fiş yazdırılırken farklı renk kalemler kullanılabilir.
  
• 
  Öğrenci 5-6 kez fişi yazdıktan sonra, fiş öğretmen tarafından el ile kapatılır. Öğrenciden bakmadan yazması istenir. Öğrencinin yazarken duraksaması durumunda öğretmen elini açarak fişi gösterebilir.
  

• 
  Tüm bu tekniklerden sonra öğrenci, söylendiğinde fişi ezbere yazamıyorsa fakat diğer fişler arasından söylenilen fişi gösterebiliyorsa, fiş gösterildiğinde okuyorsa ve fişi bakarak yazabiliyorsa diğer fişe geçme zamanı gelmiştir.
  
• 
  Ancak öğrenci tüm bu aşamalardan sonra hâlâ gösterilen fişi okuyamıyor, ayırt edemiyorsa ya öğretimde ya da ön koşul davranışlarda problem var demektir.
  

Metin Boyutu:

Bu aşamada çocuğun belirli bir aşamaya kadar öğrendiği fişlerden metinler oluşturulur. Metin hazırlamanın amacı, öğrenciyi metin formatında okumaya hazırlamak, metin okumaya karşı olumlu tutum geliştirmek ve okuduğunu anlamaya hazırlamaktır. Metinler 2 tip hazırlanır:

Tip Metinler: Bu metinlerde çocuğun fiş aşamasında bildiği fişler kesinlikle bölünmez.

Tip Metinler: Bu metinlerde çocuğun fiş içinde tanıdığı bazı fişler bölünerek verilebilir. Örneğin; Bak Ali bak. Bu masa, bu sıra. Bak Ali bak.

Fiş aşamasında; tombala, domino, eşleme kartları gibi öğrenmeyi kolaylaştırıcı etkinlikler yapılabilir.

Kelime Tanıma Aşaması

• 
  Kelime tanıma aşaması; okuma, yazma ve metin okuma yazma olmak üzere üç bölümden oluşur.
  

Okuma Aşaması:

• 
  Öğrencinin bir kelimesini tanıdığı fiş cümlesi tahtaya asılır. Öğretmen bu fişi önce akıcı olarak okur.
  
• 
  Öğrenciye fiş akıcı olarak okutulur.
  
• 
  Öğretmen fişi kelime kelime okur.
  
• 
  Öğrenciye fiş tahtadan kelime kelime okutulur.
  
• 
  Sonra öğrenciden kesilecek fişi dosyasından çıkarması istenir. Küçük fiş akıcı ve kelime kelime okutulur.
  
• 
  Öğrenciden büyük ve küçük fişlerden söylenilen kelimeleri göstermesi istenir.
  
• 
  Daha sonra öğretmen her bir kelimeyi öğrenciye göstererek kalemle çizerek böler. Her birine kelime denildiğini öğrenciye söyler.
  
• 
  Sonra öğretmen fişteki kelimeleri önce sırasıyla sonra da karışık olarak okur ve öğrenciye okutur.
  

Yazma Aşaması:

• 
  Öğretmen kestiği fişin her kelimesini tahtaya renkli kalemlerle yazar. Öğrencinin de aynı şekilde bakarak yazmasını ister. Daha sonra fişteki kelimeleri tekrarlı olarak yazdırır.
  
• 
  Tahtada kesilen fişin kelimelerinden farklı cümleler yapılarak çocuğa okutulur.
  
• 
  Aynı işlem çocuğun önündeki fişten de yapılır ve çocuğa okutulur.
  
• 
  Kesilen fişin kelimelerin yerleri değiştirilerek yeni cümleler oluşturulur ve yazdırılır.
  

Metin Okuma Yazma: