Sh. Sodiqova

Didaktikaningasosiy 
° 
. 
...
. 
lim, ta lim jarayoni, ta am tam oyillari,ta lim
a e£o n ' a a n
uslublari, ta’lim shakllari, ta ’lim vositalari, 
bilim, ko‘nikma, malaka, o‘qitish, o‘qishkiradi. 
Ta ’lim
-tevarak-atrofdagi 
olamni bilishning maxsus tashkil etilgan va tarbiyachi rahbarlik qiladigan 
alohida turi. 
Ta'lim jarayoni
- tarbiyachi bilan bolalarning birgalikdagi 
faoliyati boTib, ikki tomonlama xarakterga egadir. 
Ta'lim tamoyillari -
ta’lim uslubikasi va tashkil etilishi mazmuniga qo‘yiladigan talablarni 
aniqlaydigan eng muhim qoidalar. 
Ta 'lim uslublari
- pedagog bilan ta ’lim 
oluvchining o ‘quv vazifalarini hal etishga qaratilgan, o ‘zaro bogTangan 
faoliyati yo‘llari va usullari. 
Ta’lim vositalari —
mashg‘ulot jarayonining 
tashkil etilishi va o‘tib borishini ta ’minlaydigan xilma-xil o‘quv jihozlari, 
o ‘quv qoTlanmalari va boshqalar. 
Bilim -
bu ta’lim oluvchilar ongida 
muayyan tartibda mustahkamlangan, ularning shaxsiy mulkini tashkil 
etadigan va bundan ular zaruratga ko‘ra foydalana oladigan faktlar, m a'- 
lumotlar, ilmiy nazariyalar, qonunlar, tushunchalardir. 
Ко ‘nikma -
bu o ‘z- 
lashtirib olingan bilimlar asosida amalga oshiriladigan va amaliy jihatdan 
maqsadga muvofiq harakatlarga tayyorlikda ifodalangan ongli faoliyat. 
Malaka
- avtomatlashgan, o‘rganib qolingan, muayyan usul bilan bexato 
bajariladigan harakatdir. 
O'qitish
- ta’lim oluvchilami bilim, ко‘nikma 
va malakalar bilan qurollantirish hamda ularning bilish faoliyati nati- 
jasida bu bilim, ко‘nikma va malakalarni egallab olishga doir maxsus 
tashkil etilgan va biror maqsadga qaratilgan faoliyatdir. 
О ‘qish -
bilim, 
ko‘nikma va malakalarni egallab olishning murakkab jarayoni boTib, 
ta’lim oluvchining intellektual, irodaviy va jismoniy kuch-g‘ayratini 
talab etadi hamda ularning rivoj lanishini rag‘batlantiradi.
194

---

О 1 qitish pedagog rahbarligida ta’lim oluvchining o‘quv materiallarini 
rejali ravishda bilib olish jarayonidir. Bu jarayonni bilish bosqichidan 
iborat bo‘lgan tarkibiy qismlarga (yoki bo‘g ‘inlarga) ajratish mumkin. 
Ta’lim oluvchi bilmaslikdan bilish, uddasidan chiqa olmaslikdan uddalay 
olish, malakalar hosil qilish yo‘lidan borib, bu bosqichlardan o ‘tishi kerak.
0 ‘qitish jarayoni to‘rtta asosiy bo‘g‘indan tashkil topgan:
1) o'zlashtirilishi lozim bo‘lgan materialni idrok etish;
2) uni fahmlab olish, tushunchalaming hosil bo‘lishi;
3) bilimlarni mustahkamlash va takomillashtirish, ko‘nikma va mala- 
kalaming hosil bo‘lishi;
4) hosil qilingan ko‘nikma va malakalarni amalda qo‘llash.
. . 
Har bir bo‘g ‘in uchun ta’lim oluvchilar-