Ehl-i Sünnet ve Şia’nın
Rivayet Tefsirleri Arasındaki Fark
Adı geçen tefsirlerden el-Dürrü’l-Mensur, Tefsiru’l-Kur’ani’l-Azim, Kitabu Tefsiri’l-Kur’ani Sahih Buhari, Sünenu Tirmizi, Kitabu’t-Tefsiri Sahih Müslim, Müstedrek ve Tefsiru Abdurrezzak gibi kimisi Ehl-i Sünnet’e aittir. Öte yandan Tefsiru Ayyaşi, Tefsiru Furat, Nuru’s-Sakaleyn ve el-Burhan fi Tefsiri’l-Kur’an gibileri de Şia’ya aittir. Bu iki grup tefsirler arasındaki temel farklardan biri, Ehl-i Sünnet’in rivayet tefsirlerinde rivayetlerin bir bölümünün Allah Rasülü’nden (s.a.a) nakledilmesi, çoğu rivayeti sahabe ve tabiinin görüş ve reyinin oluşturması ve Peygamber’in Ehl-i Beyt’inden (a.s) nadiren rivayet nakledilmesidir. Fakat Şia’nın rivayet tefsirlerinde Allah Rasülü’nden (s.a.a) nakledilen rivayetlere ilaveten rivayetlerin ittifaka yakın ekseriyetinin Peygamber’in Ehl-i Beyt’inden, Masum İmamlardan olmasıdır. Onların dışında kalanlardan çok az nakledilmiştir. Bu kitabın ilk bölümünde açıklandığı üzere, Sakaleyn hadisinde Kur’an’a denk ve aynı hizada zikredilmiş, onlara sarılmanın Kur’an’a sarılmayla birlikte sapmamanın temel şartı olarak gösterildiği ve rivayetlerde on iki kişi olarak tarif edilen Nebiyy-i Ekrem’in (s.a.a) Ehl-i Beyt’i, Allah Rasülü (s.a.a) gibi gerçek müfessirlerdir, Kur’an’ın tüm manalarına vakıftırlar ve bu büyük şahsiyetlerin rivayetleri, tıpkı Allah Rasülü’nün (s.a.a) rivayetleri gibi sadece sened ve südur bakımından incelenmeye açıktır. Bu büyük şahsiyetlerden sâdır olduğu ispatlanan her rivayet haktır ve incelemeye muhtaç değildir.
Fakat sahabe ve tabiinin görüşleri hatalı olabilme ihtimali nedeniyle ve yanlışlıktan masun olmadığından, senedinin araştırılması ve südurun ispatlanması gereğine ilaveten, muhteva açısından da sorgulamaya ve eleştiriye açıktır. Hatta denebilir ki Ehl-i Sünnet’in rivayet tefsirlerinde rivayet adı altında biraraya getirilmiş olan nakillerin çoğu aslında beşeri görüşlerdir ve incelenip sorgulanabilirdir. Bu yönüyle Allah Rasülü’nün (s.a.a) ve Masum İmamların (a.s) sözleriyle cevherleri itibariyle farklıdırlar.
Dostları ilə paylaş: |
