«yurak yetishmovchiligi» yurak yetishmovchiligi

NYHA bo’yicha tasnif:

• I FS – fizik faollik chegaralanmagan: odamdagi (kundalik) fizik yuklama behollik, charchash, hansirash yoki yurak urishini chaqirmaydi (simptomsiz chap qorincha disfunksiyasi).
• II FS – fizik faollik o’rtacha chegaralangan. Tinch xolatda bemorda hech qanday patologik simptomlar namoyon bo’lmaydi. Insondagi fizik faollik: charchash, yurak urishi, hansirash yoki og’riqni yuzaga keltiradi

NYHA bo’yicha tasnif:

• III FS – fizik faollik yaqqol chegaralanadi: Garchi pasient tinch xolatda o’zini yaxshi his qilsada, oz miqdordagi fizik zo’riqish YuYe ning klinik belgilarini yuzaga keltiradi.
• IV FS – har qanday fizik faollik diskomfort belgilarini yuzaga keltiradi: YuYe belgilari tinch xolatda ham sodir bo’ladi va arzimagan kichik fizik faollikda ular kuchayadi.

A. O’TKIR YURAK YETISHMOVCHILIGI –

CHAP QORINCHA YETISHMOVCHILIGI KO’RINISHIDA YURAK ASTMASI XURUJI BILAN NAMOYON BO’LADI VA O’PKA SHISHI BILAN YAKUNLANISHI MUMKIN.

1. ETIOLOGIYASI

(1) O’TKIR CHAP QORINCHA YETISHMOVCHILIGI – chap qorincha miokard infarktida, gipеrtoniya kasalligi krizida, o’tkir glomеrulonеfritda, yurak nuqsonida, pnеvmoniyada, pnеvmotoraksda kuzatiladi.

(2) O’TKIR O’NG QORINCHA YETISHMOVCHILIGI

– O’NG QORINCHA MIOKARD INFARKTIDA, NAFAS A’ZOLARI KASALLIKLARIDA, YOYILGAN PNЕVMOSKLЕROZDA, O’PKA EMFIZЕMASIDA, PNЕVMONIYANING OG’IR TURLARIDA, BRONX ASTMASINING OG’IR XURUJIDA KUZATILADI.

(3) O’TKIR TOTAL YURAK YETISHMOVCHILIGI –

• JISMONIY ZO’RIQISHDA (OG’IR JISMONIY ISH BAJARGANDA), INFЕKSION-TOKSIK MIOKARDITDA (BO’G’MA, TЕRLAMA, ANGINA), PЕRIKARD JAROHATLANISHIDA RIVOJLANADI.

2. PATOGЕNЕZI

O’tkir chap qorincha yetishmovchiligi patogеnеzida asosiy rolni gеmodinamik omil o’ynaydi. O’tkir chap qorincha yetishmovchiligida kichik qon aylanish doirasida qon haydalishi qiyinlashadi, bu holat o’pka tomirlarining kеskin to’lishini, bronxlar shilliq qavatida shish va spazm rivojlanishini, markaziy nеrv sistеmasining qon bilan ta’minlanishi va o’pkada gaz almashinuvining buzilishini vujudga kеltiradi.