Mühazirə konspekti Bakı 2020 I mövzu

Mövzu 4. Telefon kommutasiya sistemləri

1. 
   Kommutasiya sistemlərinin qurulma prinsipi və təsnifatı
   

Müasir telekommunikasiya texnologiyasında rabitə xidmətlərinin hər birimizin həyatında və rahatlığında mühüm rolu bu gün mübahisə doğurmayan bir faktdır. İnsanların işləyib fəaliyyət göstərməsi üçün ayrı-ayrı özəl qurumları, dövlət orqanlarının dövlətin hər bir təşkilatı səmərəli işləməsi üçün rabitə çox mühüm vasitədir. Nbunun üçün də yeni texnologiyaya uyğun olaraq Respulblikamızda son 10 il ərzində yeni “Rəqəmli elektron” ATS-dən geniş istifadə olunur. Bu gün şəbəkədə “Sistem -12”, “DMS” və “Seslem X” tipli Elektron “ATS” –lər istismardadır. Rəqəmli elektron ATS –ləri 2 və 4 naqilli trantlar geniş istifadə edilir.

Danışıq siqnallarının elektrik siqnallarına çevrilməsi onun uzaq məsafələrə verilməsi və yenidən səs siqnallarına çevrilməsi prossesi nitqin telefon verilişi deyilir.

Bu verilişi həyata keçirmək üçün M-T çşevricilərindən və xətt stansiya qurğularından veriliş traktı təşkil edilir. Aşağıdakı şəkildə 2 və 4 naqilli telefon traktının sxemi verilmişdir. Belə traktın nöqsan cəhəti var. DS –qoşulmuş sahədə verici və qəbuledici hissələr arasaında elektrik əks əlaqənin olmasıdır. Bu nöqsan cəhəti aradan qaldırmaq üçün 4 naqilli sahəni kommutasiya edən kommutasiya sistemindən istifadə edilir ki, bu halda ardıcıcl qoşulmuş DS sayı azalır. Telefon trantı ilə veriliş keyfiyyətinə əsas tələbat, səsin aydınlığı, ucalığı təbiiliyini təmin etməkdir.

Telefon verilişinin keyfiyyəti telefon aparatlarının elektrokustik, elektriki, mexaniki və klimatik parametrləri ilə təyin edilir.

Telefon aparatının parametrləri formalaşdırılır və ümumdünya standartlarına (7153-68) uyğun olmalıdır.