Mühazirə materiallarının konspekti. GİRİŞ rabiTƏ qurğulari haqqinda ümumi anlayişlar və TƏYİnatlar

Rəqəm idarəli rəqəmli zaman-məkan kommutatorunun təyinatı:

• 
  Normallaşdırılmış analoq siqnallarının rəqəmli kod ardıcıllığına çevrilməsi
  
• 
  Rəqəmli siqnalların kanala görə ümumi şində birləşdirilməsi
  
• 
  Idarəedici komandaların ayrılması
  
• 
  Adapterlər arasında rəqəmli siqnalların kommutasiyası
  
• 
  Siqnalların rəqəmli cəmlənmə metodu ilə qrup kanallarının təşkili
  

Radiostansiyanın işinin qisa nəzəri izahı:

Analoq nitq və tonal siqnallar müvafiq adapterlər tərəfindən qəbul olunaraq (adapterlərin adları РС46М – stansiyasının adapterlərinin adları ilə analojidir, lakin funksiyaları və strukturaları fərqlidir), burada işlənir: səviyyəyə görə uzlaşma, süzgəclənmə, idarəedici komandaların ayrılması və rəqəmli kod ardacıllığına çevrilir (İKM). Analoq siqnallarının rəqəmli kod ardıcıllığının zamana görə paylanması kanala görə ümumi şin vasitəsi ilə birləşdirilir və rəqəmli kommutator platasında (ЦК-8) kommutasiya marisasına verilir. Rəqəmli siqnal prosessoru (RSP) (ЦСП) kanaldakı informasiyanı analiz edir və idarəedici komanda daxil olan kimi mərkəzi prosessoru məlumatlandırır ki, bu da öz növbəsində iki adapterin birləşməsi haqqındakı komandanı kommutasiya matrisasına verir. Rəqəmli seçmələr bir adapterdən digərinə verilir və burada analoq siqnalına çevrilərək səviyyəyə görə uzlaşdırılaraq rabitə kanalı ilə ötürülür. Qrup kanallarının təşkili lazım olduqda rəqəmli veriliş sistemləri bir neçə adapterdən seçmələrin rəqəmli cəmlənməsini təmin edir.

(RKA) АЦК – də (SKP) АПК yuvacığının dəyişməsi РС-46МЦ –radiostansiyasını biləvasitə rəqəmli kanala qoşur.

1.3 Nəticələr .

РС-46М –stansiyasının analoq strukturasının çatışmamazlıqları:

• 
  Bütün çatışmamazlıqları ilə analoq siqnallarının işlənməsi
  
• 
  (xətalar, küylər, səmərəlilik və s.)
  
• 
  Sxematexniki həll vasitəsi ilə təyin olunan siqnalların işlənməsinin kəskin alqoritmləri
  
• 
  Rəqəmli verici-qəbuledici ilə uzlaimanın qeyri mümkünlüyü
  
• 
  Rəqəmli rabitə kanalı ilə işləmənin qeyri mümkünlüyü
  

РС-46МЦ –stansiyasının rəqəm strukturasının üstünlükləri:

• 
  Bütün üstünlükləri ilə siqnalların rəqəmli işlənməsi:
  
• 
  (xətaların və küylərin səviyyəsinin azalması, yüksək səmərəlilik və s.)
  
• 
  Proqram təminatı ilə təyin olunan, siqnalların işlənməsinin çevik alqoritmləri
  
• 
  Rəqəmli verici-qəbuledici ilə stansiyanın uzlaşmasının mümkünlüyü
  
• 
  Rəqəmli rabitə kanalı ilə biləvasitə işləmə
  

Radiostansiyaların fərqləndirici xarakteristikaları

Cədvəldə ən geniş yayılmış fərqləndici parametrlər cədvəldə verilmişdir.

Xarakteristikalar	Stansiyaların növü
	43РТС	РС-46М	РС-46МЦ
1. Vericinin gücü, Vt	10  2	12  2	12  2
3. Qəbuledicinin həssaslığı , mkV HMD diapazonu MD diapazonu Qida gərginliyi, V əsas qida mənbəyi rezerv qida mənbəyi Şəbəkədən istifadə olunan güc 220V, 50Hs, Vt, çox olmayaraq Qəbul rejimində Veriliş rejimində Qabarit ölçüləri (uzunluq, eni, hündürlüyü) мм Kütləsi, kq, artıq olmayaraq Analoq xətti rabitə şəbəkəsində işləmə mümkünlüyü Rəqəmli şəbəkədə işləmə mümkünlüyü Stasionar dispetçerin idarə pultunun sayı Fiziki analoq rabitə xətti ilə uzaq məsafədən qoşulma imkanı Rəqmli veriliş sisteminin kanalları ilə uzaq məsafədən qoşulma imkanı Baza blokunun sayı Baza blokunun daxili arxitekturası	50 120 280х660x880 75 var yoxdur 1 var yoxdur analoq	5 0,5 187-242 21-28 80 135 276х358х429 19 var yoxdur 2 var yoxdur 11 Anloq-rəqəm	5 0,5 140-280 18-36 25 70 249х298х256 7,5 var yoxdur 2 var var 4 Rəqəm

РС-46МЦ – radiostansiyasının naqilli kanalının interfeysinin xüsusiyyətləri.
Naqilli kanalının interfeysinin bir neçə əsas fərqləndirici xüsusiyyətləri cədvəldə göstərilmişdir.

Fərq	Səmərəli həll üsulu
1. Universal birəşdirmə sxemi istifadə olunmuşdur.	Modul dəyişmədən 2 və 4 naqilli rabitə xəttində işləmə imkanı yaranmışdır.
2. Kompanderli prinsip əsasında güclənmənin avtomatik tənziminin (GAT) rəqəmli sxemi tətbiq olunmuşdur.	Klassik analoq GAT sxeminə nəzərən kiçik siqnallar rejimində daha yaxşı küy xarakteristikasına malik olur.
3. GAT sxeminin dövrədən açılması imkanı vardır.	Naqilli kanalının interfeysinin istifadə olunmasının funksional imkanlarının genişləndirilməsi.

РС-46МЦ – in proqram təminatının xüsusiyyətləri.

Radiostansiyaların strukturaları bir – birindən əsalı şəkildə fərqləndiyindən onların proqram təminatının fərqindən danışmağa dəyməz. Hər iki stansiyanın sxemində komandaların analizi və seçilməsi sxemləri istifadə olunur. Bu rəqəmli qurğuların həlledici funksiyalarının yerinə yetirilməsi zamanı proqram təminatının fərqlərinə baxmaq üçün aşağıdakı cədvəli nəzərdən keçirmək kifayətdir.

Cədvəldə müqayisə olunan xarakteristikaların qiymətləri göstərilmişdir.

Xarakteristikalar	Stansiyanın növü
	РС-46М	РС-46МЦ
1. Rəqəmli siqnal prosessorunun işinin alqoritmi.	Klassik ШОУalqoritmi	Korrelyasiya işlənməli modernləşdirilmiş ШОУ alqoritmi
2. Rəqəmli süzgəcin nöqtələrinin sayı.	150 dən çox olmayaraq	1024
3. Rəqəmli süzgəcin zolağının eni	+- 100 Hs dən az olmayaraq	+- 10 Hs

Siqnalın spektral tərkibinin korrelyasiya işlənməli orijinal proqram təminatının optimal cxemotexniki həll ilə birgə istifadə olunması imkan verir ki, naqilli kanalın ən pis küy halında da komandaların ayrılmasının doğruluğunu təmin etmək mümkün olsun.

Radiostansiyanın idarə olumasında komandaların ayrılması və analizi sxemlərinin funksiyalarının qısa izahatı.

1 РС-46М – radiostansiyasında F= 5 МHs tezliyində işləyən rəqəmli veriliş sisteminin (RVS) növbəti analiz prinsipindən istifadə olunur. RVS – də analiz olunan siqnal ilkin süzgəcləmədən keçirilərək gücləndirilir və sonra məhdudlanır. Nəticədə alınmış siqnal 5 əsas tezliyə görə süzgəclənir və sonra zaman paylanmasından asılı olaraq tezlik paylanması yerinə yetirilir və sonda zaman paylanmasından asılı olaraq göndərişlərin nömrəsi formalaşdırılır.

Verilmiş alqoritm və onun konkret olaraq proqram – sxematik realizasiyası növbəti məhduddiyyətlərə malikdir:

Aşagı takt tezlikli RVS - in istifadə olunması bir göndərişin gəlmə müddətində az sayda komanda ayrılmasına şərait yaradır (məsələn QƏBUL komandası – 200 ms). Sadə hesablamalar göstərir ki, 200 ms ərzində prosessor 500 000 komanda yerinə yetirilir. Diskretizasiya tezliyini 8 kHs qəbul edərək 200 ms ərzində 1600 göndəriş almaq olar. Buradan görünür ki, bir hesablamanın keçməsi müddətində komandaların asyı RVS =312 olur. Buna müvafiq olaraq rəqəmli süzgəcin nöqtələrinin sayı da 150 – dən çox olmamalıdır. Buna görə də verilmiş süzgəcin buraxma zolağı geniş alınır.

2 РС-46МЦ – radiostansiyasında daha məhsuldar prosessorun bazası əsasında modifikasiya olunmuş alqoritm tətbiq olunur. Komandalara görə ehtiyatın təmin olunması üçün saniyyədə 22 milyon takt, bir taktda 8 əməliyyat və 13 tərtibli analoq- rəqəm çeviricisi (ARÇ) olan RVS –dən istifadə olunur. Nəticədə komandalara görə bir hesablama ərzində böyük ehtiyat, ARÇ (2750 komanda) almaq mümkün olmuşdur ki, bu da öz növbəsində 1024 nöqtəli, ± 10 Hs – zolaqlı süzgəclərin realizasiya olunmasına içkan yaratmışdır.

Verilmiş alqoritm MATCAD proqramında ən pis hal üçün (giriş təsirləri zamanı) və real radiostansiyada aparılan sınaqlar zamanı maksimal məhsuldatlığa yoxlanılmışdır.

1

2

3

4

5