Mutaxassis nutqining kommunikativ sifatlari

Mutaxassis nutqining kommunikativ sifatlari

Mutaxassis nutqining kommunikativ sifatlari

Mutaxassis nutqining kommunikativ sifatlari.

Reja:

• Kasbiy nutq. Mutaxassis nutqining ilmiyligi, toʻgʻriligi, aniqligi, mantiqiyligi, sofligi.

  
  

  2. Nutqiy kompetentlik.

  3. Zamonaviy nutqda uchraydigan tipik xatolar.

Insoniy madaniyatning asosiy tarkibiy qismlaridan biri nutqni tinglovchiga qulay tarzda yetkazish uchun so`zlarni tanlash madaniy nutq talabi yoki madaniy nutq fazilati hisoblanadi. Ma`lumki, nutq so`zlovchi yoki yozuvchi tomonidan shakllantirilgan matnning tashqi ko`rinishi. Aytilmoqchi bo`lgan maqsadning tinglovchi yoki kitobxonga to`liq yetib borishi, ma`lum bir ta`sir ko`rsatishiga yaxshi nutq deb aytishimiz mumkin. Nutq har tomonlama mukammal, to`liq bo`lishi uchun uning oldiga ma`lum talablar qo`yiladi va bu talablar nutqning asosiy xususiyatlari kommunikativ sifatlari yoki madaniy nutq mezonlari deb ataladi. Nutqning asosiy xususiyatlariga quyidagilar kiradi: nutqning to`g’riligi, aniqligi, mantiqiyligi, o`rinliligi, boyligi, sofligi va ta`sirchanligi.

• Insoniy madaniyatning asosiy tarkibiy qismlaridan biri nutqni tinglovchiga qulay tarzda yetkazish uchun so`zlarni tanlash madaniy nutq talabi yoki madaniy nutq fazilati hisoblanadi. Ma`lumki, nutq so`zlovchi yoki yozuvchi tomonidan shakllantirilgan matnning tashqi ko`rinishi. Aytilmoqchi bo`lgan maqsadning tinglovchi yoki kitobxonga to`liq yetib borishi, ma`lum bir ta`sir ko`rsatishiga yaxshi nutq deb aytishimiz mumkin. Nutq har tomonlama mukammal, to`liq bo`lishi uchun uning oldiga ma`lum talablar qo`yiladi va bu talablar nutqning asosiy xususiyatlari kommunikativ sifatlari yoki madaniy nutq mezonlari deb ataladi. Nutqning asosiy xususiyatlariga quyidagilar kiradi: nutqning to`g’riligi, aniqligi, mantiqiyligi, o`rinliligi, boyligi, sofligi va ta`sirchanligi.

  
  

O`qituvchi nutqiy madaniyatining muhim belgilaridan biri o`z fikrini to`g’ri, mazmunli bayon qila olishidir. Adabiy tilning fonetik, orfoepik, leksiksemantik va grammatik me`yorlari talablariga to`la mos keladigan nutq to`g’ri nutqdir. Nutqning to`g’riligini belgilovchi omillar quyidagilardan iborat: