Öğretim İlke ve Yöntemleri

Öğretim İlke ve Yöntemleri

Öğretim Programı Anahatları

Güz 2012

Dr. Ramazan Sağ

İletişim:

Posta: MAKÜ Eğitim Fak. Eğitim Bilimleri Bölümü Eğitim Programları ve Öğretim Anabilim Dalı, C Blok No: 105. Örtülü Mevkii-İstiklal Yerleşkesi (15100) BURDUR

Telefon: [phone])

Kredisi: Teorik olarak 3 ders saati şeklinde tanımlanmıştır.

Amaç:

Öğretmen adaylarının öğretimin aynı zamanda bir öğrenme süreci olduğunu, psikolojik olduğu kadar, ideolojik-politik, fiziksel ve sosyal boyutları olduğunu kavrar. Buradan hareketle birey olarak “özgün bir öğretim yolu” geliştirmeye çalışır.

İçerik:

1. 
   Öğretimle ilgili temel kavramlar (Öğretme, öğrenme, eğitim programı, öğretim programı, ders, sınıf, branş-dal, okul)
   
2. 
   Öğrenme ve öğretim ilkeleri:
   

1. 
   Etkili öğretim öğrenciler ve derslerimizi desenlemede ve sınıf öğretimi hakkında uygun bilgileri işe koşmakla olanaklıdır.
   
2. 
   Etkili öğretim öğrenme hedefleri, değerlendirme ve öğretim etkinliklerinin birbirleriyle uyumlu olacak biçimde biraraya getirilmesini öngörür.
   

3. 
   Etkili öğrenme öğretmenin öğrencilerden öğrenme hedefleri ve politikalarına-uygulamalarına uygun beklentileri açıkça bilmeyi öngörür.
   

4. 
   Etkili öğretim bir alanda öğrencilerin hangi bilgi ve becerileri bileceğine karar vermenizi öngörür.
   

5. 
   Etkili öğretim konu alanına ilişkin konularda-bağlantı kurmada, bilgi bütünün içeririsinden uygun olanını seçme, uygun stratejileri seçme gibi-kör noktalarımızla başetmeyi ve farkına varmamızı öngörür.
   

6. 
   Etkili öğrenme öğrenme hedeflerimizi desteklemek için uygun öğretim rollerini –öğrencilerin düşünme ve davranışlarında sentezci olma, yönetme, cesaretlendirme ve yorumlayıcı gibi rolleri- uyumlaştırmasını öngörür.
   

7. 
   Etkili öğretim derslerimizi ilerleyici bir temelde yansıtıcı düşünme ve dönüt üzerine yeniden düzenlemeyi öngörür.
   

8. 
   Öğretimin “konu alanı bilgisi” üzerine yapılacağını bilir.
   
   1. 
      Konu alanına ilişkin bilgilerini derinlik, çeşitlik ve görsel düzenleme yollarını kullanır.
      
   2. 
      Öğrencinin önceki konu bilgilerini açığa çıkarır.
      

3. 
   Öğrenme:
   

1. 
   Öğrenme öğrencilerin ihtiyaçlarını karşılayacak biçimde düzenlendiğinde ortaya çıkar:
   
   1. 
      Psikolojik ihtiyaçlarını kavrar.
      
   2. 
      Duygusal ihtiyaçlarını kavrar.
      
   3. 
      Sosyal ihtiyaçlarını kavrar.
      

2. 
   Öğrenme sürecine öğrencilerin sürece etkin katılımını sağlayan mekanizmalar geliştirir.
   
   1. 
      Dışsal güdü mekanizmaları geliştirir.
      
   2. 
      İçsel güdü mekanizmalarını geliştirme yollarını bilir.
      

3. 
   Öğretmen ve öğrenci etkileşiminin “öğrenmede temel bir yapı taşı” olduğunu bilir.
   
   1. 
      Etkili sunu, açıklama yapma, yönerge verme.
      
   2. 
      Rol model olma tekniklerini uygular.
      
   3. 
      
      
4. 
   Öğrenmenin birçok yolu olduğunu öğrencilerine gösterir.
   

5. 
   Materyal anlamlı olmalıdır.
   

6. 
   Öğretim sürecinde öğrencilerin öğrenmelerinde tanımlayıcı dönüt vermenin önemini kavrar.
   

7. 
   Eleştirel dönüt etkili öğrenmede önemli bir araçtır.
   

8. 
   Öğrenmek için zaman ve enerji gerekir.
   

9. 
   Deneyim olmazsa öğrenme gerçekleşmez.
   

D. öğrenme ve öğretim stratejileri, öğretim yöntem ve teknikleri, bunların uygulama ile ilişkisi, öğretim araç ve gereçleri

E. Öğretimde planlı çalışmanın önemi ve yararları, öğretimin planlanması (ünitelendirilmiş yıllık plan, günlük plan ve etkinlik örnekleri),

F. Öğretim hizmetinin niteliğini artırmada sınıf öğretmeninin görev ve sorumlulukları, sınıf öğretmeni yeterlikleri

Eğitim Durumu-Çalışmalar:

1. 
   Hafta: Tanışma, beklentilerimizi ve dersin amaçlarıyla içeriği paylaşma.
   

Size göre öğretmeni temsil eden hangi varlıkları söyleyebilirsiniz.

Çünkü; 1.

Neden bu varlıkları seçtiniz; bununla ilgili deneyim(ler)iniz var mı?

Kısaca yazar mısınız?

Siz nasıl bir öğretmen olmak istiyorsunuz, hangi değerler üzerine inşa etmeyi düşünüyorsunuz, neden?

2. 
   Hafta: We dont need your education şarkısı üzerinden (Tartışma)
   
   1. 
      Öğretim ve öğrenme kavramlarının yaşam kavramı üzerinden tanımlanması, “yabancılaşma” olgusu üzerinden birey ve toplum ve doğayla ilişkilerimiz
      
   2. 
      Okul- Eğitim programları, ders/dal- öğretim programları-hayat bilgisi/yurttaşlık bilgisi programını, ders kitaplarını inceleme, tartışmaya açma
      
   3. 
      Konformizm, yararcılık kavramlarını tanıştırma ve eleştirinin özgürleştirici işlevini sunma.
      

3., 4., 5. Hafta: Bir sözel/sayısal tema seçimini yapılması-grup çalışması. Benim bir hikayem var! Eğlenmenize ve düşünmenize yardım edecek.

4. 
   Temayla ilgili konu alanı taramasının yapılması. Temanın kişisel, toplumsal, doğa-çevreyle ilişkilerinin kavram ağı yoluyla gösterilmesi.
   
5. 
   Ana fikrin-mesajın saptanması ve bununla ilgili becerinin belirlenmesi.
   
6. 
   Değerlendirme tekniklerinin ve araçlarının belirlenmesi.
   
7. 
   Arkadaşlarımın hangi bilgileri bilmesini ve becerileri edinmesini istiyorum?
   
8. 
   Bu bilgi ve becerileri gruba kaç değişik biçimde sunabilirim, bunu etkileyen yapılar nelerdir ve bunu sunumuma nasıl yansıtabilirim?
   
9. 
   Hangi etkinlikleri yapayım/yapalım/yaptırayım. Uygulayalım.
   
10. 
    Değerlendirelim.
    

6., 7. ve 8. Hafta: Aynı işlem ancak farklı tema –sözel işleyenler bu kez sayısal alandan bir tema seçme işlemi yapma suretiyle yine farklı öğretim stratejileri ve teknikleri kullanarak gerçekleştirilecek. Takımlar en çok 4 olacak biçimde yapılandırılacak ve aynı kalacak. Bu süreç karışıklık olmaması için bir liste ile izlenecek.

9. Hafta: Vize sınavı

10. 
    ve 11. Hafta: Öğretim hizmetinin boyutlarını tanıma ve geliştirme yollarını araştıralım-Hikâye analizi yapma.
    
    1. 
       Kendi öğrenme hikâyelerimizi derleyelim.
       
    2. 
       Sınıf yapılarını öğretim uygulamalarının verimliliği olgusu üzerinden tartışma.
       
    3. 
       Neler yapılabileceğini yapılan çalışmalar-hikâye analizleri dikkate alınarak beyin fırtınası yapma.
       

12. 
    ve 13. Hafta: Öğretim faaliyetlerinin planlarına ilişkin örnekleri inceleme. İnternet üzerinden örnekleri inceleme, ders kılavuz kitaplarının plan olarak kullanılmasının öğretimde yerelleşme kavramı bakımından incelenmesi.
    

14.Hafta: Örnek-yaratıcı bir ders planı geliştirme

15. Hafta: Ben olsaydım bu dersin amacını…..şeklinde belirlerdim, içeriğinde ….konulara yer verirdim, dersi…..biçiminde işlerdim.

KAYNAKLAR:

Öğretim İlke ve Yöntemleri Kitapları,

Eleştirel Düşünme. Semih Şahinel, Pegem Akademi Yayıncılık

Esnek Öğrenme. Şerafettin Karakaya, Pegem Akademi Yayıncılık

Öğretim Süreçleri ve Öğrenme Psikolojisi. Marcy P. Drıscoll - Çevirenler: Ömer F. Tutkun, Seçil Okay, Evrim Şahin. Anı Yayıncılık.

Eğitimde Çoklu Zeka “Kuram ve Uygulama”. Özcan Demirel, Alper Başbay ve Eda Erdem Gürlen. Pegema Yayıncılık.

İnsan Nitelikleri ve Öğrenme. B. Bloom. (Çev. ?). Pegema Yayıncılık.

Öğrenme perspektifleri. Çev. Soner Durmuş. Nobel Yayınevi.

Gelişim ve Öğrenme. (Özellikle öğrenme bölümü, Bloom Nuray Senemoğlu. Pegema Yayıncılık.

Farklı okumalar:
Eğitimde modern ve post- modern modeller. Dr. Hasan Aydın. http://turkoloji.cu.edu.tr/GENEL/hasan_aydin_egitim_modern_postmodern.pdf adresinden ulaşabilirsiniz.
"Alternatif Eğitim Modelleri" - Dr. Bülent Akdağ. http://www.alternatifegitimdernegi.org.tr/content/view/126/103/ adresinden alındı.

Başka makaleler için bkz: http://www.alternatifegitimdernegi.org.tr/content/view/130/85/