O‘zbekiston respublikasi oliy ta’lim, fan va innovalar vazirligi

2.2.Burchak choklarinngi payvandlash rejimini hisoblash

Burchak choklarini payvandlashda, elektrod diametri chokdning katetiga qarab tanlanadi.

Burchak choklarini payvandlashda elektrodning diametri va chok kateti o'rtasidagi taxminiy munosabat 4–jadvalda keltirilgan.
4–jadval
Burchak choklarini payvandlashda elektrod diametrini tanlash bo'yicha tavsiyalar

Chok katetii, K, mm	2	3	4	5	6–8	9–12	12–20
Tavsiya etilgan elektrod diametri, del , mm	1,6–2	2,5–3	3–4	4.0	4–5	5.0	5.0

Dastaki yoyli payvandlash bilan 8 mm dan ortiq bo'lmagan katetli choklarni bir o'tishda payvandlash mumkin.
Katetlari katta bo`lgan choklar ikki va undan ko`p o`tishda payvandlanadi. Bir o`tishda hosil qilingan chokning ko`ndalang kesimi 30 – 40 mm<sup>2</sup> dan oshmasligi kerak ( F<sub>max</sub> = 30÷40 mm<sup>2</sup> ).
O'tish sonini aniqlashda ma'lum bo'lishi kerak bo'lgan payvand chokining ko'ndalang kesimi quyidagi formula bo'yicha hisoblanadi:
F<sub>n</sub> =K <sub>y</sub> K<sup>2</sup> / 2 mm <sup>2</sup> , (14)
bu erda F<sub>n</sub> – eritib qoplangan metallning ko`ndalang kesimi maydoni, mm² ;
K – chokning katetii, mm;
K_k– kattalashtirish koeffitsienti, chok qavariqligini va tirqishlarni hisobga oladi.
Kateti 2 – 20 mm bo'lgan eng keng tarqalgan burchak choklari uchun K_k koeffitsienti 5–Jadvalga muvofiq tanlanadi.
5–jadval
Cchok qavariqligini va tirqishlarni hisobga olgan holda kattalashtirish koeffitsientini tanlash bo'yicha tavsiyalar

Chok katetii, K, mm	2	3–4	4–5	6–8	9–12	12–20
Kattalashtirish koeffitsienti (Kk )	1.8	1.5	1.35	1.25	1.15	1.10

Payvand chokining taxminiy ko`ndalag kesimi maydonini aniqlab, bir o'tishda olinadigan maksimal mumkin bo'lgan ko`ndalang kesimi maydonini bilib, "n" o'tishlar soni quyidagi formula bo'yicha topiladi:

n = F_{n _} / (30–40). (15)
Olingan kasr son eng yaqin uchma–uch songa yaxlitlanadi.