O’zbekiston respublikasi oliy ta’lim, fan va innovatsiyalar

«Tushunchalar tahlili» uslubi. 
O‘quvchilarni darsda o‘tilgan mavzuni egallaganlik 
va mavzu bo‘yicha tayanch tushunchalarni o‘zlashtirib olinganlik darajalarini 
aniqlash, o‘z bilimlarini mustaqil ravishda erkin bayon eta olish, o‘zlarining bilim 
darajalarini baholay olish, yakka va guruhlarda ishlay olish, safdoshlarining fikriga 
hurmat bilan qarash, shuningdek o‘z bilimlarini bir tizimga keltira olishga 
o‘rgatish. 
Topshiriq. 
«Notiqlik san’ati» mavzusi bo‘yicha tayanch tushunchalarning 
mazmunini aytib bering. 
TUSHUNCHALAR TAHLILI 
TUSHUNCHALAR 
MAZMUNI 
Diksiya 
Tembr 
Ton 
Nafas 
Urg’u 

---

4-TOPSHIRIQ 
FSMU 
«Inson loqaydlik bilan qabul qilgan qarori oqibatida qismatida salbiy o‘zgarish 
yasashi mumkin, aksincha, muayyan vaziyatda o‘zining noan’anaviy qarori yoki 
xatti-harakati bilan katta baxtga erishishi ham mumkin». Ushbu so’zlarga bo’lgan 
fikringizni FSMU metodida bayon qiling. 
F 
S 
Fikr 
Sabab 
M 
U 
Misol 
Umumlashtirish 

---

5-TOPSHIRIQ 
Nutqning uslubiy turlarini joylashtiring. 
6-TOPSHIRIQ 
Savollarga javob bering. 
1.Nutq tо‘g‘ri bо‘lishi uchun asosan, qaysi meyorlarga qat’iy amal qilish talab 
qilinadi? 
2.Nutqning tо‘g‘riligiga ta’rif bering. 
3.Nutqiy aloqa uchun nutqiy talaffuzning qanday ahamiyati bor? 
4.Nutqning aniqligi deganda nimani tushunasiz? 
5.Aniq nutq yaratish sо‘zlovchidan nimalarni talab qiladi? 
6.Aniq nutq yaratishda sinonimlarning roli. 
Nutq uslublari 

---

7-TOPSHIRIQ 
«Muammoli vaziyat» texnologiyasi. O‘quvchilarni muammoli vaziyatlarning 
yechimini topish, muammo mohiyatini aniqlash bo‘yicha malakalarni 
shakllantirish hamda muammoni yechishda uslublarni to‘g‘ri tanlashga o‘rgatadi. 
Topshiriq. Quyida keltirilgan muammoli vaziyat yechimini toping. 
1 
Muammoning turi 
Muammoning kelib 
chiqish sabablari 
Muammoni yeshish 
yo’llari va sizning 
harakatlaringiz. 
Nutq so’zlashdan 
qo’rqadigan 5-sinf 
o’quvchisi. 
1………………………………… 
2………………………………… 
3………………………………… 
4………………………………… 
…………………………………….. 
…………………………………….. 
…………………………………….. 
……………………………………… 
2 
Muammoning turi 
Muammoning kelib 
chiqish sabablari 
Muammoni yeshish 
yo’llari va sizning 
harakatlaringiz. 
Sizning gapirish 
uslubingizgan o’quvchilar 
kulishdi. Siz xijolat 
chekdingiz. 
1………………………………….. 
2………………………………….. 
3………………………………….. 
4…………………………………… 
…………………………………….. 
…………………………………….. 
…………………………………….. 
…………………………………….. 

---

8-TOPSHIRIQ 
ASSESMENT 2 
TEST 
1. Quyidagi matn qaysi uslubga 
mansub? 
Parizodlar yana hotamni o't tashladilar. 
Bu tarzda uch martaba o'tning orasida 
kuydirdilar. 
a) So'zlashuv uslubi 
b) Rasmiy uslub 
c) Publitsistik uslub 
d) *Badiiy uslub 
2. Quyidagi matn qaysi uslubga 
mansub? 
Men dunyoga kelgan kundanoq 
Vatanim deb seni uyg'ondim Odam 
baxti birgina senda 
Bo'luriga mukammal qondim. 
a) So'zlashuv uslubi 
b) rasmiy uslub 
c) * badiiy uslub 
d) publitsistik uslub 
MUAMMOLI VAZIYAT 
Qadimgi arab shoirlaridan biri aytadi: 
«Gaplari malol kelmaydigan va borimizda 
ham, yo‘g‘imizda ham ishonchli, sadoqatli 
suhbatdoshlarimiz bor. O‘tgan zamon 
voqealaridan bilganlarini bizga yetkazadilar. 
Maslahat, odob va mustahkam iroda ifoda 
etadilar. Ularda qo‘rqinchli kasallik, xavfli 
holat 
yo‘q, 
barmoqlari 
bilan 
ham, 
mushtumlari 
bilan 
ham 
bizni 
qo‘rqitmaydilar, ularni «tirik» desam, 
yolg‘onchi bo‘lmayman, «jonsiz» desam, 
aqlsiz hisoblanaman. Jahonda ulardan 
yaxshiroq do‘st yo‘q. Kishi yolg‘iz qolsa, ular 
zeriktirmaydi. Ularda orom bor-u, ozor 
yo‘q».