O`zbekiston respublikasi oliy va o`rta maxsus ta`lim vazirligi samarqand davlat universiteti aminov I. B., Bustanov X. A., Raximov S. Z

Multimedia yordamida dars.
Ushbu darsda elektron doska 
sifatida faqat bitta kompyuter ishlatiladi. Tayyorgarlik bosqichida 
elektron va axborot manbalari tahlil qilinadi, dars uchun zarur 
materiallar tanlanadi. Ba'zan dars mavzusini tushuntirish uchun kerakli 
materiallarni tanlash juda qiyin, shuning uchun PowerPoint dasturi yoki 
boshqa multimedia dasturlari yordamida taqdimot materiallari yaratiladi. 
Bunday mashg‘ulotlarni o‘tkazish uchun bitta shaxsiy kompyuter 
(noutbuk), multimediya proektori, karnay, ekran kerak. Multimediya 
prezentatsiyalaridan foydalanish darsni hissiy jihatdan rang-barang, 
qiziqarli qilish imkonini beradi, ular ajoyib vizual qo‘llanma va 
namoyish materiallari bo‘lib, bu darsning samarali bo‘lishiga hissa 
qo‘shadi. 
Multimedia taqdimotlari yordamida bolalar vizual gimnastika 
to‘plamlarini, ko‘rish charchoqini yo‘qotish uchun mashqlarni 
o‘rganadilar. 
Multimediya prezentatsiyalari o‘quv va rivojlanish materiallarini 
algoritmik tartibda to‘liq struktura ma'lumotlari bilan to‘ldirilgan yorqin 
namunali tasvirlar tizimi sifatida taqdim etish imkoniyatini beradi. 
Bunday holda, idrok qilishning turli xil kanallari jalb qilinadi, bu sizga 
ma'lumotni nafaqat faktik, balki bolalar xotirasida assotsiativ shaklda 
joylashtirishga imkon beradi. Rivojlantiruvchi va ta'limiy ma'lumotlarni 
taqdim 
etishning 
maqsadi 
bolalarda 
aqliy 
tasvirlar 
tizimini 
shakllantirishdir. Multimedia taqdimoti shaklida materiallarni taqdim 
etish o‘qish vaqtini qisqartiradi, bolalarning sog‘liqni saqlash 
resurslarini bo‘shatadi. 
Sinfda multimediya prezentatsiyalaridan foydalanish diqqat, xotira, 
fikrlash faoliyati, o‘quv mazmuni va pedagogik o‘zaro munosabatlarni 
insoniylashtirish, o‘quv jarayonini qayta qurish va yaxlitlik nuqtai 

---

86 
nazaridan rivojlanishning psixologik jihatdan to‘g‘ri rejimlari asosida 
o‘quv jarayonini tashkil etishga imkon beradi.Har qanday zamonaviy 
taqdimotning asosi yorqin tasvirlar yordamida vizual idrok etish va 
ma'lumotlarni yodlash jarayonini engillashtirishdir. Taqdimotni darsda 
qo‘llash shakli va joyi ushbu darsning mazmuniga va o‘qituvchi qo‘ygan 
maqsadga bog‘liq. 
Bolalarni o‘qitish jarayonida kompyuter slaydlaridan foydalanish 
quyidagi afzalliklarga ega. 
- 
materialni 
polisensorli 
idrok 
qilishni 
amalga 
oshirish; 
- Multimediya proektori va proektsion ekranidan foydalanib turli xil 
ob'ektlarni bir nechta ko‘rinishda namoyish etish qobiliyati; 
- audio, video va animatsion effektlarni bitta prezentatsiyaga 
birlashtirish bolalarga o‘quv adabiyotidan olingan ma'lumotlar 
miqdorini qoplashga yordam beradi; 
- buzilmagan sensor tizimini idrok qilish uchun qulayroq bo‘lgan 
narsalarni namoyish qilish qobiliyati; 
- Vizual funktsiyalarni faollashtirish, bolaning ko‘z potentsiali; 
- Kompyuter taqdimoti slaydlari - filmlar maktabgacha yoshdagi 
bolalar uchun darsliklar uchun tarqatma sifatida katta hajmdagi printerda 
chop etish shaklida ma'lumotni namoyish qilish uchun qulay 
foydalaniladi. 
Multimediya prezentatsiyalaridan foydalanish darslarni hissiy 
jihatdan rang-barang, jozibali qilish, bolada katta qiziqish uyg‘otish, 
ajoyib ko‘rgazmali qo‘llanma va namoyish materiali bo‘lib, bu darsning 
samarali bo‘lishiga hissa qo‘shadi. Masalan, matematikada, musiqada va 
atrofdagi dunyo bilan tanishishda darslarda prezentatsiyalardan 
foydalanish bolalarning ob'ektlarni belgilari va xususiyatlarini, vizual 
idrok qilish, tekshirish usullari va predmet dunyosida sifatli, miqdoriy va 
fazoviy-vaqtincha belgilarini o‘rganish, tekshirish va vizual ravishda 
yoritishda faollikni ta'minlaydi. xususiyatlari va ko‘rish qobiliyati, 
vizual xotira rivojlanadi. 
2.