Ishlab chiqaruvchi (sotuvchi) larning bozordagi mavqeini belgilab beruvchi omillar: Ishlab chiqaruvchi (sotuvchilar) soni.#To`siqlarning mavjudlik darajasi (bozorga kirish va undan chiqib ketish).
Sof raqobat
Sof monopoliya
Monopolistik raqobat
Oligapoliya
1.Ishlab chiqaruvchi (sotuvchilar) soni
Juda ko`p
Yagona
Nisbatan ko`proq
Kam sonli
2. To`siqlarning mavjudlik darajasi
Mavjud emas
Katta, taqiqlash bilan barobar
Unchalik katta emas
Katta
Raqobat shakllari
Asosiy
belgilar
Tarmoq ichidagi raqobat – mahsulot ishlab chiqarish va sotishda qulay sharoitga ega bo`lish uchun bir tarmoq korxonalar o`rtasida boradi. Tarmoq ichidagi raqobat natijasida turli ishlab chiqaruvchilar tovarlarning individual (alohida) narxi bozor narxiga aylanadi.
Tarmoqlar o`rtasidagi raqobat – turli tarmoq korxonalari o`rtasida yuqoru foydaga ega bo`lish uchun boradi. Bu raqobat natijasida korxonalarda hosil bo`lgan turli foyda normalari o`rtacha foydaga aylanib boriladi.
Millli xo`jalik doirasidagi raqobat – natijasida o`rtacha narxlar va bozor subyektlarining yalpi milliy (ichki) mahsulotdagi ulushi aniqlanadi.