O’zbekiston Respublikasi Sog’liqni saqlash vazirligi

Harakat tartibi.
1”a” -Qat'iy yotish tartibi, qon aylanish a'zolarining og’ir bosqichida bo’lgan 
bemorlarga belgilanadi. Bunda bemorga ko’rsatiladigan muolajalar faqat o’rinda 
amalga oshiriladi.Unga ko’proq e'tibor qaratish uchun karovatiga qizil aylana osib 
qo’yiladi. Kasalni o’rinda qulay qilib yotqiziladi. Agar bolada hansirash belgilari 
bo’lsa uni yarim o’tqazilgan holatiga keltirish mumkin. 
1”b”-cheklangan harakat tartibi. Bemor karovatida o’tirishga ruxsat beriladi. 
Xojat esa karovat oldida. Peshov esa polda karovat yonida maxsus 
idishga(tuvakcha) ga qilishga ruxsat etiladi. Bolalarni ovqatlantirish ham karovatda 
amalga oshiriladi. 
Kasalning ahvoli yaxshi bo’lishi bilan uning harakat rejimi ham sekin- asta 
kengaytirilib boriladi, ya'ni yarim cheklangan 2- harakat tartibiga o’tkaziladi.Bu 

---

87 
tartibda bemorga oshxonada ovqatlanishga , xojatxonaga mustaqil borishga, vaqti- 
vaqti bilan sayr qilishga ruxsat beriladi. 
Yurak -qon tizimi bilan og’rigan bemorlarni ovqatlantirish
. 
Yurak-qon tizimi bilan kasallangan bemorlarni ovqati sifatli, vitaminlarga 
ayniqsa S va V gruppasiga kiruvchi vitaminlarga boy bo’lishi kerak.Hamshira 
kundalik ichilgan suv va chiqarilgan siydik miqdorini aniqlab boradi,( sutkalik 
diurez) shu orqali bemorning shishish dinamikasi aniqlanadi. Ichiladigan suyuqlik 
tarkibiga suyuq ovqatlar kiritiladi, har kungi siydikni bir idishga yig’ib o’lchanadi. 
Yurak-qon tomir tizimi kasalliklarida 10- taomnoma beriladi. Osh tuzi, suyuqliklar,
hayvon tuzlari chegaralanadi.Ovqatlar tarkibida siydik haydovchi mahsulotlarni 
ishlatish, ichiladigan suyuqlik, osh tuzi ba'zan esa oqsil va yog’li mahsulotlarning 
ham kamaytirish yo’li bilan kundalik ovqatlanish ratsionlari tuziladi. Qisqa vaqtga 
bemorga beriladigan ovqat miqdori juda ham cheklab qo’yiladi. Kundalik ratsionni 
faqat olma, suzma , sut va shunga o’xshash mahsulotlar tashkil etadi. Oqsili kam 
bo’lgan kam kaloriyali mahsulotlarni faqat qisqa kunga beriladi. Ovqatni kuniga 
kichik portsiyalarda 5-6 marta berish kerak. Oxirgi ovqatlanish yotishdan avval 3 
soat oldin bo’lishi kerak. Ovqat tarkibiga yog’siz go’sht va uglevodi ko’p bo’lgan 
mahsulotlar kiritiladi( shakar, murabbo, kisel) mevalar, V-S vitaminlari.