1-rasm. Hamkorbank Aksiyadorlari tarkibi
ATB Hamkorbankning 29.89% aksiyalari Chet El tashkilotlari aksiyalari va qolgan
70.11% aksiyalari Xususiy kapital jamg`armasiga tegishli.
Kelajakda ham banklar o`rtasida yetakchilikni mustahkamlash, ko`rsatilayotgan
xizmatlar sifatini yanada rivojlantirish maqsadida bank tomonidan 2020-2023-yillarda
yangi rivojlanish strategiyasini tasdiqlandi hamda quyidagi rivojlanishning yangi
ustuvor yo`nalishlarini belgilab olindi:
Mamlakatning barqaror va faol moliyaviy tashkiloti sifatida Hamkorbank o`rnini
yanada mustahkamlash;
Inson omilini yo`qotib, onlayn xizmatlar sonini oshirish;
30%
70%
Hamkorbank aksiyadorlari
Chet El teshkilotlari aksiyalari
Xususiy kapital
9
Hamkorbankning raqobatbardoshligini ta’minlovchi kuchli xodimlar siyosatini
joriy qilish va amalga oshirish;
Bankning moliyaviy samaradorligini oshirish;
Samarador informatsion siyosat va brendni ilgari surish.
10
2.
O`zbekiston Respublikasi aksiyadorlik tijorat Hamkorbank Shaxrixon
tumani filiali faoliyatini reglamentlovchi me’yoriy- huquqiy hujjatlar
Hamma sohalarda bo`lganidek bank sohasi ham birinchi navbatda O`zbekiston
Respublikasi Konstitutsiyasiga amal qilgan holda o`z faoliyatini boshlaydi va uni
yuritadi. Shu asosida sohani rag`batlantirvchi va faoliyatini tartibga solish chun ishlab
chiqarilgan bir qator prezident qarorlari, farmonlar, qonunlari va nizomlarga rioya
etadilar.
Bank o`z faoliyatida O`zbekiston Republikasining 1996-yil 25-apredagi “Bank
va bank faoliyati to`g`risida”gi 216-1-son Qonuniga asosan o`z faoliyatini olib boradi
va tartibga soladi. Bu qonunning 1-moddasidagi ta’riflarni ko`rib chiqsak:
Bank-tijorat tashkiloti bo`lib, bank faoliyati deb hisoblanadigan quyidagi faoliyat
turlari majmuini amalga oshiradigan yuridik shaxsdir: yuridik va jismoniy shaxslardan
omonatlar qabul qilish hamda qabul qilingan mablag`lardan tavakkal qilib kredit berish
yoki investitsiyalash uchun foydalanish va to`lovlarni amalga oshirishishi mumkin. Bu
qonunning 2-moddasida bank faoliyatining sub’ektlari haqida yozilgan bo`lib,
O`zbekiston Republikasida tashkil etilgan hamma banklar bank faoliyatining
sub’ektlaridir deyilgan
3
.
3-moddada bank faoliyatining huquqiy asosi- banklar faoliyati ushbu Qonun,
“O`zbekiton Respublikasining Markaziy banki to`g`risida”gi Qonun, Boshqa hujjatlar
bilan tartibga solib borilishi aytib o`tilgan.
Qonunning 16-moddasida banklarning filiallari hamda vakolatxonalari va
ularning ochilishi haqida va ularga ta’riflar keltirilgan. Banklar O`zbekiston
Respublikasida o`z filiallarini, chet el banklari esa o`z vakolatxonalarini Markaziy
bankning ruxsati bilan ochishlari mumkin. Bank filiali-uni tashkil etgan bank nomidan
bank faoliyatini amalga oshiruvchi alohida bo`linmadir. Chet el bank vakolatxonasi-
bank faoliyatini amalga oshirmagan holda bankning manfaatlarini o`ylab ish yurituvchi
3
O`zbekiston Respublikasining 1996-yil 25-apredagi “Bank va bank faoliyati to`g`risida”gi Qonunining 1-moddasi.
11
alohida bo`linmadir. Filialning rahbarlarini ularni tashkil etgan bankning rahbari
Markaziy bank bilan kelishib tayinlaydi.
Qonunning 38-moddasi “Bank siri” to`g`risidagi moddasi hisoblanib, unda
quyidagilar bayon qilinadi:
Banklar o`z mijozlari vakillarining operatsiyalari va hisobvaraqamlari hamda
jamg`armalariga doir ma’lumotlar sir saqlanishiga kafolat beradi. Bankning barcha
xizmatchilari, bank, uning mijozlari va vakillarining bank operatsiyalari, hisobraqami
va jamg`armalariga ma’lumotlarni sir saqlashlari shart.
Yuridik
shaxslar
va
boshqa
tashkilotlarning
operatsiyalari
hamda
hisobvaraqalariga doir ma’limotlar ana shu tashkilotning o`ziga, prokuror, sudlarga,
jinoiy ish qo`zg`atilgan bo`lsa, surushtiruv tergov organlariga beriladi.
Jismoniy shaxslarning hisobvaraqlari va omonatlariga doir ma’lumotlar
mijozlarning hisobvaraqlari va omonatlarda turgan pul mablag`lari hamda boshqa
qimmChet el kapitali ishtirokidagiaho narsalarni xatlanishi, mol-mulk musodara etilishi
mumkin bo`lgan hollarda yuritilayotgan ishlar bo`yicha sudlar, surushtiruv va tergov
organlariga beriladi.
Bankning asosiy maqsadi Bank aksiyadorlariga foyda to`lanishini ta’minlash
maqsadida o`zining va jalb etilgan mablag`laridan foydalanishdan daromad olish uchun
bank faoliyatini amalga oshirish, shuningdek u bilan bog`liq xizmatlarni ko`rsatishdir.
O`z faoliyati maqsadlariga erishishi uchun bank quyidagi asosiy vazifalarni
amalga oshiradi:
bank xizmatlari bozorini rivojlantirish hamda ichki va xalqaro bozorlarda yuridik
va jismoniy shaxslarning o`sibborayotgan bank xizmatlariga bo`lgan
ehtiyojlarini qondirish;
jalb etilgan mablag`larning o`z vaqtida qaytarilishini ta’minlash, ko`rsatiladigan
xizmatlar sifatini oshirib, ularni xalqaro andozalar darajasigacha yetkazish,
texnologiyalarning yangi turlari takomillashtirishlarni joriy etgan holda hisob-
kitoblar tizimini rivojlantirish;
12
kreditlash orqali Iqtisodiy salohiyatnig rivojlanishiga va respublika sanoatining
turli sohalarida ilmiy-texnik tarqqiyot yutuqlarining joriy etilishiga yordam
berish;
O`zbekiston Respublikasining amaldagi qonunchiligi doirasida boshqa bank
faoliyatini yuritish.
O`zbekiston Respublikasi aksiyadorlik tijorat Hamkorbank Shaxrixon tumani
filiali Ustavida o`z oldiga qo`ygan maqsad va vazifalarining qisqacha bayoni keltirildi.
So`nggi yillarda chiqarilayotgan qonunlar, qarorlar va farmonlarning ko`pchiligi
yurtimizda kichik biznesni qo`llab quvvatlash maqsadida qabul qilingan me’yoriy-
huquqiy hujjatlarni tashkil etadi.
2020-yil 12-mayda xususiy sektor rivojlanishini rag`batlantirish, banklarning
investitsiyaviy jozibadorligini, bank xizmatlari ommabopligi va sifatini oshirish uchun
bank sektorini tubdan transformatsiya qilish maqsadida O`zbekiston Respublikasi
Prezidenti Shavkat Mirziyoyev “2020 — 2025-yillarga mo`ljallangan O`zbekiston
Respublikasining bank tizimini isloh qilish strategiyasi to`g`risida”gi PF-5992 sonli
farmonni qabul qildi
4
. Ushbu farmon orqali respublikada faoliyat yuritayotgan barcha
banklarning zimmasiga yanada kuchli mas’uliyat yuklandi. Ushbu farmon bilan 2020
— 2025-yillarga mo`ljallangan O`zbekiston Respublikasining bank tizimini isloh qilish
strategiyasi va O`zbekiston Respublikasi bank tizimini isloh qilish bo`yicha “Yo`l
xaritasi” tasdiqlandi.
2020 — 2025-yillarga mo`ljallangan O`zbekiston Respublikasining bank
tizimini isloh qilish strategiyasini amalga oshirish bo`yicha, shu jumladan quyidagilarni
nazarda tutuvchi maqsadli ko`rsatkichlar quyidagicha belgilandi:
bank tizimi aktivlarining umumiy hajmida davlat ulushi bo`lmagan banklar
aktivlari ulushini joriy 15 foizdan 2025-yilga kelib 60 foizgacha oshirish;
4
O`zbekiston Respublikasi qonun hujjatlari milliy bazasi rasmiy sahifasi:
https://lex.uz/ru/docs/-4811025
13
banklar majburiyatlarining umumiy hajmida banklarning xususiy sektor oldidagi
majburiyatlari ulushini joriy 28 foizdan 2025-yil yakuniga 70 foizgacha oshirish;
2025-yilga kelib davlat ulushi mavjud kamida uchta bank kapitallariga zarur
tajriba, bilim va obro`ga ega kamida uchta strategik xorijiy investorlarni jalb qilish;
umumiy kreditlash hajmida nobank kredit tashkilotlari ulushini joriy 0,35
foizdan 2025-yilga kelib 4 foizgacha oshirish
5
.
2-jadval
Dostları ilə paylaş: |