Nur təFSİRİ

 
“MUDDƏSSİR” SURƏSİNİN SİMASI 
 
Qurani-məcidin bu surəsi Məkkədə nazil olmuşdur və 56 ayədən ibarətdir. Surənin 
adı onun ilk ayəsindən götürülmüşdür. “Muddəssir” sözü “ridasına bürünmüş” mənasını 
bildirir. 
Surədə əziz Peyğəmbər (s) aşkar dəvət və səbrə çağırılır, cəhənnəm və cəhənnəm 
əhlinin sifətlərindən danışılır, hər bir insanın taleyinin onun əməllərindən asılı olduğu 
bildirilir. 
 
رلا ِللهٱ ِمْسِب
 ِنمْح
 
رلٱ
 ِمی ِح
 
"Rəhman və Rəhim Allahın adı ilə" 
 
Ayə 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7: 
 اَهُّیَأ اَی﴿
 َت َلً َو﴿﴾ ْرُجْهاَف َزْجُّرلا َو﴿﴾ ْرِ هَطَف َكَباَیِث َو﴿﴾ ْرِ بَكَف َك بَر َو﴿﴾ ْرِذنَأََف ْمُق﴿﴾ُرِ ث دُمْلا
 نُنْم
﴾ ْرِبْصاَف َكِ بَرِل َو﴿﴾ُرِثْكَتْسَت
 
“Ey üstünə rida çəkmiş! Ayağa qalx, xəbərdarlıq et; Rəbbini uca tut; libasını 
pak saxla; çirkinlikdən uzaq ol; (bağışlayanda) minnət qoyma; işlərini böyük 
sayma; Rəbbinə xatir səbr et.” 
 
Nöqtələr 
 
◘Qurani-kərimdə “qum” (“qalx”) sözü iki dəfə işlədilmişdir və hər dəfə bu əmr 
Peyğəmbərə (s) ünvanlanır. Bir dəfə gecə namazı, başqa bir dəfə cəmiyyətin tərbiyəsi 
üçün ayağa qalxmaq əmr olunur. 
◘”Disar” sözündən olan “muddəssir” sözü o biri libasların üzərindən geyilən uzun 
libas mənasını bildirir. Bəzən də yatarkən belə bir libas geyirlər. (Alt libas isə “şiar” 
adlanır) 
◘”Kəbbir” (“uca tut”) əmri azan və iqamənin təkbirlərində, təkbirətul-ehramda, 
təsbihati-ərbəədə nəzərə alınmalıdır. 
◘İmam Sadiq (ə) buyurur: “Libası pak saxlamaq dedikdə onun qısaldılması nəzərdə 
tutulur. Cahiliyyət dövründə varlılar bir ucu yerlə sürünən libas geyirdilər. Onlar adam 
tuturdular ki, libasın arxa hissəsini əllərində gəzdirsinlər.” 
◘İmam Kazim (ə) buyurur: “Siyabəkə fətəhyir” dedikdə libasın yerə toxunub 
bulanmasının qarşısını almaq üçün onu yuxarı qaldırmaq nəzərdə tutulur.”
1
◘”Rucz” sözü “rics” sözünün sinonimi olub çirkinlik mənası bildirir. Günahın, 
şirkin, bütpərəstliyin, əzabın, pis əxlaqın çirkinliyi bu sözlə ifadə olunur. 
1
“Kafi”, c. 6, s. 455 

---

147 
◘Hədisdə oxuyuruq ki, bir şey verəndə daha artıq qaytarılacağını gözləmə. Başqa bir 
hədisdə Allah yolunda görülən işin böyük sayılmaması tapşırılır.
1
◘Ötən surədə gecə ibadətləri ilə bağlı açıqlama verildi. Buy surədə gün uzunu 
insanlarla rabitədən danışlır. 
◘”Əllahu əkbər” zikri “və rəbbəkə fəkəbbir” əmrinin aydın nümunəsidir. 
◘Allahı böyük tutmaq dedikdə başqalarının kiçik sayılması nəzərdə tutulur. Təyyarə 
nə qədər yuxarı qalxırsa, yer o qədər kiçilir. Kim Allahı böyük sayırsa, dünya onun 
nəzərində kiçikdir və o heç bir zorludan qorxmur. (İmam Rahil “Əllahu əkbərə” qəlbən 
inandığından “Amerika heç bir qələt edə bilməz” söyləyirdi) Bu sifət “Nəhcül-bəlağənin” 
“həmmam” xütbəsində müttəqilərin səciyyəsi kimi qeyd olunur. 
◘Allahın böyüklüyü mütləqdir. Allah bütün görünənlərdən, eşidilənlərdən, 
yazılanlardan, düşünülənlərdən, vəsf edilənlərdən daha böyük və daha üstündür.
◘Tərbiyə və xəbərdarlıqda bir neçə faydalı nöqtə var: zahiri paklıq, mənəvi paklıq, 
əməldə ixlas, səbr və təlaş.