Raqamli axborotlarni qayta ishlash va yaratish texnalogiyalari

Xususiyatlar satrida quyidagilar faol bo‘ladi: 
► Resize Windows To Fit – rasmni oyna bilan birga o‘zgartirish holatini 
yoqish. 188
► Ignore Palettes – oyna kattalashganda o‘lig tomondagi yordamchi 
sohalar orqasiga o‘lish mumkinligi yoki mumkin emasligini o‘zgartirish.
► Actual Pixels [Ctrl + Alt + 0] – 100% ckran holatiga o‘tish tugmasi , 
ushbu holatda rasmnmg I pikseli ekrandagi I pikselga mos bo‘ladi.
► Fit On Screen [CtrI + 0] – to‘liq ekran holatiga o‘tish tugmasi. Bu 
tugma yordamida rasm oyna o‘lchamigacha cho‘ziladi.
► Print Size – qog‘ozga bosma (chop etish) qanday chiqishini 
ko‘rsatuvchi tugma.
Pero – Pen (Перо) – [P) – sichqoncha yordamida nuqtalar orqali shaklni 
yaratish. Ixtiyoriy pero – Freeform Pen (Произвольноеперо) – [P] – sichqoncha 
yordamida harakat orqali shaklni yaratish. Yangi nuqta qo‘shish – Add Anchor 
Point (добавитьточку) – sichqoncha yordamida shaklga yangi nuqta qo‘shish. 
Nuqta o‘chirish – Delete Anchor Point (Удалитьточку) – sichqoncha 
yordamida shakldan burilish nuqtasini o‘chirish. Nuqta o‘zgartirish – Convert 
Point (Преобразоватьточку) – shakl nuqtalarining joylanishini o‘zgartirish 
(cho‘zish). Izohlar – Notes (Заметки) – [N] – rasmning ixtiyoriy sohasiga 
matnli izoh qo‘shish. Tovushli izohlar – Audio Annotation (Звуковоеописание) 
– [N] – rasmning ixtiyoriy sohasiga tovushli izohni mikrofon orqali qo‘shish. 
Paydo bo‘lgan oynada Start tugmasini bosib yozishni boshlaymiz, to‘xtatish 
uchun Stop tugmasini bosamiz, yozish oynasidan chiqib kctish uchun Cancel 
tugmasini bosamiz. Tomizgich – Eyedropper (Пипетка) – [l] – ixtiyoriy rangni 
qayta asosiy rang qilib tanlash imkoniyatini yaratadi. Agar fonda rang tanlash 
kerak bo‘Isa u holda Alt tugmasini bosib turib bajarish shart. 189 Ranglarni 
solishtirish – Color Sampler (Сравнениецветов) – [l] – Info yordamchi sohada 
4 nuqta ranglari haqidagi ma’lumotlarni ko‘rsatish imkoniyatini yaratadi. 
Nuqtani sichqoncha yordamida qo‘yamiz, o‘chirish uchun esa Alt tugmasini 
bosib turib sichqoncha bilan nuqtaga bosish kerak. Chizg‘ich – Measure 
(Измеритель) – [I] – rasmdagi masofani aniqlash uchun qo‘llaniladi. Alt 
tugmasidan foydalanib chizg‘ich boshidan yoki oxiridan yana bitta chiziq 
chizish mumkin va undan transports sifatida foydalansa bo‘ladi, chunki ikkita 
chiziq hosil qilgan burchak o‘lchamini ko‘rsatadi. Xususiyatlar satrida 

---

359 
quyidagilar faol bo‘ladi: – boshlovchi nuqta koordinatalari (Л’, Y); – birinchi 
nuqtadan ikkinchisigacha bo‘lgan masofa vertikal va gorizontal bo‘yicha (IV, 
H); – X o‘qi bo‘yicha egilish burchagi (A); – birinchi nuqtadan ikkinchisigacha 
bo‘lgan masofa (Dl); – birinchi nuqtadan uchinchisigacha bo‘lgan masofa 
(transportirdan foydalanganda) (D2); – Clear – chizg‘ichni o‘chirish tugmasi. 
Ushbu tugma bir nechta amalni bajaradi: 1. Asosiy rangni tanlash – Set 
Foreground Color (Выбратьцветпереднегоплана) – ustki turgan rang 
ko‘rsatkichini (to‘rtburchagini) bir marta bosib, hosil bo‘lgan oynadan rang 
tanlaymiz. 
2. 
Orqa 
yoki 
ichkirang 
tanlash 
– 
SetBackgroundColor(Выбратьцветфона) – pastki turgan rang ko‘rsatkichini 
(to‘rtburchagini) bir marta bosib, hosil bo‘lgan oynadan rang tanlaymiz. 3. 
Asosiy va orqa ranglarni o‘zgartirish – Switch Foreground and Background 
Colors (Переключитьцветпереднегопланаицветфона) [X] – asosiy va orqa 
ranglar ko‘rsatkichlari (to‘rtburchaklari) ustida joylashgan strelka yordamida 
asosiy va orqa ranglarning o‘zaro o‘rnini o‘zgartirish. 4. Avtomatik asosiy va 
orqa ranglarni qora va oqga o‘tkazish – Default Foreground and Background 
Colors ( Установитьцвет 190 переднегопланаицветфонапоумолчанию) [D] – 
asosiy va orqa ranglar ko‘rsatkichlari (to‘rtburchaklari) tagida joylashgan 
kichkina belgilar yordamida asosiy rangni qoraga, orqa rangni esa oqga 
o‘tkazish. Ekran holati – Screen Mode (Режимэкрана) – [F] – ekran holatini 
o‘zgartirish tugmasi. Birinchi standart holat – стандартный (Standard Screen 
Mode) – asosiy holat, rasm oynasi, menu satri, ish qurollari sohasi va yordamchi 
sohalar ko‘rinadigan holat. Ikkinchimenulito‘liqekranholati – полноэкраный 
сострокой меню программы (FullScreen Mode with Menu Bar) – to‘liq ekran 
holati, nom satri, oyna chegaralari, ma’lumotlar satri va ko‘rib chiqish sohalari 
ko‘rinadi. Uchinchi menusiz to‘liq ekran holati – полноэкранный (Full Screen 
Mode) – to‘liq ekran holati, oldingiga qaraganda menu satri ham 
ko‘rinmaydigan holat. ImageReady dasturiga o‘tish – Jump to ImageReady 
(Переключитьсяв ImageReady) – [Ctrl + Shift + M] – ochiq rasmni 
ImageReady dasturiga o‘tkazadi va unda tahrirlashni davom ettirishga imkoniyat 
yaratadi. Adobe Photoshop dasturining menusi. Image, Select va Edit menulari 
Rasmning ranglari, hajmi va boshqa xususiyatlarini o‘zgartirish uchun maxsus 
menu bo‘limi Image buyruqlaridan foydalanish kerak. Bulardan eng asosiylari 
bilan tanishaylik.
► Rejim (Mode) buyrug‘i – rasm rejimini o‘zgartirish. Asosiy rejimlar: 
Grayscale – qo‘l rang holatiga o‘tkazish; Indexed Color – ko‘rsatilgan ranglar 
soni holatiga o‘tkazish (256 gacha); CMYK Color – to‘rtta asosiy ranglar orqali 
kodlash (moviy, sariq, qora va qizg‘ish ranglar); RGB Color – uchta asosiy 
ranglar orqali kodlash (qizil, yashil, ko‘k). 191
► Tahrirlash – Korrektirovka (Adjust) – bu bo‘limda joylashgan 
buyruqlarning aksariyati rasm ranglari ustidan har xil tahrirlash amallarini 
bajarish uchun yordam beradi.
► Soha tanlash – fotomontajning eng asosiy harakatlaridan biri shuning 
uchun bu harakatlarga doir bo‘lgan Select menu bo‘limi buyruqlari bilan 
yaqinroq tanishamiz. Soha tanlash ish qurollari bilan biz. yuqoridagi mavzularda 

---

360 
tanishganmiz. Ushbu ish qurollari bilan rasmning ixiiriy sohasini tanlaganimizda 
u punklir chiziqlar bilan chegaralanib ko‘rinadi. Ushbu tanlangan sohaga yana 
boshqa ixtiyoriy sohani qo‘shish uchun Shift tugmasini bosib, qo‘shimcha 
sohani tanlaymiz. Agar tanlangan sohadan bir qismini bekor qilish kerak bo‘lsa, 
Alt tugmasini bosib shu sohani tanlaymiz.