9-MA`RUZA
TEKTONIK HARAKATLARI.
Reja:
1.
Tektonik harakatlar.
2.
Neotektonik harakatlar.
3.
Tog` jinslarining deformatsiyasi
4
. Tektonik strukturalar.
Tayanch tushuncha:
Tektonika, tektonosfera, orogen, plikativ, diz`yunktiv,
epeyrogen, transgressiya, regressiya, antiklinal, sinklinal, gorst, graben, izoklinal
burma, burma o`qi, qanoti, qulfi va sharniri, braxiantiklinal, fleksura, uzilma,
aksuzilma, ustsurilma, qoplama, siljima, alloxton, avtoxton, surilish amplitudasi.
Zilzilalar qabilida kechadigan jarayonlar majmuasi
tektonik harakatlar
deyiladi. Tektonik harakatlar uzlukli-uzluksiz ravishda kechadi, ya`ni uning
intensivligi geologik vaqt davomida goh kuchayib, goh susayib turadi. Ular yer
po`stining relefi, materiklarning paydo bo`lishi, umuman
yerning
paleogeografik taraqqiyotida yetakchi o`rinda turadi.
Yer taraqqiyoti tarixida tog` hosil qiluvchi kuchli tektonik harakatlar
ro`y bergan tog` burmalanishi epoxalari ajratiladi. Masalan,
baykal tog`
burmalanishi proterozoyning oxiri-paleozoyning boshlanishida,
kaledon
va
gersin
tog` burmalanishlari paleozoyning o`rtasida va oxirida,
Dostları ilə paylaş: