Q. Y. MƏMMƏdov m. M. İSmayilov b I t k I Ç İ L i K

Torpağın səpinqabağı becərilməsi. 
Yoncanın payız səpini üçün sentyabrın əvvəllərində 
səpinqabağı kultivasiya və sonradan malalama həyata keçirilir. Kultivasiya çəkməyə 3-4 gün qalmış 
su ehtiyatı yaradan suvarma (arat) yaxşı nəticə verir. 
Yaz səpini üçün erkən yazda səpin qabağı iki dəfə kultivasiya və onların ardınca malalama 
aparılır. Torpaq tamamilə narın vəziyyətə gətirilməlidir. Sahə dəqiqliklə hamarlanmalıdır. Bu işləri 
müvəffəqiyyətlə yerinə yetirmək üçün RVK – 3,6 yaxud RVK-5 aqreqatlarından istifadə edilir. 
 
Səpin müddəti, üsulu və norması. 
Normal çıxışların alınması üçün səpin müddətinin 
düzgün müəyyənləşdirilməsi əsas şərtlərdəndir. Yoncanın bioloji xüsusiyyətləri onun toxumlarının 
payız və yazda səpilməsinə imkan verir.
Yoncanın payız səpini 20 avqustdan 20 sentyabradək başa çatdırılmalıdır.

---

276 
Yaz səpini aran rayonlarında 20 fevraldan 20 martadək aparıldıqda yaxşı nəticələr alınır. 
Dağətəyi ərazilərdə mart ayının 1-dən 20 -dək, dağlıq ərazilərdə isə martın 20 - dən aprel ayının 
10-dək səpin aparıla bilər.
Səpin norması yemlik yonca üçün hektara 10-15 kq toxum götürülür. Toxumlar 2-3 sm 
dərinliyə basdırılır.
Yonca səpinləri Azərbaycanda adətən başdan-başa və cərgəarası 7,5 sm-lik taxıl və ya ot 
toxumu səpən aqreqatlardan istifadə etməklə aparılır.
Yonca xüsusilə öz inkişafının erkən dövrlərində fosforla qidalanmaya həssaslıq göstərir. Buna 
görə də toxumla birlikdə 50 kq/ha dənəvərləşdirilmiş superfosfat verilməlidir.
Səpin üçün taxıl otlarını səpən SUT-47, SZTN-47, SZT-3,6 markalı aqreqatlardan istifadə 
olunur. 
Qulluq işləri. 
Payızda yoncalıqları fosfor və kalium gübrələri ilə yemləndirdikdə onların qışa 
davamlılığı artır və məhsuldarlığı 10-15 sentner yüksəlir.
Birinci ili yoncanın suvarılması 6-7 yarpaq dövründə hektara 600-800 m
3
olmaqla aparılır.
Biçindən sonra quru otu təcili olaraq sahədən çıxarmaq lazımdır. Adətən biçindən 5-6 gün 
əvvəl suvarma aparılır. Hər biçindən sonra quru ot tarladan çıxarılmalı və 2 iz malalama 
aparılmalıdır.
Suvarılan bölgələrdə qrunt suyunun səviyyəsindən, torpağın mexaniki tərkibi və relyefindən, 
torpaqda olan ehtiyat nəmlikdən və suvarma üsulundan asılı olaraq suvarmalar aparılır. Suvarmalar 
əsasən 15-25 gündən bir təkrar olunur.