Qarshi davlat universiteti tabiiy fanlar fakulteti biotexnologiya yo

ꟾꟾ. BOB. EYLER USULI HAQIDA VA BERILGAN TENGLAMANI SHU USULDAN FOYDALANIB ISHLASH
Quyidagi.
birinchi tartibli



differensial tenglamaning

x₀=1.8 y₀=2.6

boshlang’ich shartni qanoatlantiruvchi [1.8, 2.8] oraliqda yechimini h=0.1 qadami bilan, e=0.001 aniqlikda:

Eyler usuli;

Yechish.
1. berilgan differensial tenglamani Eyler usulida yechamiz.
Buning uchun [1.8, 2.8] oraliqni


yangi, n=10 ta bolakka ajratamiz. Bo’linish nuqtalarni:
x_i=x_i-1+h, i=1,2,...,10
formulaga asosan topamiz.
x₁=x₀+h=1.8+0.1=1.9
x₂=x₁+h=1.9+0.1=2.0
shuningdek
x₃=2.1, x₄=2.2, x₅=2.3, x₆=2.4, x₇=2.5, x₈=2.6, x₉=2.7, x₁₀=2.8
Berilgan tenglamaning o’ng tomonidagi
F(x;y)=x+cos(y/ )
Funksiyaga asosan, Eyler qoidasi bilan quyidagi
y_i+1=y_i+ h f(x_i;y_i), i=1,2,...,10
formulaga asosan berilgan differensial tenglama yechimining qiymatlarini quyidagicha topamiz.
y₁=y₀+hf (x_0, y₀)=y₀+h (x₀+cos(y₀/ ))=
=2.6+ 0.1(1.8+cos(26/ ))=2.6+0.1(18+0.3968)=2.81968

y₂=y₁+h f (x₁,y₁)=y₁+h(x₁+cos(y₁/ ))=
=2.819+ 0.1(1.9+cos(9.819/


))=2.819+0.1(1.9+0.3968)=3.03948
Shuningdek, quyidagilarni topamiz:


y₃=3.261, y₄=3.4831, y₅=3.7045, y₆=3.926

y₇=4.1478, y₈=4.3701, y₉=4.5931, y₁₀=4.8173
Bu usul yordamida hisoblash quyidagicha dastur asosida berilgan.


#include

using namespace std;

float x, y, h, b, EPS;

int i, n;

float funk(float x1, float y1)

{
return (x1+cos(y1/sqrt(5)));


}

int main()

{
cout << " x = " ;
cin >> x;
cout << " y = " ;
cin >> y;
cout << " h = " ;
cin >> h;
cout << " b = ";
cin >> b;
n = ceil((b-x)/h);


2.2.EYLOR USULIDAN FOYDALANIB Cos(xy)-0.5 MISOLINI BOSHLANG’ICH QIYMATLARI MOS RAVISHDA X=0 ; Y=5 DAN FOYDALANIB YECHISH.

1 # include

2 # include

3 # include

4 # pragma hdr stop

5 # pragma argsused.

6 float a,b ,x0, y5,x, y, h;

7 float f(float x, float y)

{ float s=pow (Cos(x*y)-0.5)

return s; }

int main(int argc, char*argv[]) {

cout«”a=”; cin»a;

cout«”b=”; cin»b;

cout«”y5=”; cin»y1;

x0=a;

cout«”h=”;

cin» h;

x=x0; y=y5;

while(x

y=y+h*f(x;y);

cout«x«” “«y«endl;

x=x+h; }

system(“pause”);

return 0;

XULOSA
Xulosa qilib aytganda, C++ dasturlash tili va unda o`zgarmaslar, o`zgaruvchilar toifalari, hamda ifodalar va operatorlar bilan ishlash xaqida umumiy ma’lumotlarga ega bo`ldim. C++ - va dastur tuzuvchi mehnatini engillashtiradi. C++ dasturlash tili zamonaviy vizual loyihalash texnologiyasi asosida ob`ektga yo`naltirilgan dasturlash nazariyasini hisobga olgan holda tuziladi. Windows muhitida ishlaydigan dastur tuzish uchun qulay bo`lgan vosita bo`lib, komp’yuterda dastur yaratish ishlarini avtomatlashtiradi, xatoliklarni kamaytiradi.Kurs ishida olingan natijalar shuni ko’rsatadiki, dastur to’g’ri ishlayapti va nochiziqli tenglamalar sistemasining yechimlari to’g’ri topilgan va ular bir xil. Aniqlikning oshirish bilan iteratsiyalar soni ham oshib boradi. Agar boshlang’ich yaqinlashish aniq yechimga yaqinroq olinsa yaqinlashish tezligi ortadi va, tabiiyki, iteratsiyalar soni ham kamayadi. Men C++ dasturi strukturasi xaqida, belgilar bayoni, algoritm va dastur tushunchasi, ma’lumotlarni kiritish va chikarish operatorlari xamda dasturda ishlatiladigan toifalar, ifodalar va operatorlar hamda sinflar va funksiya bilan ishlash xaqida bilim va kunikmalarga ega bo`ldim.

Foydalanilgan adabiyotlar va internet resurslari

1. Бьярн Страустрап. Введение я язык С++
2. Крис Паппас, Уильям Мюррей. Программирование на С и С++ “Ирина”, BHV, Киев 2000г
3. Фридман Александр Львович, Язык программирование С++
4.Aripov M.M., Imomov T., Irmuhamedov Z.M. va boshqalar. Informatika.
5.Axborot texnologiyalari. Toshkent, 1-qism. 2002, 2-qism. 2003

Foydalanilgan elektron saytlar:

http://www.infocity.kiev.ua/
http://www.intuit.ru/
www.google.uz
www.ziyonet.uz
www.elivrary.tuit.uz



http://fayllar.org