AZƏRBAYCAN RESPUBLİKASI TƏHSİL NAZİRLİYİ AZƏRBAYCAN UNİVERSİTETİ
Sərbəst iş
Fakültə: Humanitar Fənnlər
İxtisas: Filologiya (Azərbaycan dili və ədəbiyyatı)
Fənn: Azərbaycan dilinin üslubiyyatı və nitq mədəniyyəti
Kurs: 3
Qrup: 192201
Mövzu: “Köməkçi nitq hissələrinin üslubi imkanları”
Müəllim: Baş müəllim Xəyalə Cəfərova
Tələbə: Aytən Məmmədzadə
Bakı-2022
Dilimizdə bir sıra sözlər var ki, onlar leksik mənaya malik deyil, şəkilçi qəbul etmir, ayrılıqda cümlə üzvü kimi işlənə bilmir, müstəqil suala cavab vermir, qrammatik məna daşıyaraq ya cümlə üzvləri və cümlələr arasında əlaqə yaradır, ya da cümlənin mənasını qüvvətləndirməyə xidmət göstərir. Bu qrup sözlərə qoşma, bağlayıcı, ədat, modal sözlər və nidalar daxildir.
Köməkçi nitq hissələrinin qoşma, bağlayıcı, ədat va modal sözlərin fikirdəki incə çalarların ifadə edilməsinda, ekspressivliyin yaradılmasında müəyyən üslubi xüsusiyyətləri vardır ki, natiqlik sənətində bunlara diqqət yetirilməlidir. Bu baxımdan qoşmaların müəyyən üslubi çalarlıq yaratmaq xüsusiyyətləri daha çox nəzərə çarpır. Ayrı-ayrı qruplar üzrə təsnif olunan qoşmaların bir çoxu hamin tasnifatda nəzərdə tutulmuş mənalarla yanaşı, nitqdə əlavə çalarlıq da yarada bilir. Məsələn,
Qədər qoşması:
Zaman hüdudu mənasını yaradır,
Gecə yarsına qədar külək daha da gücləndi (G.H.) Tahir onu axıra qədar danışmağa qoymadı (M.H.)
Dostları ilə paylaş: |
