O‘ZBEKISTON RESPUBLIKASI OLIY TA’LIM, FAN VA INNOVATSIYALAR VAZIRLIGI TOSHKENT ARXITEKTURA-QURILISH UNIVERSITETI MUHANDISLIK QURILISH INFRASTRUKTURASI FAKULTETI “QURILISH MATERIALLARI, BUYUMLARI VA KONSTRUKSIYALARI TEXNOLOGIYASI” KAFEDRASI
60730700-“Qurilish materiallari, buyumlari va konstruksiyalarini ishlab chiqarish” ta’lim yo‘nalishi 1-kurs 73-22- guruhi talabasi Baxtiyorov Inog’omjon Jumanazar o’g’lining
Bajardi:Baxtiyorov Inog’omjon Tekshirdi:Ph.D.Katta o’qituvchi N.A.Mo’minova TOSHKENT – 2023
Mundarija
1
1 BO‘YICHA 1
TOSHKENT – 2023 1
Kirish 3
“Nodir kafellar” zavodi 5
"BETOMAX BETON" zavodi. 13
“Qo‘yliq ko‘priklar temir-beton qurilmalar” zavodi 19
“Binokor temir-beton servis” zavodi 24
“Aysel inshaat” MCHJ QK zavodi 28
Shaxsiy topshiriq 33
Texnika xavfsizlik qoidalari 45
Amaliyot bo’yicha xulosa: 48
Ilova 50
Foydalanilgan adabiyotlar ro’yxati1.”Oʼzbekiston Respublikasi Prezidentining qarori, 30.12.2021 yildagi PQ-72-son” 52
1.“Qurilish konstruksiyalari” M. Roziqberdiyev 2019 53
Kirish 2
“Nodir kafellar” zavodi 4
"BETOMAX BETON" zavodi. 12
“Qo‘yliq ko‘priklar temir-beton qurilmalar” zavodi 18
“Binokor temir-beton servis” zavodi 23
“Aysel inshaat” MCHJ QK zavodi 27
Shaxsiy topshiriq 32
Pardevorlar uchun gipsdan taroq-ariqchali plitalar ishlab chiqarish korxonasini texnalogiyasi. 32
Texnika xavfsizlik qoidalari 54
Amaliyot bo’yicha xulosa: 57
Ilova 59
Foydalanilgan adabiyotlar ro’yxati 61
Kirish
Joriy yilning 23 may kuni O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti Shavkat Mirziyoyev “Qurilish materiallari sanoatini jadal rivojlantirishga oid qo‘shimcha chora-tadbirlar to‘g‘risida”gi qarorni qabul qildi. O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining qarori Respublikamizda raqobatbardosh mahsulotlarni ishlab chiqarish va eksport qilish bo‘yicha barqaror o‘sish sur’atlarini ta’minlash, shuningdek, korxonalarni modernizatsiya qilish, texnik va texnologik yangilashga qaratilgan qurilish materiallari sanoatidagi tarkibiy o‘zgartirishlarni yanada chuqurlashtirish yuzasidan tizimli ishlar amalga oshirilmoqda. Oʻzbekistonda Qurilish materiallaridan sogʻtuproq, sement, alebastr, ganch, qum, shagʻal, marmar va yogʻoch mavjud. Qurilish materiallari uchun Oʻzbekiston Respublikasi standartlarida jami 120 tadan koʻp standart qabul qilingan (2005-yilgacha) Bino hamda inshootlarning qurilish konstruksiyalari ko‘tarib turadigan yoki ihotalaydigan bo‘lishi mumkin. Qurilish materiallari - binolar (inshootlar) qurish va taʼmirlashda ishlatiladigan tabiiy va sunʼiy ashyolar hamda buyumlar. Umumiy ishlarga moʻljallangan (mas, sement, beton, yogʻoch materiallar) va maxsus (mas, akustika materiallari, issiklik izolyatsiya materiallari ak va boshqalar). Beton va qorishmalar — bogʻlovchi moddalar, suv va toʻldirgichlar aralashmasidan olinadigan, maʼlum fizik-me-xanik va kimyoviy xossalarga ega boʻlgan tabiiy tosh materiallar. yirik oʻlchamli yigʻma konstruksiyalar va buyumlar tayyorlashda yengil betonlar ishlatiladi. Konstruktiv elementlarning egilish va choʻzilishga mustahkamligini oshirish uchun beton poʻlat armaturalar bilan birgalikda tayyorlanadi (qarang Temirbeton, Temir-beton konst-ruksiyalar). Metallardan qurilishda, asosan, poʻlat prokatlar ishlatiladi. Poʻlatdan armaturalar, bino karkaslari (sinchlari), quvurlar, trubo-provodlar, yopma materiallar va boshqa tayyorlanadi. Shu bilan birga alyuminiy qotishmalaridan ham foydalaniladi. Issiqlik izolyatsiya materiallari (mineral paxta, penobeton, asbest, penoshisha, fib-rolit va boshqalar) bino, inshoot, sanoat jihozlarining oʻraladigan konst-ruksiyalari uchun, quvurlarning issiklik izolyatsiyasi uchun ishlatiladi. Organik bogʻlovchi moddalar va gidroizolyatsiya materiallari — bitumlar, ruberoid, tol, asfalt-beton va boshqa Polimeryaarta sin-tetik polimerlar asosida tayyorlanadigan materiallarning katta guruhi kiradi. Ular pollarga toʻshashda (li-noleum, relin va boshqalar), konstruksion va pardozlash materiallari (shisha-plastlar, bezak plyonkalar), issiqlik va tovush izolyatsiya materiallari (pe-noplasshlar, shishaplastlar) sifatida ishlatiladi. Lak va boʻyoqlar boʻyaladigan konstruksiya sirtida bezak va himoya qoplamasi hosil qiladi. Ular organik va anorganik bogʻlovchi moddalar asosida tayyorlanadi. Bulardan tashqari Qurilish materiallariga shisha (oyna) va plastmassalar ham kiradi. Oʻzbekistonda Qurilish materiallaridan sogʻtuproq, sement, alebastr, ganch, qum, shagʻal, marmar va yogʻoch mavjud. Qurilish materiallari uchun Oʻzbekiston Respublikasi standartlarida jami 120 tadan koʻp standart qabul qilingan (2005-yilgacha) Bino hamda inshootlarning qurilish konstruksiyalari ko‘tarib turadigan yoki ihotalaydigan bo‘lishi mumkin. Ularning ayrim turlari xar ikki vazifani ham bajaradi. Qurilish konstruksiyalari me’morchilikkonstruksiyalaridan (bino qismlaridan) shu bilan fark qiladiki, bularning kesimlari hisoblash yo‘li bilan aniqlanadi. Ular o‘zlariga qo‘yilgan talablarga, mahalliy qurilish sharoitlariga, iqtisodiy va boshka mulohazalarga ko‘ra turli xil materiallardan tayyorlanadi. Kurilish konstruksiyalarining asosiy turi temir-beton konstruksiyalar bo‘lib, ular xozirgi kabi tal qurilishning asosini tashkil etadi. Tabiiy tosh materiallar — mexanik ishlov beriladigan togʻ jinslari (qoplama plitalar, chaqiq tosh, shagʻal va boshqalar). Keramik materiallar va buyumlar — tuproqli xom ashyolardan qoliplash, pishirish yoʻli bilan tayyorlanadi (qarang Keramika, Gʻisht). Anorganik bogʻlovchi moddalar — suv bilan aralashganda plastik boʻtqaga, keyin toshsimon holatga aylanadigan kukunsimon materiallar (sement, gips, ohak va boshqalar). Beton va qorishmalar — bogʻlovchi moddalar, suv va toʻldirgichlar aralashmasidan olinadigan, maʼlum fizik-me-xanik va kimyoviy xossalarga ega boʻlgan tabiiy tosh materiallar.
